بسم الله الرحمن الرحیم

تاریخ: 98/09/04

موضوع: رموز موفقیت یک مبلّغ نمونه

(سخنرانی در سالن همایش دارالشفاء قم)

فهرست موضوعات این سخنرانی:

ویژگی‌های مبلغ نمونه از دیدگاه قرآن

توصیه های مهم تبلیغی برای مبلّغ موفق

«خداترسی» از ویژگیهای بارز یک مبلغ نمونه

میدان بسیار سختی بنام «اخلاص»!

رموز موفقیت یک مبلغ نمونه

1- تشخیص جامعه هدف

2- توجه جدّی به جوانان و نوجوانان

3- تکیه بر معارف اهلبیت (علیهم السلام)

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین و هو خیر ناصر و معین الحمدلله و الصلاة علی رسول الله و علی آله آل الله لاسیما علی مولانا بقیة الله و اللعن الدائم علی اعدائهم اعداء الله إلی یوم لقاء الله الحمدلله الذی هدانا لهذا و ما کنّا لنهتدی لولا أن هدانا الله

خدا را بر تمام نعمت‌هایش به ویژه نعمت ولایت سپاس می گوییم و شاکر هستیم که در جمع شما بزرگواران و اعزاء و مبلغان اربعین هستیم.

در این مدت بیست دقیقه‌ای که برای ما معین شده است بعد از آنکه از تک تک شما عزیزان و بزرگوارانی که در این تبلیغ اربعینی تلاش کردید و جهاد فرهنگی داشتید تشکر می‌کنم، حاج آقای «شریفی» چند نکته‌ای را دیروز به ما فرمودند که برایتان بازگو کنم.

ایشان دیروز به ما فرمودند که ما قرار است اینجا در خدمت آقایان باشیم، آن هم مشروط به اینکه حاج آقای اعرافی صحبت نمی کنند. اگر ایشان صحبت می‌کردند، قرار بود برنامه ما لغو شود.

حتی تا یکی دو ساعت قبل هم مشخص نبود که قرار است در خدمت شما باشیم یا نباشیم. در هر صورت بنده می‌خواهم چند نکته را خدمت عزیزان عرض کنم.

ویژگی‌های مبلغ نمونه از دیدگاه قرآن

نکته اول اینکه ویژگی‌های مبلغ نمونه از دیدگاه قرآن چیست؟ گرچه سخن خیلی زیاد است، اما بنده چند ویژگی را در رابطه با آیه شریفه:

(الَّذِینَ یبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ یخْشَوْنَهُ وَ لا یخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ وَ کفی بِاللَّهِ حَسِیباً)

(پیامبران پیشین) کسانی بودند که تبلیغ رسالتهای الهی می‌کردند و (تنها) از او می‌ترسیدند و از هیچکس جز خدا واهمه نداشتند، و همین بس که خداوند حسابگر (و پاداش دهنده اعمال آنها) است.

سوره احزاب (33): آیه 39

اشاره کنم. ویژگی اول که خداوند عالم برای یک مبلغ نمونه معین می‌کند «خداترسی» است؛ همانطور که قرآن کریم می‌فرماید: (الَّذِینَ یبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ یخْشَوْنَهُ).

ویژگی دوم «شجاعت» و نترسیدن از غیر خداست؛ همانطور که می‌فرماید: (وَ لا یخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ). قطعاً در مسیر تبلیغ طعنه‌ها، فحش‌ها، تهدیدها، مشکلات و مصائب وجود دارد. اگر یک مبلغ بخواهد این مسائل را لحاظ کند، قطعاً در حوزه تبلیغ موفق نخواهد شد.

ویژگی سوم، «اخلاص» است؛ (وَ کفی بِاللَّهِ حَسِیباً). یک مبلّغ برای خدا کار می‌کند و حسابش را هم از خدا می‌طلبد. حساب و کتاب یک مبلغ با خداوند عالم است، نه با دیگران.

توصیه های مهم تبلیغی برای مبلّغ موفق

نکته دوم عرایض بنده رمز موفقیت یک مبلغ نمونه با الهام از روایات اهلبیت است. تشخیص جامعه هدف، به این معنا که در منطقه‌ای که قرار گرفته‌ایم چه ویژگی‌هایی دارد و چه نیازهایی داریم.

