پاسخ:
عوامل متعددي براي انصراف يزيد از به شهادت امام سجاد عليه السلام میتوان نام برد که در اینجا به برخی از آنها اشاره میشود:
گرفتن بیعت:
يکي از مهمترين عوامل، احتمال اين بود که بتواند از امام سجاد بيعت بگيرد وبه اين وسيله هم بتواند افکار عمومي را به اين سمت سوق دهد که امام سجاد عليه السلام با او مشکل ندارد و با او بيعت کرده است و از سوي ديگر بتواند تا حجم زيادي از فضاحت فاجعه کربلا بکاهد و افکار عمومي را تا حد زيادي از آن واقعه منحرف کند و در صورتي موفق به گرفتن بيعت از امام نشد، آنگاه امام را به شهادت برساند؛ اما بعد از واقعه عاشوراء افکار عمومی چنان به ضد حکومت شد که نتیجه کار برعکس شد؛ یعنی به جای این که از شکست امام حسین علیه السلام احساس قدرت و پیروزی کنند، آخر کار به جایی رسید که هر کسی دیگری را متهم میکرد و خود را به بیاطلاعی میزد.
تطهیر دامن خود از خون امام حسین علیه السلام:
دومين دليلي که ميتوان براي انصراف يزيد از به شهادت رساندن امام تصور کرد اين است که يزيد بعد از اينکه متوجه شد شهادت امام حسين عليه السلام انعکاس نامطلوبي در جامعه داشته است، سعي کرد که ننگ اين گناه را از گردن خود باز کند و از خود سلب مسئوليت کرده و اين ماجرا و اين قتل را به گردن عبيد الله بن زياد و عمر بن سعد بياندازد.
شهادت چهره ديگري مثل امام سجاد عليه السلام امکان اين خدعه و ضريب اطمينان آوري آن را در جامعه تاحد زيادي کم ميکرد، خصوصا اينکه امام عليه السلام به حسب ظاهر بيمار بوده و هيچ نقش مستقيمي در نبرد با سپاه يزيد نداشتند و اين ننگي بود که به راحتي پاک نميشد و کمتر کسي بود که بپذيرد شهادت امام سجاد عليه السلام به ظاهر بيمار، بدون هماهنگي با يزيد بوده است، بنابراين هم گناه کشته شدن امام سجاد به گردن يزيد ميافتاد و هم ادعاي او درمورد نقش نداشتن در مورد شهادت امام حسين عليه السلام هم زيرسوال ميرفت.
اراده خداوند بر زنده ماندن حضرت:
سومين عامل احتمالي براي عدم شهادت امام زين العابدين عليه السلام اين بود که اراده الهي به اين بود که امام سجاد زنده باشند و رداي امامت به دست ايشان باقي بماند؛ همانطور که اراده خدا در مورد امام حسين عليه السلام اين گونه نبود؛ به اين معنا که غرض خلقت، به وجود و حضور امام سجاد علیه السلام محقق ميشد و جايگزيني براي آن نبود؛ در جايي که شهادت امام سجاد اين غرض را مختل کند، خدا به گونهاي ديگر عمل ميکند؛ کما اينکه حميد بن مسلم و شمر تا خيمه امام سجاد عليه السلام هم رسيدند و ابتداء شمر تصميم به شهادت ايشان گرفت و بعد منصرف شد؛ کما اينکه در پيامبران و انبياء الهي هم به اين صورت بوده است مانند حضرت ابراهيم، موسي و عيسي علي نبينا و آله و عليهم السلام، در اين حال غرض الهي با عدم وجود پيامبر محقق نميشد و مشيت خدا به حفظ جان اين پيامبران قرار گرفت اگر چه تمام دستگاه ظلم و حکومت در پي کشتن و سوزاندن و نابود کردن اين پيامبران بودند.
موفق و مؤید باشید
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)