اگر ما یک دفتر را از پنچاه، شصت منبر پر کنیم و هرجایی رفتیم از منبر اول تا اول شصتم برای مبلغ بگوییم، کار یک مبلغ نمونه نیست. مبلغ نمونه کسی است که ببیند در منطقه‌ای که قرار دارد نیاز جامعه چیست و برمبنای نیاز جامعه سخن بگوید.

بنابراین ما همیشه به دوستان در قم توصیه می‌کنیم در روزهای تعطیل به این مسئله توجه داشته باشند. الحمدلله حوزه علمیه ما از هر نعمتی محروم باشد، از نعمت تعطیلی بهره مند است!!

ما که 20 سال است در حوزه علمیه رجال تدریس می‌کنیم، سابقه ندارد در یک سال صد روز تدریس کرده باشیم. دوستانی که در بحث‌های بنده بودند، می‌دانند که مقید بودم اگر سخت مریض هم بودم سر کلاس می‌آمدم و تعطیل نمی‌کردم.

بنده در طول این 20 سال نتوانستم سالی صد روز در خدمت عزیزان باشم، به این معنا که 265 روز از روزهای ما تعطیلی است. ما باید از این تعطیلی‌ها استفاده کنیم و باید تلاش کنیم در رابطه با زندگی ائمه اطهار (علیهم السلام) بحث‌های علمی بیان کنیم.

یکی از ضروریات مبلغ این است که از رسول گرامی اسلام تا حضرت ولی عصر چندین صفحه مطلب علمی تهیه کند. اگر در دانشگاه رفتیم و یک مرتبه از ما برای سخنرانی دعوت کردند، ما مطلب آماده در خصوص همه ائمه اطهار داشته باشیم.

ما باید در بحث‌های اعتقادی و مباحث توحیدی حداقل بیست، سی منبر علمی و پاسخ به شبهات ملحدین با الهام از احادیث معصومین داشته باشیم.

همچنین باید در تک تک مباحث نبوت، مباحث اصل امامت یا در خصوص شبهاتی که امروزه وهابیت در حوزه امامت دارند باید برنامه‌های اساسی و علمی داشته باشیم.

ما باید چنان مطلب تهیه کنیم که اگر پای منبر ما ده تن از مراجع عالیقدر عظام تقلید یا اساتید دانشگاه نشسته بودند، مطالبی ارائه بدهیم که مطالب نو باشد و همگان از نحوه بحث ما استفاده کنند و لذت ببرند.

در بحث‌های اخلاقی طبق حروف الفبا تمام فضائل اخلاقی را جمع آوری کنیم. ما باید تلاش کنیم در رابطه با اخلاق خوب، رفتار با خانواده، رفتار با دوست یا رفتار با همسایه سی، چهل صفحه مطلب آماده داشته باشیم.

ما می‌توانیم از کتاب «معراج السعادة» اثر «مرحوم نراقی» یا کتاب «میزان الحمکة» اثر آیت الله ری شهری یا دیگر کتب، آیات، روایات، داستان، اشعار مناسب یا مطالبی از این قبیل جمع آوری کنیم. چه بسا یک شعر در یک جلسه تحول ایجاد می‌کند.

بنابراین ما باید همه چیز آماده داشته باشیم تا زمانی که به تبلیغ می‌رویم، با توجه به نیاز، مطالب را ارائه بدهیم. چنین نباشد که ما در جایی می‌رویم که مبحثی مطرح است به طوری که در آن مبحث به اندازه یک دقیقه حرف زدن مطلب نداشته باشیم.

بنابراین تشخیص جامعه هدف، تکیه بر معارف اهلبیت یا مبحث ورود به بحث مناظره با معاندین یکی از ضروریات است. امروزه بحث شبهات به طوری است که از در و دیوار و آسمان و زمین علیه مکتب اهلبیت و شیعه شبهه می‌بارد.

با توجه به تجربیاتی که بنده دارم، شاید تأثیر گذاری یک جلسه بحث و مناظره از صد جلسه سخنرانی بیشتر است.

حال طرفِ بحث و مناظره ما قبول کند یا نکند، کاری با او نداریم؛ کسانی که این مباحث را می‌بینند، حرف طرف مقابل را هم می‌شنوند و حرف ما را هم می‌شنوند. چه بسا در درونشان انقلاب ایجاد می‌شود و شبهاتی در ذهن دارند که برطرف می‌شود.

«خداترسی» از ویژگیهای بارز یک مبلغ نمونه

در رابطه با توضیجات بنده از هرکدام مورد یک روایت را عرض می‌کنم. ما عرض کردیم یکی از ویژگی‌های یک مبلغ نمونه «خداترسی» است. امیرالمؤمنین به امام حسن مجتبی (علیه السلام) می‌فرماید:

«وَ أُوصِیک بِخَشْیةِ اللَّهِ فِی سِرِّ أَمْرِک وَ عَلَانِیتِک»

الأمالي (للمفيد)، مفيد، محمد بن محمد، محقق / مصحح: استاد ولى، حسين وغفارى على اكبر، ص: 221

در روایت دیگر وارد شده است:

«وَ أَعْلَی النَّاسِ مَنْزِلَةً عِنْدَ اللَّهِ أَخْوَفُهُمْ مِنْه»

بحار الأنوار، نویسنده: مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، محقق / مصحح: جمعی از محققان، ج 74، ص 180، ح 10

نکته جالب توجه اینجاست:

«مَنْ کانَ بِاللَّهِ أَعْرَفَ کانَ مِنَ اللَّهِ أَخْوَف»

بحار الأنوار، نویسنده: مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، محقق / مصحح: جمعی از محققان، ج 67، ص 393، ح 64

این روایت، قسمت اول آیه شریفه را که می‌فرماید: (الَّذِینَ یبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ یخْشَوْنَهُ) خوب ترسیم می‌کند.

همچنین در مورد شجاعت و نترسیدن از غیر خدا قرآن کریم می‌فرماید: (وَ لا یخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ). در مسیر تبلیغ برای خدا، ترس وجود ندارد، زیرا:

(إِنَّما ذلِکمُ الشَّیطانُ یخَوِّفُ أَوْلِیاءَهُ فَلا تَخافُوهُمْ وَ خافُونِ إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنِین)

این فقط شیطان است که پیروان خود را (با سخنان و شایعات بی اساس) می‌ترساند، از آنها نترسید و تنها از من بترسید اگر ایمان دارید.

سوره آل عمران (3): آیه 175

ترس همیشه از الهامات و وسوسه‌های شیطانی است و الهامات ربانی نیست. امیرالمؤمنین می‌فرماید:

«لَا تَخَافُوا فِی اللَّهِ لَوْمَةَ لَائِمٍ یکفِکمُ اللَّهُ مَنْ آذَاکمْ وَ بَغَی عَلَیکم»

الکافی، نویسنده: کلینی، محمد بن یعقوب، محقق / مصحح: غفاری علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 7، ص 52، ح 7

اگر ما برای خدا کار کنیم و از مذمت و ملامت دیگران هراسی نداشته باشیم، قطعاً خداوند عالم، کید مخالفین ما را نابود می‌کند. در روایت دیگر وارد شده است:

«مَنْ خَافَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَافَ مِنْهُ کلُّ شَی‌ءٍ وَ مَنْ لَمْ یخَفِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخَافَهُ اللَّهُ مِنْ کلِّ شَی‌ء»

من لا یحضره الفقیه، نویسنده: ابن بابویه، محمد بن علی، محقق / مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 4، ص 357، ح 5762

میدان بسیار سختی بنام «اخلاص»!

اما در مورد مسئله اخلاص؛ «إخلاص و هو المهم، و هو المهم، و ما ادراک ما الإخلاص». قرآن کریم در خصوص اخلاص می‌فرماید:

(وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَی اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً وَ قالَ إِنَّنِی مِنَ الْمُسْلِمِین)

گفتار چه کسی بهتر است از آن کس که دعوت به سوی خدا می‌کند و عمل صالح انجام می‌دهد و می‌گوید: من از مسلمین هستم.

سوره فصلت (41): آیه 33

امیرالمؤمنین در خصوص این آیه شریفه می‌فرماید:

«طُوبَی لِمَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ عِلْمَهُ وَ عَمَلَهُ وَ حُبَّهُ وَ بُغْضَهُ وَ أَخْذَهُ وَ تَرْکهُ وَ کلَامَهُ وَ صَمْتَه»

عیون الحکم و المواعظ، نویسنده: لیثی واسطی، علی بن محمد، محقق / مصحح: حسنی بیرجندی، حسین، ص 314، ح 5483

همانطور که قرآن کریم می‌فرماید:

(إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکی وَ مَحْیای وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِین)

نماز و تمام عبادات من و زندگی و مرگ من، همه برای خداوند پروردگار جهانیان است.

سوره انعام (6): آیه 162

البته این هم به این سادگی نیست. گفتن اخلاص راحت است، اما وارد شدن در میدان اخلاص بسیار سخت است. حضرت امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) می‌فرماید:

«تَصْفِیةُ الْعَمَلِ أَشَدُّ مِنَ الْعَمَل»

خالص کردن عمل بسیار سخت‌تر از عمل است.

«وَ تَخْلِیصُ النِّیةِ مِنَ الْفَسَادِ أَشَدُّ عَلَی الْعَامِلِینَ مِنْ طُولِ الْجِهَاد»

الکافی، نویسنده: کلینی، محمد بن یعقوب، محقق / مصحح: غفاری علی اکبر و آخوندی، محمد، چ 8، ص 24، ح 4

این قضیه نشانگر این است که بحث اخلاص چقدر سخت و مشکل است.

«الْعَمَلُ کلُّهُ هَبَاءٌ إِلَّا مَا أُخْلِصَ فِیه»

تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، نویسنده: تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، محقق / مصحح: درایتی، مصطفی، ص 155، 2896

یا:

«ضَاعَ مَنْ کانَ لَهُ مَقْصَدٌ غَیرُ اللَّه»

عیون الحکم و المواعظ، نویسنده: لیثی واسطی، علی بن محمد، محقق / مصحح: حسنی بیرجندی، حسین، ص 309، ح 5429

وقتی که من منبر می‌روم و انتظار دارم مردم از سخنان من خوششان بیاید، فردای قیامت این منبر وبال گردن من خواهد شد.

در روایت وارد شده است که هرکسی رضایت خلق را در سخط الله قرار دهد، «اسخط الله عنه و اسخط الناس عنه». حال اگر کسی رضای خدا را در نظر بگیرد، مردم راضی باشند یا نباشند، «رضی الله عنه و ارضی الناس عنه».

در اینجا مطلب خیلی زیاد است. پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در روایتی می‌فرمایند:

«إِنَّ لِکلِّ حَقٍّ حَقِیقَةً وَ مَا بَلَغَ عَبْدٌ حَقِیقَةَ الْإِخْلَاصِ حَتَّی لَا یحِبَّ أَنْ یحْمَدَ عَلَی شَی‌ءٍ مِنْ عَمَلٍ لِلَّه»

بحار الأنوار، نویسنده: مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، محقق / مصحح: جمعی از محققان، ج 69، ص 304، ح 51

در خانه اگر کس است، یک حرف بس است!

رموز موفقیت یک مبلغ نمونه

در رابطه با رمز موفقیت هم بنده فهرست وار مطالبی بیان می‌کنم تا بحث را تمام کنم.

1- تشخیص جامعه هدف

مورد اول تشخیص جامعه هدف است. به عنوان مثال ایام فاطمیه در پیش است. عزیزانی که به مناطق تلفیقی می‌روند، قطعاً نمی‌توانند بحث‌هایی را مطرح کنند که در شهرهایی همانند تبریز و شیراز و مشهد مطرح می‌کنند.

چه بسا انسان در آن مناطق مطلبی مطرح می‌کند که این مطلب فتنه ایجاد می‌کند. چنین نیست که ما هر مطلبی خواندیم حتی از کتب اهل سنت بود، آن را بیان کنیم.

بنده در هفته گذشته در سخنرانی قبل از خطبه‌های نماز جمعه سخنرانی بیست دقیقه‌ای داشتم که در آنجا دو روایت خواندم. دوستان مرتب زنگ می‌زنند و تقاضا می‌کنند که آدرس این روایات را برای ما بگویید.

البته بنده در اینجا قبلاً هم برای عزیزان عرض کردم که «مرحوم کلینی» در کتاب «کافی» جلد 4 صفحه 680 حدیث 4 و 5 روایتی نقل می‌کند که «معاویة بن وهب» از امام صادق سؤال می‌کند: یابن رسول الله! تعامل ما با اهل سنت چطور باشد؟

عزیزان دقت داشته باشند روایت صددرصد صحیح است. «معاویة بن وهب» یکی از اصحاب مورد وثوق امام صادق (علیه السلام) است. حضرت در این روایت نمی‌فرمایند که با آنها خوش رفتاری کنید یا بدرفتاری کنید، بلکه می‌فرمایند:

«تَنْظُرُونَ إِلی أَئِمَّتِکمُ الَّذِینَ تَقْتَدُونَ بِهِمْ، فَتَصْنَعُونَ مَا یصْنَعُونَ»

نگاه کنید به پیشوایان خودتان که از آنها پیروی می کنید و هر طور آنها رفتار کنند شما نیز همان طور رفتار کنید.

مشاهده کنید امام چقدر زیبا مطلب را بیان می‌فرمایند.

«فَوَ اللَّهِ، إِنَّهُمْ لَیعُودُونَ مَرْضَاهُمْ، وَ یشْهَدُونَ جَنَائِزَهُمْ، وَ یقِیمُونَ الشَّهَادَةَ لَهُمْ وَ عَلَیهِمْ، وَ یؤَدُّونَ الْأَمَانَةَ إِلَیهِمْ»

بخدا سوگند آنها عیادت بیمارانشان را می‌کنند، و بر سر جنازه‌هاشان حاضر گردند و بسود و زیان آنها گواهی دهند و امانت‌های آن‌ها را بآنها رد کنند.

الکافی، نویسنده: کلینی، محمد بن یعقوب، محقق / مصحح: غفاری علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 4، ص 680، ح 4

حضرت در روایت دیگر می‌فرمایند: اگر با اهل سنت با اخلاق خوب برخورد کنید، اهل سنت می گویند؛

«هذَا جَعْفَرِی، فَیسُرُّنِی ذلِک، وَ یدْخُلُ عَلَی مِنْهُ السُّرُورُ، وَ قِیلَ: هذَا أَدَبُ جَعْفَر»

این جعفری است من شاد می‌شوم و از او شادی بر من وارد می‌شود و گفته می‌شود این اثرِ پرورش جعفر است.

الکافی، نویسنده: کلینی، محمد بن یعقوب، محقق / مصحح: غفاری علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 4، ص 681، ح 5

حضرت در ادامه می‌فرماید که اگر اخلاقتان با اهل سنت بد باشد به ما بدبین می‌شوند، ما را نفرین می‌کنند و می گویند که امام صادق نتوانسته شاگردان و شیعیان خوبی تربیت کند.

عزیزان این مطلب را در ذهن داشته باشند، البته ما روایات زیادی در این زمینه داریم. روایت دیگری هم در کتاب «الإعتقادات» اثر «شیخ صدوق» صفحه 107 وارد شده است.

«مرحوم علامه مجلسی» این روایت را در کتاب «بحارالانوار» جلد 71 صفحه 217 نقل کرده است. روایت چنین است:

«وَ قِیلَ لِلصَّادِقِ- عَلَیهِ السَّلَامُ: یا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، إِنَّا نَرَی فِی الْمَسْجِدِ رَجُلًا یعْلِنُ بِسَبِّ أَعْدَائِکمْ وَ یسَمِّیهِمْ»

افرادی به امام صادق عرضه داشتند: یابن رسول الله! ما در مسجد فردی را مشاهده می‌کنیم که آشکارا به دشمنان شما دشنام می‌دهد و آنها را نام می‌برد.

«فَقَالَ: «مَا لَهُ- لَعَنَهُ اللَّهُ- یعْرِضُ بِنَا»

امام صادق فرمود: چه مرضی دارد؟ لعنت خدا بر او باد! با این کارش زبان دشمنان را علیه ما باز می‌کند.

إعتقادات الإمامیة (للصدوق(، نویسنده: ابن بابویه، محمد بن علی، ص 107، باب الاعتقاد فی التقیة

خیلی تعبیر سنگینی است! کسانی که امروز با ناسزا گفتن فتنه ایجاد می‌کنند، مصداق بارز فرمایش قرآن کریم هستند که می‌فرماید:

(وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْل)

و فتنه (و بت پرستی) از کشتار هم بدتر است!

سوره بقره (2): آیه 191

بنابراین تشخیص جامعه هدف برای یک مبلغ نمونه یکی از ضروری‌ترین مسائل است، مخصوصاً در این موقعیت بحرانی که ما در آن قرار داریم.

دشمنان ما اعم از آمریکا و صهیونیست و عربستان سعودی به دنبال این هستند که سنی را علیه شیعه و شیعه را علیه سنی تحریک کنند.

طبق اطلاعات دقیقی که داریم در بعضی از هیئت‌های نزدیک قم از طریق عربستان سعودی پول دریافت می‌کردند تا در هیئتشان فحش و ناسزا به مقدسات اهل سنت بدهند و کلیپ آن را به عربستان بفرستند.

مسئولین امنیتی کشور تمامی حسینیه های آنها را خراب کردند و بساطشان را هم برهم زدند.

2- توجه جدّی به جوانان و نوجوانان

نکته دیگر این است که وقتی می‌رویم، به سراغ کسانی برویم که زمینه دارند از ما حرف بپذیرند. خداوند همه ما را عاقبت بخیر کند، اما افراد سالمند هرچه توشه بوده است را برداشتند. در کتاب «کافی» جلد 8 صفحه 93 روایتی وارد شده است.

«اسماعیل بن عبد الخالق» نقل می‌کند که امام صادق یکی از اصحاب به نام «ابو جعفر أحول» معروف به «مؤمن الطاق» که در بحث و مناظره یگانه دوران بود را به بصره فرستاده بود. او آمد و گزارش تبلیغ خود را داد. حضرت به او فرمودند:

«کیفَ رَأَیتَ مُسَارَعَةَ النَّاسِ إِلَی هَذَا الْأَمْرِ وَ دُخُولَهُمْ فِیهِ»

استقبال مردم از مکتب اهلبیت و وارد شدن به آن را چطور دیدی؟

حضرت از او پرسیدند که استقبال مردم از مکتب اهلبیت چطور است؟ آیا توانستی کسانی که از مکتب اهلبیت جدا شده بودند را وارد مکتب اهلبیت کنی؟

«قَالَ وَ اللَّهِ إِنَّهُمْ لَقَلِیلٌ وَ لَقَدْ فَعَلُوا وَ إِنَّ ذَلِک لَقَلِیلٌ»

مؤمن الطاق گفت: به خدا سوگند استقبالشان از مکتب اهلبیت کم بود و جز تعداد کمی به آن گرایش پیدا نکردند.

«فَقَالَ عَلَیک بِالْأَحْدَاثِ فَإِنَّهُمْ أَسْرَعُ إِلَی کلِّ خَیرٍ»

حضرت فرمودند: به سراغ جوانان برو، زیرا آنها در هر امر خیری پیشقدم هستند.

الکافی، نویسنده: کلینی، محمد بن یعقوب، محقق / مصحح: غفاری علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 8، ص 93، ح 66

این قضیه برای ما روشن می‌کند که وقتی می‌خواهیم برای تبلیغ برویم، جامعه هدف ما چه کسانی باید باشند. ما چندین جلسه خدمت آیت الله اعرافی بودیم و یک جلسه هم در جمع اعزّاء اربعین بودیم.

در این جلسات صحبت شد در این خصوص که عزیزانی که به تبلیغ می‌روند، با توجه به شبهاتی که در فضای مجازی مطرح است دوره‌های مورد نیاز امروز را بگذارند تا مبلغین پاسخ آنها را به صورت مستدل و علمی داشته باشند.

ایشان یکی از نکته نظرهایی که چند روز قبل که خدمتشان بودیم مطرح کردند، این بود که اصرار داشتند کادرسازی شود. ما باید در حوزه علمیه حدود پانصد نفر از اساتید و مبلغان نمونه را جمع آوری کنیم و برای ایشان دوره‌های ویژه گذاشته شود.

مبلغان باید به اساسی‌ترین شبهاتی که امروز از طریق وهابیت یا گروه‌های انحرافی دیگر مطرح است، کاملاً مجهز باشند.

ایام فاطمیه که یک روز یا دو روز جلسه دارید، باید مباحثی که ضروری و به روز است در اختیار مبلغان قرار داده شود، نه اینکه کلاس علمی گذاشته شود.

ما دیروز هم که با جناب آقای «شریفی» جلسه داشتیم، عرض کردم که ما در حد توان و وسع وقتمان در خدمت عزیزان هستیم و اساتید و فضلا را در اختیارتان قرار می‌دهیم تا این دوره‌ها گذاشته شود.

خداوند عالم به برکت اهلبیت (علیهم السلام) آبرویی به ما داده است و ما هم بیش از یک سال است که در خدمت معاونت تبلیغ هستیم، خداوند این توفیق را به ما داده است که در خدمت عزیزان هستیم.

اگر هدیه ناچیزی هم به عزیزان داده می‌شود، از طرف آیت الله اعرافی است. ایشان چهار جیب دارند که دو جیب آن در اختیار ماست و ما هم از این دو جیب که در اختیار ماست خرج می‌کنیم و به این کار افتخار می‌کنیم.

ما خدمت ایشان عرض کردیم که باید نیروهایی تربیت کنیم که وقتی به منطقه می‌روند، مبلغ باشند و تنها منبر نباشد. وقتی یک مبلغ برای تبلیغ می‌رود باید به دبیرستان برود، دبستان برود، دانشگاه برود، سپاه برود یا نیروی انتظامی برود.

یک مبلغ باید از ساعت هشت صبح تا ده شب جلسه داشته باشد. ما به این شخص یک مبلغ نمونه می گوییم. حال اگر یک مبلغ صبح یک منبر برود و شب یک مسجد برود و برای چندین نفر روضه بخواند و جلسه برود و بعد هم گزارش تهیه کند، تنها از هیچ بهتر است.

ما به دنبال این هستیم که نیروها و عزیزانی که به منطقه می‌روند، در منطقه موج ایجاد کنند. ان شاءالله ما امیدواریم که با تلاش‌هایی که معاونت تبلیغ مخصوصاً جناب حاج آقای «شریفی» برمی دارند، از دیگر عزیزان هم کمک بگیریم و در این زمینه در خدمت عزیزان باشیم.

وقت بنده در حال تمام شدن است. امام خمینی در «صحیفه» تعبیر زیبایی دارند و می‌فرمایند: "از روحانیون عظیم الشأن تقاضا دارم با طبقات جوان به چشم عطوفت و پدری نظر کنند و با روی گشاده و آغوش باز حرف‌های آنان را بشنوند."

3- تکیه بر معارف اهلبیت (علیهم السلام)

نکته بعدی تکیه بر معارف اهلبیت (علیهم السلام) است. همانطور که امام رضا (علیه السلام) می‌فرمایند:

«رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیا أَمْرَنَا»

خدا رحمت کند بنده‌ای که امر ما را احیا می‌کند.

«فَقُلْتُ لَهُ وَ کیفَ یحْیی أَمْرَکمْ»

پرسیدم: چگونه امر شما احیا می‌شود؟

«قَالَ یتَعَلَّمُ عُلُومَنَا وَ یعَلِّمُهَا النَّاسَ فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا»

عیون أخبار الرضا علیه السلام، نویسنده: ابن بابویه، محمد بن علی، محقق / مصحح: لاجوردی، مهدی، ج 1، ص 307، ح 69

مقام معظم رهبری هم جمله زیبایی دارند و می گویند: "برای گسترش معارف اهلبیت لازم نیست شما به این در و آن در بزنید. نیازی ندارد بداخلاقی کردن و متعرض شدن را تحمل کنید. همین اندازه کافی است که معارف اهلبیت را درست فرا بگیریم و آن را به دیگران منتقل کنیم. معارف توحیدی، معارف انسان شناسی و معارف فراگیر نسبت به مسائل زندگی بشر خود جذاب است، دل‌ها را جذب می‌کند و آنها را دنبال راه ائمه اطهار به راه می‌اندازد."

بنده دو جمله هم از امام صادق (علیه السلام) بیان کنم. حضرت به اصحابشان که در حوزه پاسخ به شبهات و مناظره توانمند بودند و قهرمان این فن بودند، می‌فرمایند:

«حَاجُّوا النَّاسَ بِکلَامِی»

با تکیه بر معارف ما با مردم محاجه کنید.

«فَإِنْ حَاجُّوکمْ کنْتُ أَنَا الْمَحْجُوجَ لَا أَنْتُم»

اگر از این طریق شکست خوردید، شکست شما شکست من است.

إعتقادات الإمامیة (للصدوق)، نویسنده: ابن بابویه، محمد بن علی، ص 43، باب الاعتقاد فی التناهی عن الجدل و المراء فی اللّه عزّ و جلّ و فی دینه

مشاهده کنید حضرت تا این اندازه به معارف اعتماد دارند. همچنین «هشام بن حکم» که یکی از اصحاب امام صادق است و واقعاً غوغا به پا کرده است. شاید ما در میان اصحاب ائمه اطهار (علیهم السلام) همانند این شخص نداشته باشیم.

امام صادق در جمع اصحاب و بزرگان از جمله «زراره» و «أبان بن تغلب» و دیگران وقتی چشمشان به «هشام» می افتد، می‌فرمایند:

«نَاصِرُنَا بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ وَ یدِه»

هشام با قلب و زبان و دستش یاور و یاری‌گر ماست.

الکافی، نویسنده: کلینی، محمد بن یعقوب، محقق / مصحح: غفاری علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 1، ص 171، ح 4

مناظرات این مرد را «مرحوم کشی»، «مرحوم شوشتری»، «مرحوم نوری» و دیگران در کتب خود نقل کرده‌اند. این مرد غوغا به پا کرده است، به طوری که وقتی امام صادق این جوان کم سن و سال را می‌بیند گل از گلشان شکوفا می‌شود.

در یکی از مناظرات، «هارون الرشید» پشت پرده، مناظره «هشام» را با نواصب گوش می‌دهد، به طوری که بدن «هارون الرشید» با شنیدن مناظره او می‌لرزد و می‌گوید:

«فَوَ اللَّهِ لَلِسَانُ هَذَا أَبْلَغُ فِی قُلُوبِ النَّاسِ مِنْ مِائَةِ أَلْفِ سَیف»

به خدا سوگند زبان او در قلب مردم از صد هزار شمشیر برنده‌تر است.

کمال الدین و تمام النعمة، نویسنده: ابن بابویه، محمد بن علی، محقق / مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 368، ح 5

ما به دنبال این هستیم که حوزه ما افرادی همانند «هشام بن حکم» و «مؤمن الطاق» تربیت کند. امام صادق (علیه السلام) به مناظرات اصحاب خود افتخار می‌کنند، به طوری که نسبت به یکی از اصحاب می‌فرمایند:

«أن أبا جعفر علیه السلام کان یباهی بالطیار»

رجال العلامة الحلی، -نویسنده: علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، محقق / مصحح: بحرالعلوم، محمدصادق، ص 150، باب 64 محمد الطیار

حضرت به وجود «محمد طیار» افتخار می‌کردند. ما باید نیروهایی تربیت کنیم که ان شاءالله امام زمان (علیه السلام) به وجود این عزیزان ما افتخار کنند.

من بیش از این مصدع اوقات عزیزان نمی‌شوم. با ذکر صلوات بر محمد و آل محمد عرایضم را به پایان می‌رسانم.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته