2024 March 28 - پنج شنبه 09 فروردين 1403
سیری در زندگانی عایشه
کد مطلب: ٩٤٥٩ تاریخ انتشار: ٠٢ تير ١٣٩٥ - ١٩:٣٤ تعداد بازدید: 11813
مقالات » پیامبر اکرم (ص)
سیری در زندگانی عایشه

سن عايشه هنگام ازدواج با پيامبر، عايشه و اهل بيت، عملكرد در زمان خلفا، عاقبت عايشه

عايشه و جانب داري از غاصبان خلافت

برخورد عايشه با اهل بيت عليهم السلام

عايشه در زمان معاويه

مرگ عايشه

عايشه دختر ابوبکر

عايشه از قبيله «تيم» يکي شاخه هاي قبيله قريش است، پدر او عبدالله بن عثمان (ابوبکر) و مادرش «امّ الرّومان» نام داشت. او قبل از رسول خدا صلي الله عليه وآله با مطعم فرزند جبير ازدواج کرده بود و ابوبکر او را پس از طلاق، به عقد پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله درآورد.

محمد بن سعد مي نويسد:

عن عبد الله بن أبي ملكية قال خطب رسول الله صلى الله عليه وسلم عائشة بنت أبي بكر الصديق فقال إني كنت أعطيتها مطعما لابنه جبير فدعني حتى أسلها منهم فاستسلها منهم فطلقها فتزوجها رسول الله.

عبد الله بن أبى مليكه مى‌گويد: رسول خدا صلى الله عليه _ وآله _ وسلم از عايشه دختر ابوبكر خواستگارى كرد، ابو بكر گفت: من عايشه را به جبير بن مطعم داده‌ام، اجازه بده تا آن‌ها را منصرف كنم. ابوبكر آن‌ها را منصرف كرد و طلاقش را گرفت، سپس رسول خدا با او ازدواج كرد.

البصري الزهري، محمد بن سعد بن منيع أبو عبدالله (متوفاي230 هـ)، الطبقات الكبرى ، ج8، ص 59، ترجمه عايشه بنت أبي بکر ، دار النشر : دار صادر - بيروت ، طبق برنامه الجامع الكبير

و چه بسا علت تأکيد فراوان عايشه بر اينکه در بين زنان رسول خدا صلي الله عليه وآله تنها من بکر بودم، دفع اين مسأله باشد. در مورد مقدار مهريه عايشه اختلاف است برخي قائلند مهريه او حدود 50 درهم به مقدار متاع و اثاثيه يک خانه بوده است.

البصري الزهري، محمد بن سعد بن منيع أبو عبدالله (متوفاي230 هـ)، الطبقات الكبرى ، ج8، ص 59 و 60، ترجمه عايشه بنت أبي بکر ، دار النشر : دار صادر - بيروت ، طبق برنامه الجامع الكبير

و برخي ديگر مهريه او را 400 درهم گفته اند.

الحميري المعافري، ابومحمد عبد الملك بن هشام بن أيوب (متوفاى213هـ)، السيرة النبوية، ج6، ص 57 ، تحقيق: طه عبد الرءوف سعد، ناشر: دار الجيل، الطبعة: الأولى، بيروت – 1411هـ.

سن عايشه هنگام ازدواج با رسول اکرم صلي الله عليه وآله

اهل تسنن معتقدند عايشه در شش يا هفت سالگي با پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله ازدواج نموده و در نُه سالگي به خانه رسول خدا صلي الله عليه وآله آمده است. در واقع آنان با بيان اين مطلب مي­خواهند او را برتر از بقيه زنان پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله جلوه دهند. در حالي که ملاک برتري هر شخصي به نص صريح قرآن، تقواي الهي است.

« إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ» (سوره احزاب، آيه 13).

از طرفي با کنکاش دقيق و بررسي کتب تاريخي درمي­يابيم که بحث کم سن و سال بودن عايشه همانند تنها باکره بودن وي، نادرست مي­باشد و اين مسأله با توجه به نکات زير، ثابت مي­شود:

1ـ ابن اسحاق مورخ و سيره نويس مشهور، نام عايشه را در زمره کساني مي آورد که در همان ابتداي بعثت اسلام آورده اند. چنانچه ابن هشام و نووي و مَقدسي اين مطلب را از او نقل مي کنند.

ر ک:

الحميري المعافري، ابومحمد عبد الملك بن هشام بن أيوب (متوفاى213هـ)، السيرة النبوية، ج2، ص 92 ، تحقيق: طه عبد الرءوف سعد، ناشر: دار الجيل، الطبعة: الأولى، بيروت – 1411هـ.

النووي الشافعي، محيي الدين أبو زكريا يحيى بن شرف بن مر بن جمعة بن حزام (متوفاى676 هـ)، تهذيب الأسماء واللغات، ج2، ص 615 ، تحقيق: مكتب البحوث والدراسات، ناشر: دار الفكر - بيروت، الطبعة: الأولى، 1996م.

المقدسي، وهو المطهر بن طاهر (متوفاي507هـ)، البدء والتاريخ، ج4، ص 146 ، دار النشر: مكتبة الثقافة الدينية – بورسعيد، طبق برنامه الجامع الكبير.

نووي مي نويسد:

و ذكر أبو بكر بن أبي خيثمة في تاريخه عن ابن إسحاق أن عايشة أسلمت صغيرة بعد ثمانية عشر إنسانا ممن أسلم.

ابن ابي خيثمه در تاريخش به نقل از ابن إسحاق مي گويد: عايشه در کودکي (و فقط) بعد از هيجده نفر اسلام آورد.

النووي الشافعي، محيي الدين أبو زكريا يحيى بن شرف بن مر بن جمعة بن حزام (متوفاى676 هـ)، تهذيب الأسماء واللغات، ج2، ص 615 ، تحقيق: مكتب البحوث والدراسات، ناشر: دار الفكر - بيروت، الطبعة: الأولى، 1996م.

حال اگر ما عايشه را در ابتداي اسلامش هفت ساله فرض کنيم و فرض کنيم حدودا سال دوم بعثت اسلام آورده باشد، بايد هنگام عقد ازدواج با رسول خدا صلي الله عليه وآله يعني سال سيزده بعثت (طبق قول بخاري و خود ابن اسحاق، که بعد مي آيد)، بيست ساله باشد، نه شش ساله.

2ـ يکي ديگر از مطالبي که در اين قسمت راه­گشاست و سن دقيق عايشه را مشخص مي­نمايد، مقايسه سن او با سن خواهرش اسماء مي­باشد. علما و بزرگان اهل تسنن معتقدند اسماء خواهر عايشه، 27 سال قبل از هجرت پيامبر به مدينه به دنيا آمده و 10 سال از عايشه بزرگتر بود.

ابونعيم اصفهاني مي‌نويسد:

أسماء بنت أبي بكر الصديق ... كانت أخت عائشة لأبيها وكانت أسن من عائشة ولدت قبل التأريخ بسبع وعشرين سنة.

اسماء دختر ابوبكر، خواهر پدري عائشه بود و از او بزرگتر بود. وي بيست و هفت سال قبل از هجرت پيامبر به دنيا آمد.

الأصبهاني، أبي‌نعيم (متوفاي430هـ)، معرفة الصحابة، ج6 ، ص3253 ، شرح حال: أسماء بنت أبي بکر، رقم: 3769 ، دار النشر: طبق برنامه الجامع الكبير.

طبراني نيز مي‌نويسد:

مَاتَتْ أَسْمَاءُ بنتُ أبي بَكْرٍ الصِّدِّيقِ سَنَةَ ثَلاثٍ وَسَبْعِينَ... وُلِدَتْ قبل التَّارِيخِ بِسَبْعٍ وَعِشْرِينَ سَنَةً.

اسماء دختر ابوبكر سال هفتاد و سه هجري از دنيا رفت... وي بيست و هفت سال قبل از هجرت پيامبر صلي الله عليه و آله متولد شده بود.

الطبراني، ابوالقاسم سليمان بن أحمد بن أيوب (متوفاى360هـ)، المعجم الكبير، ج 24 ، ص 77 ، تحقيق: حمدي بن عبدالمجيد السلفي، ناشر: مكتبة الزهراء - الموصل، الطبعة: الثانية، 1404هـ – 1983م.

ابن اثير چنين نقل مي‌کند:

قال أبو نعيم : ولدت قبل التاريخ بسبع وعشرين سنة.

ابو نعيم گفته است: اسماء بيست و هفت سال قبل از هجرت پيامبر صلي الله عليه و آله متولد شده است.

ابن أثير الجزري، عز الدين بن الأثير أبي الحسن علي بن محمد (متوفاى630هـ)، أسد الغابة في معرفة الصحابة، ج 7 ص 11 ، تحقيق: عادل أحمد الرفاعي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت / لبنان، الطبعة: الأولى، 1417 هـ - 1996 م.

نووي مي‌گويد:

عن الحافظ أبي نعيم قال ولدت أسماء قبل هجرة رسول الله صلى الله عليه وسلم بسبع وعشرين سنة.

از حافظ أبونعيم نقل شده است که اسماء بيست و هفت سال قبل از هجرت پيامبراکرم صلي الله عليه و آله به دنيا آمده است.

النووي الشافعي، محيي الدين أبو زكريا يحيى بن شرف بن مر بن جمعة بن حزام (متوفاى676 هـ)، تهذيب الأسماء واللغات، ج 2 ص 597 و 598 ، تحقيق: مكتب البحوث والدراسات، ناشر: دار الفكر - بيروت، الطبعة: الأولى، 1996م.

ابن عساکر نيز مي­نويسد:

كانت أخت عائشة لأبيها وكانت أسن من عائشة ولدت قبل التاريخ بسبع وعشرين.

اسماء، خواهر پدري عائشه بود و از او بزرگتر بود. وي بيست و هفت سال قبل از هجرت پيامبر به دنيا آمد.

ابن عساكر الدمشقي الشافعي، أبي القاسم علي بن الحسن إبن هبة الله بن عبد الله،(متوفاى571هـ)، تاريخ مدينة دمشق وذكر فضلها وتسمية من حلها من الأماثل، ج69، ص9، شرح حال: أسماء بنت أبي بکر، رقم: 9294 ، تحقيق: محب الدين أبي سعيد عمر بن غرامة العمري، ناشر: دار الفكر - بيروت - 1995.

ابن حجر هيثمي مي­نويسد:

وكانت لأسماء يوم ماتت مائة سنة ولدت قبل التاريخ بسبع وعشرين سنة.

اسماء در هنگام وفات صد ساله بود، وي بيست و هفت سال قبل از هجرت پيامبر صلي الله عليه و آله به دنيا آمد.

الهيثمي، ابوالحسن علي بن أبي بكر (متوفاى807 هـ)، مجمع الزوائد ومنبع الفوائد، ج 9 ص 260 ، ناشر: دار الريان للتراث/‏ دار الكتاب العربي - القاهرة، بيروت – 1407هـ.

بيهقي نقل مي‌كند كه اسماء، 10 سال از عائشه بزرگتر بوده است:

أبو عبد الله بن منده حكاية عن بن أبي الزناد أن أسماء بنت أبي بكر كانت أكبر من عائشة بعشر سنين.

ابن منده از ابن أبي الزناد نقل كرده است كه اسماء دختر ابوبكر، 10 سال از عائشه بزرگتر بوده است.

البيهقي، أحمد بن الحسين بن علي بن موسي ابوبكر (متوفاى 458هـ)، سنن البيهقي الكبرى، ج 6 ص 204 ، ناشر: مكتبة دار الباز - مكة المكرمة، تحقيق: محمد عبد القادر عطا، 1414 - 1994.

ذهبي نيز همين مطلب را نقل مي‌كند:

قال عبد الرحمن بن أبي الزناد كانت أسماء أكبر من عائشة بعشر.

ابو الزناد گفته است: اسماء 10 سال از عايشه بزرگتر بود.

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سير أعلام النبلاء، ج 2 ص 289 ، تحقيق: شعيب الأرنؤوط، محمد نعيم العرقسوسي، ناشر: مؤسسة الرسالة - بيروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

ابن عساكر مي­نويسد:

«قال ابن أبي الزناد وكانت أكبر من عائشة بعشر سنين.

ابو الزناد گفته است: اسماء 10 سال از عايشه بزرگتر بود.

ابن عساكر الدمشقي الشافعي، أبي القاسم علي بن الحسن إبن هبة الله بن عبد الله،(متوفاى571هـ)، تاريخ مدينة دمشق وذكر فضلها وتسمية من حلها من الأماثل، ج 69 ، ص 8 ، تحقيق: محب الدين أبي سعيد عمر بن غرامة العمري، ناشر: دار الفكر - بيروت - 1995.

ابن كثير دمشقي سن اسماء را چنين روايت مي­کند:

أسماء بنت أبى بكر والدة عبد الله بن الزبير... وهى أكبر من أختها عائشة بعشر سنين... .

اسماء دختر ابوبكر مادر عبد الله بن زبير ... از خواهرش عائشه ده سال بزرگتر بود.

ابن كثير الدمشقي، ابوالفداء إسماعيل بن عمر القرشي (متوفاى774هـ)، البداية والنهاية، ج 8 ، ص 346 ، ناشر: مكتبة المعارف – بيروت.

امير صنعاني چنين مي‌نويسد:

وهي أكبر من عائشة بعشر سنين وماتت بمكة بعد أن قتل ابنها بأقل من شهر ولها من العمر مائة سنة وذلك سنة ثلاث وسبعين.

اسماء ده سال از عائشه بزگتر بود.

الصنعاني، محمد بن إسماعيل الأمير (متوفاي852هـ)، سبل السلام شرح بلوغ المرام من أدلة الأحكام، ج 1 ص 39 ، تحقيق : محمد عبد العزيز الخولي، دار النشر: دار إحياء التراث العربي – بيروت،‌ الطبعة : الرابعة 1379

بنابراين با توجه به گزارشات فوق، از آنجايي که اسماء 27 سال قبل از هجرت پيامبر يعني 14 سال قبل از بعثت به دنيا آمده است و 10 سال از عايشه بزرگتر بوده، تاريخ تولد عايشه 4 سال قبل از بعثت مي­باشد. از اين رو عايشه در سال 13 بعثت که به عقد پيامبر اکرم1 درآمده، 17 ساله بوده نه شش ساله و همانطور که مي­آيد، 4 سال بعد از عقد يعني در 21 سالگي وي، پيامبر صلي الله عليه و آله او را به خانه خود ­برد و زفاف وي يک سال بعد از آن يعني در سن 22 سالگي بوده است نه در 9 سالگي.

3ـ صرفنظراز مطالب فوق، عده­اي از علماي اهل تسنن قائلند که عايشه سال 57 يا 58 در سن 70 سالگي در زمان حکومت معاويه درگذشت.

ر ک:

ابن الجوزي الحنبلي، جمال الدين ابوالفرج عبد الرحمن بن علي بن محمد (متوفاى 597 هـ)، تلقيح فهوم أهل الأثر في عيون التاريخ والسير، ج1، ص 22 ، ناشر: شركة دار الأرقم بن أبي الأرقم - بيروت، الطبعة: الأولى 1997م.

الأندلسي، احمد بن محمد بن عبد ربه (متوفاى328هـ)، العقد الفريد، ج4، ص 240، باب: ازواجه صلي الله عليه (و آله) وسلم ، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت / لبنان، الطبعة: الثالثة، 1420هـ - 1999م.

طبق مطلب فوق اگراو سال 57 از دنيا رفته باشد، اول بعثت به دنيا آمده واگر سال 58 از دنيا رفته باشد، سال دوم بعثت به دنيا آمده است.

از طرفي پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله بعد از سوده دختر زمعه، عايشه را به عقد خود درآورد.

ر ک:

ابن عبد البر النمري القرطبي المالكي، ابوعمر يوسف بن عبد الله بن عبد البر (متوفاى463هـ)، الاستيعاب في معرفة الأصحاب، ج4، ص 1867، ترجمه سودة بنت زمعة، رقم 3394 ، تحقيق: علي محمد البجاوي، ناشر: دار الجيل - بيروت، الطبعة: الأولى، 1412هـ.

العاصمي المكي، عبد الملك بن حسين بن عبد الملك الشافعي (متوفاى1111هـ)، سمط النجوم العوالي في أنباء الأوائل والتوالي، ج 1، ص 434 ، تحقيق: عادل أحمد عبد الموجود- علي محمد معوض، ناشر: دار الكتب العلمية.

در مورد تاريخ عقد ازدواج حضرت رسول صلي الله عليه وآله با عايشه و ورود عايشه به خانه آن حضرت نيز اختلاف وجود دارد:

الف) رسول خدا صلي الله عليه وآله 3 سال بعد از وفات حضرت خديجه، عايشه را عقد نمود و او 2 سال بعد، به خانه آن حضرت وارد شده است و مراسم زفاف يک سال بعد از آن بود.

محمد بن اسماعيل بخاري بزرگترين محدث اهل تسنن به نقل از عايشه مي نويسد:

تزوجني بعدها بثلاث سنين.

عايشه مي­گويد: سه سال بعد از خديجه رسول خدا صلي الله عليه وآله با من ازدواج کرد.

البخاري الجعفي، ابوعبدالله محمد بن إسماعيل (متوفاى256هـ)، التاريخ الأوسط، ج1، ص 17 ، تحقيق: محمود إبراهيم زايد، ناشر: دار الوعي، مكتبة دار التراث - حلب، القاهرة، الطبعة: الأولى، 1397م ـ 1977م.

العكري الحنبلي، عبد الحي بن أحمد بن محمد (متوفاى1089هـ)، شذرات الذهب في أخبار من ذهب، ج1، ص 34 ، تحقيق: عبد القادر الأرنؤوط، محمود الأرناؤوط، ناشر: دار بن كثير - دمشق، الطبعة: الأولي، 1406هـ.

ابن اسحاق سيره نويس مشهور نيز مي نويسد:

حدثنا يونس عن هشام بن عروة عن أبيه قال تزوج رسول الله صلى الله عليه وسلم عايشة بعد موت خديجة بثلاث سنين... .

رسول خدا صلي الله عليه وآله سه سال بعد از وفات (حضرت) خديجه، با من ازدواج نمود....

محمد بن إسحاق بن يسار (متوفاى151هـ) ، سيرة ابن إسحاق (المبتدأ والمبعث والمغازي) ، ج5، ص 239 ، تحقيق : محمد حميد الله ، ناشر : معهد الدراسات والأبحاث للتعريف .

نکته:

البته ابن اسحاق عايشه را شش ساله معرفي مي کند و در ادامه مي گويد: عايشه در نُه سالگي (يعني سه سال بعد) به منزل آن حضرت آمده است. ولي نکته مهم اين است که وي نيز تاريخ عقدِ ازدواجِ عايشه با پيامبر را سه سال بعد از وفات حضرت خديجه سلام الله عليها مي­داند.

ابن الملقن بعد از استناد به روايت بخاري، مي نويسد:

وبنى بها بالمدينة في شوال في السنة الثانية.

عايشه در ماه شوال سال دوم هجري به خانه آن حضرت وارد شد.

أبو حفص عمر بن علي الأنصاري، الشهير بابن الملقن، غاية السول في خصايص الرسول صلى الله عليه وسلم، ص 236 ، بي تا ، بي جا.

حافظ مَقدسي در ترجمه عايشه مي نويسد:

وبنى بها بالمدينة ودخل بها بعد البناء بسنة.

رسول خدا صلي الله عليه وآله يک سال بعد از آوردن عايشه به خانه خود، با او همبستر شد.

المقدسي، وهو المطهر بن طاهر (متوفاي507هـ)، البدء والتاريخ، ج 5 ص 11 ، دار النشر: مكتبة الثقافة الدينية – بورسعيد، طبق برنامه الجامع الكبير.

همانطوري که در بالا ذکر کرديم، عايشه يا حدودا هفت سال قبل از بعثت و يا سال اول و يا دوم بعثت به دنيا آمده و حضرت خديجه سلام الله عليها سال دهم بعثت از دنيا رفته است، لذا طبق اين اقوال، عايشه بايد در زمان عقد با رسول خدا صلي الله عليه وآله 20 و يا 13 و يا 12 ساله باشد و در سن 22 و يا 15 و يا 14 سالگي به خانه آن حضرت آمده باشد و مراسم زفاف يک سال بعد از آن (يعني در 23 و يا 16 و يا 15 سالگي عايشه،) بوده است. نه شش و نُه سالگي.

ب) پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله حدود 3 سال بعد از وفات حضرت خديجه، عايشه را عقد نمود و زفاف او 5 سال بعد بود.

بلاذُري يکي از مورخين بزرگ اهل تسنن، در ترجمه سوده مي نويسد:

وتزوج رسولُ الله صلى الله عليه وسلم، بعد خديجة، سودة بنت زَمعة بن قيس، من بني عامر بن لؤي، قبل الهجرة بأشهر... فكانت أول امرأة وطيها بالمدينة.

رسول خدا صلي الله عليه وآله بعد از وفات (حضرت) خديجه، چند ماه قبل از هجرت با سوده ازدواج نمود... سوده اولين زني بود که حضرت در مدينه با او همبستر شد.

البلاذري، أحمد بن يحيي بن جابر (متوفاى279هـ)، أنساب الأشراف، ج1، ص 181 ، طبق برنامه الجامع الكبير.

از طرفي ذهبي در ترجمه سوده مي نويسد:

وقد انفردت بصحبة النبي صلى الله عليه وسلم أربع سنين لا تشاركها فيه امرأة ولا سرية، ثم بنى بعايشة بعد...

«سوده مدت چهار سال، تنها همسر رسول خدا صلي الله عليه وآله بود، در اين زمان آن حضرت هيچ همسر و کنيزي نداشت و بعد از آن عايشه به خانه ايشان وارد شد ... .

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، تاريخ الإسلام ووفيات المشاهير والأعلام، ج 3 ص 288 ، تحقيق: د. عمر عبد السلام تدمرى، ناشر: دار الكتاب العربي - لبنان/ بيروت، الطبعة: الأولى، 1407هـ - 1987م.

الصفدي، صلاح الدين خليل بن أيبك (متوفاى764هـ)، الوافي بالوفيات، ج 16، ص 25 ، تحقيق أحمد الأرناؤوط وتركي مصطفى، ناشر: دار إحياء التراث - بيروت - 1420هـ- 2000م.

علاوه بر اين حافظ مَقدسي در ترجمه عايشه مي نويسد:

... وبنى بها بالمدينة ودخل بها بعد البناء بسنة.

«رسول خدا صلي الله عليه وآله يک سال بعد از آوردن عايشه به خانه خود، با او همبستر شد.

المقدسي، وهو المطهر بن طاهر (متوفاي507هـ)، البدء والتاريخ، ج 5 ص 11 ، دار النشر: مكتبة الثقافة الدينية – بورسعيد، طبق برنامه الجامع الكبير.

طبق قول بخاري، رسول خدا صلي الله عليه وآله عايشه را سه سال بعد از وفات حضرت خديجه به عقد خود درآورد و طبق قول ذهبي مدت 4 سال تنها همسر پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله سوده بود و طبق قول بلاذري مراسم زفاف پيامبر صلي الله عليه وآله با سوده در مدينه بوده و ورود عايشه به خانه حضرت 4 سال بعد از سوده صورت گرفته است و طبق قول حافظ مقدسي، زفاف عايشه يک سال بعد از ورود به خانه رسول خدا صلي الله عليه وآله بوده است، بنابراين با توجه به اينکه او حدود هفت سال قبل از بعثت و يا سال اول و يا دوم بعثت به دنيا آمده است، بايد تاريخ عقد عايشه در 20 و يا 13 و يا 12 سالگي او باشد و زفاف وي در سن 25 سالگي يا 18 سالگي و يا 17 سالگي­اش باشد نه، نُه سالگي.

ج) يک سال قبل از هجرت (سال 12 بعثت) عايشه را عقد نمود و يک سال بعد از ورود عايشه به خانه آن حضرت، پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله با او همبستر شد.

حافظ مَقدسي در ترجمه عايشه مي نويسد:

تزوجها بمكة قبل الهجرة بسنة و هي ابنة سبع سنين وبنى بها بالمدينة ودخل بها بعد البناء بسنة... وتوفيت عايشة في زمن معاوية وقد قاربت السبعين».

رسول خدا صلي الله عليه وآله يک سال قبل از هجرت با عايشه که دختري هفت ساله بود، ازدواج نمود و يک سال بعد از ورود عايشه به خانه اش با او همبستر شد... وي در زمان معاويه حدود70 سالگي درگذشت.

المقدسي، وهو المطهر بن طاهر (متوفاي507هـ)، البدء والتاريخ، ج 5 ص 11 و 12 ، دار النشر: مكتبة الثقافة الدينية – بورسعيد، طبق برنامه الجامع الكبير.

از طرفي همان گونه که گفتيم ذهبي در ترجمه سوده مي نويسد:

وقد انفردت بصحبة النبي صلى الله عليه وسلم أربع سنين لا تشاركها فيه امرأة ولا سرية، ثم بنى بعايشة بعد... .

سوده مدت چهار سال، تنها همسر رسول خدا صلي الله عليه وآله بود، در اين زمان پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله هيچ همسر و کنيزي نداشت و بعد از آن عايشه وارد خانه آن حضرت شد ... .

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، تاريخ الإسلام ووفيات المشاهير والأعلام، ج 3 ص 288 ، تحقيق: د. عمر عبد السلام تدمرى، ناشر: دار الكتاب العربي - لبنان/ بيروت، الطبعة: الأولى، 1407هـ - 1987م.

الصفدي، صلاح الدين خليل بن أيبك (متوفاى764هـ)، الوافي بالوفيات، ج 16، ص 25 ، تحقيق أحمد الأرناؤوط وتركي مصطفى، ناشر: دار إحياء التراث - بيروت - 1420هـ- 2000م.

با توجه به مطالبي که قبلا در مورد سال تولد عايشه بيان کرديم، وي بايد در زمان عقد 19 ساله يا 12 ساله و يا 11 ساله باشد نه هفت ساله و زفاف او در 24 سالگي يا 17 سالگي و يا 16 سالگي او بوده است.

د) يک سال و اندي قبل از هجرت ( اواخر سال 12 بعثت) عايشه را عقد نمود.

ابن جوزي در ترجمه عايشه مي نويسد:

فتزوجها رسول الله صلي الله عليه وسلم بمكة في شوال قبل الهجرة بسنتين وقيل بثلاث سنين وهي بنت ست سنين وبنى بها بالمدينة وهي بنت تسع سنين... وماتت سنة سبع وخمسين... وقد قاربت السبعين.

رسول خدا حدود 2 سال قبل از هجرت در ماه شوال (اواخر سال 12 بعثت) و طبق قول (برخي 3 سال قبل از بعثت) با عايشه که شش ساله بود ازدواج نمود و وي در 9 سالگي در مدينه به خانه پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله وارد شد و در سال 57 در سن 70 سالگي درگذشت.

ابن الجوزي الحنبلي، جمال الدين ابوالفرج عبد الرحمن بن علي بن محمد (متوفاى 597 هـ)، تلقيح فهوم أهل الأثر في عيون التاريخ والسير، ج 1 ص 22 ، ناشر: شركة دار الأرقم بن أبي الأرقم - بيروت، الطبعة: الأولى 1997م.

با توجه به سال مرگ عايشه، طبق اين قول او در زمان عقد بايد حدودا 12 ساله باشد (نه شش ساله) و زمان آمدنش به خانه پيغمبراسلام، بايد حدود 15 سالگي باشد.(نه، نُه سالگي).

برخي نيز زمان عقد عايشه را سه سال قبل از هجرت گفته اند که همانطوري که گذشت مورخين از آن تعبير به «قيل» يعني قول ضعيف، کرده اند و در اين صورت هم باز سن عايشه در زمان عقد، شش ساله نمي باشد بلکه10 و يا 9 ساله مي­باشد.

بنابراين همان طوري که ملاحظه شد طبق هيچ کدام از اقوالي که در مورد سال مرگ عايشه و زمان عقد او و آمدنش به خانه رسول خدا صلي الله عليه وآله وجود دارد، سن وي در زمان عقد 6 سال نمي­باشد و زمان آمدنش به خانه آن حضرت نيز عايشه 9 ساله نبوده است.

عايشه و جانب داري از غاصبان خلافت

عايشه در زمان ابوبکر

عايشه بعد از رسول خدا صلي الله عليه وآله در زمان خلافت پدرش ابوبكر و پس از وى در زمان خلافت عمر از طرفداران جدّى حكومت وقت بود. چنانچه وقتي ابوبکر و عمر با ساختن روايت جعلي «نحن معاشر الأنبيا لا نورث ما ترکنا صدقة» فدک و ارثيه حضرت زهرا سلام الله عليها را غصب کردند، يکي از مدافعان آنها و مروجين اين روايت جعلي، عايشه بود. او خود اعتراف مي کند که وقتي زنان پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله خواستند عثمان را پيش ابوبکر بفرستند که ميراثشان را مطالبه کند من به آنان گفتم: آيا حيا نمي کنيد مگر پيامبر نفرمود «ما پيامبران ارث نمي گذاريم و هر چه به جاي بگذاريم صدقه است».

حدثنا عبد الله بن مسلمة عن مالك عن ابن شهاب عن عروة عن عايشة رضي الله عنها : أن أزواج النبي صلى الله عليه و سلم حين توفي رسول الله صلى الله عليه و سلم أردن أن يبعثن عثمان إلى أبي بكر يسألنه ميراثهن فقالت عايشة أليس قال رسول الله صلى الله عليه و سلم ( لا نورث ما تركنا صدقة ).

البخاري الجعفي، ابوعبدالله محمد بن إسماعيل (متوفاى256هـ)، صحيح البخاري، ج6، ص2475، كتاب الفرايض، باب: قول النبي لا نورث ما تركناه صدقة، ح 6349 ، تحقيق: د. مصطفي ديب البغا، ناشر: دار ابن كثير، اليمامة - بيروت، الطبعة: الثالثة، 1407 - 1987.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج3، ص 1379، كتاب الجهاد و السير، باب: قول النبي لانورث ما تركناه فهوصدقة، ح1758 ، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

عايشه در زمان عمر

در زمان عمر نيز عايشه يکي از مدافعان حکومت وي بود و از آنجايي که عمر، هم قبل از انتخابش توسط ابوبکر و هم در زمان حکومتش در ميان مردم چهره خوبي نداشت، عايشه به فضيلت سازي براي او مي پرداخت که روايت زير گواهي براين مطلب است:

اراده خداوند تابع اراده عمر است

عن عُرْوَةَ بن الزُّبَيْرِ عن عَائشَةَ أَنَّ أَزْوَاجَ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كُنَّ يَخْرُجْنَ بِاللَّيْلِ إذا تَبَرَّزْنَ إلى الْمَنَاصِعِ وهو صَعِيدٌ أَفْيَحُ وكان عُمَرُ بن الْخَطَّابِ يقول لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم احْجُبْ نِسَاءَكَ فلم يَكُنْ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَفْعَلُ فَخَرَجَتْ سَوْدَةُ بِنْتُ زَمْعَةَ زَوْجُ النبي صلى الله عليه وسلم لَيْلَةً من اللَّيَالِي عِشَاءً وَكَانَتْ امْرَأَةً طَوِيلَةً فَنَادَاهَا عُمَرُ ألا قد عَرَفْنَاكِ يا سَوْدَةُ حِرْصًا على أَنْ يُنْزَلَ الْحِجَابُ قالت عَائشَةُ فَأَنْزَلَ الله عز وجل الْحِجَابَ .

«عايشه مي گويد: زنان رسول خدا صلي الله عليه وآله شبانه براي قضاي حاجت به زمين وسيعي که در خارج مدينه بود، مي رفتند. عمر بن خطاب به پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله مي­گفت: زنانت را بپوشان، اما رسول خدا صلي الله عليه وآله گوش فرا نمي داد تا اينکه شبي سوده براي قضاي حاجت خارج شد وي زني بلند قامت بود، عمر او را ديد و فرياد زد: اي سوده ما تو را شناختيم، (عايشه ادامه مي دهد و مي­گويد): اين کار عمر بخاطر اين بود که حريص بر نزول آيه حجاب بود، خدا نيز (بخاطر خواسته قلبي او) آيه حجاب را نازل نمود.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج4، ص 1709، بَاب إِبَاحَةِ الْخُرُوجِ لِلنِّسَاءِ لِقَضَاءِ حَاجَةِ الْإِنْسَانِ، ح2170 ، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

همان طوري که ملاحظه شد، عايشه بخاطر خدمت به عمر و دستگاه حکومتش و ايجاد محبوبيت براي او به فضيلت سازي مي پردازد و نعوذ بالله عمر را با غيرت تر از رسول خدا صلي الله عليه وآله جلوه مي دهد و به اين مقدار نيز اکتفا نمي کند بلکه اراده خداوند را نيز داير مدار اراده عمرمي داند.

به عقيده عايشه عمر از پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله عالم تر است

ابن قتيبه در اين مورد چنين مي نويسد:

فلما أحس بالموت قال لابنه: اذهب إلى عايشة، وأقريها مني السلام، واستأذنها أن أقبر في بيتها مع رسول الله ومع أبي بكر، فأتاها عبد الله بن عمر، فأعلمها، فقالت: نعم وكرامة ثم قالت: يا بني أبلغ عمر سلامي، وقل له: لا تدع أمة محمد بلا راع، استخلف عليهم، ولا تدعهم بعدك هملا، فإني أخشى عليهم الفتنة .

زماني که عمر نشانه هاي مرگ را در خود ديد به پسرش (عبدالله بن عمر) گفت: پيش عايشه برو و سلام مرا به او برسان و از او تقاضا کن اجازه دهد مرا در خانه­اش کنار پيامبر و ابوبکر دفن کنند، عبدالله بن عمر آمد و اين قضيه را با عايشه در ميان گذاشت ، عايشه گفت: مانعي ندارد، سپس گفت: فرزندم سلام مرا به پدرت برسان و به او بگو امت محمد را بدون سرپرست نگذارد و كسى را به جانشينى خود تعيين كند زيرا مى­ترسم اگر آنها را به حال خود رها سازد، دچار فتنه شوند.

الدينوري، ابومحمد عبد الله بن مسلم ابن قتيبة (متوفاى276هـ)، الإمامة والسياسة، ج1، ص 28، باب: تولية عمر بن الخطاب الستة الشورى وعهده إليهم ، تحقيق: خليل المنصور، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت - 1418هـ - 1997م.

حال آيا ممكن است بگوييم «عايشه» از رسول خدا صلي الله عليه وآله نسبت به مصالح مسلمانان دلسوزتر بوده است. و چطور عايشه عقلش نمي رسيد که اين تذکر را به پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله بدهد تا رسول اکرم صلي الله عليه وآله خليفه تعيين کند؟!.

تقدير عمر از عايشه

عمر نيز کوشش ها و تلاشهاي عايشه را بي پاسخ نمي گذاشت و در مواقع مختلف به گونه هاي متفاوت از او تقدير به عمل مي آورد. به عنوان نمونه:

مطرف بن طريف عن أبي إسحاق عن مصعب بن سعد قال فرض عمر لأمهات المؤمنين عشرة ألاف وزاد عايشة ألفين... .

مصعب بن سعد مي گويد: عمر به هر کدام از همسران پيامبر اکرم ده هزار (درهم يا دينار) مستمري مي داد ولي به عايشه دو هزار بيشتر از ديگران مي پرداخت... .

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سير أعلام النبلاء، ج2، 187، ترجمه عايشة ، تحقيق: شعيب الأرنؤوط، محمد نعيم العرقسوسي، ناشر: مؤسسة الرسالة - بيروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

برخورد دوگانه عايشه با عثمان

فضيلت سازي عايشه و پشتيباني وي از حکومت، منحصر به دو دوره قبل نبود بلکه در دوران حکومت عثمان نيز يار و مدد کار وي و حکومتش بود و براي محکم شدن پايه هاي حکومت تا سر حد توان تلاش مي نمود و در اين راه هيچ حد و مرزي را نمي شناخت، چنانکه روايت زير نمونه اي از تلاشهاي وي را به تصوير مي کشد:

به عقيده عايشه حياء عثمان از پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله بيشتر است

مسلم بن حجاج نيشابوري چنين مي نويسد:

... عن مُحَمَّدِ بن أبي حَرْمَلَةَ عن عَطَاءٍ وَسُلَيْمَانَ ابْنَيْ يَسَارٍ وَأَبِي سَلَمَةَ بن عبد الرحمن أَنَّ عَايشَةَ قالت كان رسول اللَّهِ صلي الله عليه وسلم مُضْطَجِعًا في بَيْتِي كَاشِفًا عن فَخِذَيْهِ أو سَاقَيْهِ فَاسْتَأْذَنَ أبو بَكْرٍ فَأَذِنَ له وهو على تِلْكَ الْحَالِ فَتَحَدَّثَ ثُمَّ اسْتَأْذَنَ عُمَرُ فَأَذِنَ له وهو كَذَلِكَ فَتَحَدَّثَ ثُمَّ اسْتَأْذَنَ عُثْمَانُ فَجَلَسَ رسول اللَّهِ صلي الله عليه وسلم وَسَوَّى ثِيَابَهُ... فَدَخَلَ فَتَحَدَّثَ فلما خَرَجَ قالت عَايشَةُ دخل أبو بَكْرٍ فلم تَهْتَشَّ له ولم تُبَالِهِ ثُمَّ دخل عُمَرُ فلم تَهْتَشَّ له ولم تُبَالِهِ ثُمَّ دخل عُثْمَانُ فَجَلَسْتَ وَسَوَّيْتَ ثِيَابَكَ فقال ألا أَسْتَحِي من رَجُلٍ تَسْتَحِي منه الْمَلَائكَةُ.

«عايشه مي­گويد: رسول خدا صلي الله عليه وآله در خانه من خوابيده بود و لباس ايشان کنار رفته بود پاي (مبارک) ايشان پيدا بود، در اين هنگام ابوبکر اذن ورود خواست، حضرت به همان حالي که بود، به او اذن داد و حالت خود را تغيير نداد او هم به صحبت با حضرت پرداخت، سپس عمر اذن ورود خواست، حضرت به همان حالي که بود، به او اذن داد و حالت خود را تغيير نداد او هم به صحبت با حضرت پرداخت، سپس عثمان اذن ورود خواست، حضرت نشت و لباسش را مرتب نمود، ... عثمان وارد شد و او هم به صحبت با حضرت پرداخت. زماني که عثمان خارج شد، گفتم: ابوبکر وارد شد تغييري در حال خود ندادي و اهميتي ندادي، عمر نيز آمد باز شما بر حال خود باقي ماندي اما همين که عثمان داخل شد نشستي و لباست را مرتب کردي؟ پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله فرمود: آيا حيا نکنم از مردي که ملائکه از او حيا مي کنند.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج 4، ص 1866، كتاب فضايل الصحابة، بَاب: من فَضَايلِ عُثْمَانَ بن عَفَّانَ رضي الله عنه، ح2401 ، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

و با تفصيل بيشتر از قول حفصه در:

الشيباني، ابوعبد الله أحمد بن حنبل (متوفاى241هـ)، مسند أحمد بن حنبل، ج6، ص 288، باب حديث حَفْصَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ بِنْتِ عُمَرَ بن الْخَطَّابِ، حديثهاي: 26509 و 26510 ، ناشر: مؤسسة قرطبة – مصر.

در نقلي ديگر در ادامه روايت چنين آمده:

إِنَّ عُثْمَانَ رَجُلٌ حَيِيٌّ وَإِنِّي خَشِيتُ إن أَذِنْتُ له على تِلْكَ الْحَالِ أَنْ لَا يَبْلُغَ إليّ في حَاجَتِهِ.

عثمان مردي با حياست، ترسيدم اگر در چنان حالتي به او اذن ورود دهم حاجتش را به من بيان نکند.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج 4، ص 1866، ح2402 ، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

حال سؤال اين است:

آيا نعوذ بالله حياء رسول خدا صلي الله عليه وآله از عثمان کمتر بود که حضرت هراس داشت اگر در آن حال عثمان او را ببيند، حاجتش را به ايشان نمي گويد؟!

به خطر افتادن منافع عايشه

به مجرد اينکه عثمان با درخواست عايشه و حفصه مبني بر مطالبه سهم الإرث شان از رسول خدا صلي الله عليه وآله مخالفت کرد، اوضاع متغير گشت و دشمني عايشه و حفصه با عثمان و لعن و نفرين وي از ناحيه آنان آغاز شد. چنان که سليم بن قيس هلالي مي نويسد:

بينما أنا قاعد عنده في بيته إذ أتته عايشة وحفصة تطلبان ميراثهما من ضياع رسول الله صلي الله عليه وآله وأمواله التي بيده، فقال: ( لا والله ولا كرامة لكما ولا نعمت عنه ولكن أجيز شهادتكما على أنفسكما. فإنكما شهدتما عند أبويكما أنكما سمعتما من رسول الله صلي الله عليه وآله يقول: ( النبي لا يورث، ما ترك فهو صدقة ). ثم لقنتما أعرابيا جلفا يبول على عقبيه ويتطهر ببوله ( مالك بن أوس بن الحدثان ) فشهد معكما، ولم يكن في أصحاب رسول الله صلي الله عليه وآله من المهاجرين ولا من الأنصار أحد شهد بذلك غيركما وغير أعرابي. أما والله، ما أشك أنه قد كذب على رسول الله صلي الله عليه وآله وكذبتما عليه معه. ولكني أجيز شهادتكما على أنفسكما فاذهبا فلا حق لكما. فانصرفتا من عنده تلعنانه وتشتمانه. فقال:ارجعا، أليس قد شهدتما بذلك عند أبي بكر؟ قالتا: نعم. قال: فإن شهدتما بحق فلا حق لكما، وإن كنتما شهدتما بباطل فعليكما وعلى من أجاز شهادتكما على أهل هذا البيت لعنة الله والملائكة والناس أجمعين .

اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: يک روز من در خانه عثمان نشسته بودم در اين هنگام عايشه و حفصه آمدند و ميراث خود را از زمين و اموال پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله که در دست عثمان بود مطالبه کردند. عثمان گفت: نه به خدا قسم، نه احترامي نزد من داريد و نه پاسخ مثبت به شما مي دهم. ولي شهادت شما را بر عليه خودتان مي پذيرم. شما دو نفر نزد پدرانتان (ابوبکر و عمر) شهادت داديد از پيامبر صلي الله عليه وآله شنيده ايد که گفته است:«پيامبر ارث نمي گذارد، هر چه باقي بگذارد صدقه است». سپس به يک عرب بياباني احمق که بر پاشنه هايش بول مي کرد و با بول خود تطهير مي نمود به نام مالک بن أوس بن حدثان ياد داديد و او هم همراه شما شهادت داد، و در ميان اصحاب رسول خدا صلي الله عليه وآله از مهاجرين و انصار احدي جز شما و آن اعرابي به اين مطلب شهادت نداد. به خدا قسم شکي ندارم که او بر پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله دروغ بست و شما هم با او به آن حضرت دروغ بستيد. ولي من شهادت شما دو نفر را بر عليه خودتان قبول مي کنم. برويد که حقي نداريد. آن دو بازگشتند در حالي که عثمان را لعن مي کردند و به او ناسزا مي گفتند. عثمان گفت: برگرديد آيا شما به اين مطلب نزد ابوبکر شهادت نداديد؟ گفتند: آري. گفت: اگر به حق شهادت داده ايد پس حقي نداريد، و اگر به باطل شهادت داده­ايد بر شما و بر کسي که شهادت شما را بر عليه اين خاندان قبول کرد لعنت خدا و ملائکه و همه مردم باشد!

الهلالي، سليم بن قيس (متوفاى80هـ)، كتاب سليم بن قيس الهلالي، ص 242، باب: بدع و اعتراضات ابي بکر و عمر في الدين، - أبو بكر وعمر أسوء حالا من عثمان فعثمان على ما كان عليه خير منهما ، ناشر: انتشارات هادي ـ قم‏، الطبعة الأولي، 1405هـ.

برخورد عايشه با اهل بيت عليهم السلام

رسول رحمت در واپسين روزهاي زندگي

محمد بن اسماعيل بخاري و مسلم بن حجاج نيشابوري و بسياري ديگر از بزرگان اهل تسنن بخشي از ماجراي واپسين روزهاي حيات پيامبرصلي الله عليه و آله را چنين روايت مي­کنند:

قَالَتْ عَائِشَةُ لَدَدْنَاهُ فِي مَرَضِهِ فَجَعَلَ يُشِيرُ إِلَيْنَا أَنْ لَا تَلُدُّونِي فَقُلْنَا كَرَاهِيَةُ الْمَرِيضِ لِلدَّوَاءِ فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ أَلَمْ أَنْهَكُمْ أَنْ تَلُدُّونِي قُلْنَا كَرَاهِيَةَ الْمَرِيضِ لِلدَّوَاءِ فَقَالَ لَا يَبْقَى أَحَدٌ فِي الْبَيْتِ إِلَّا لُدَّ وَأَنَا أَنْظُرُ إِلَّا الْعَبَّاسَ فَإِنَّهُ لَمْ يَشْهَدْكُمْ.

عايشه گفت: در زمان مريضي رسول خداصلي الله عليه و آله خواستيم به زور در دهان رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم دوايي بريزيم، ايشان با اشاره به ما فهماند به من دوا نخورانيد،‌ ما با خود گفتيم اين از آن جهت است كه مريض از دوا بدش مي‌آيد، دارو را به زور در دهان ايشان ريختيم، وقتي حضرت بهتر شد، فرمود: آيا من شما را از اين كه به من دوا بخورانيد نهي نكردم؟! سپس فرمود: بايد در دهان هر كسي كه در اين خانه است،‌ دوا ريخته شود ؛ غير از عباس كه او شاهد ماجرا نبوده است.

البخاري الجعفي، ابوعبدالله محمد بن إسماعيل (متوفاى256هـ)، صحيح البخاري، ج4، ص 1618، کتاب المغازي، باب 78: مَرَضِ النبي و َوَفَاتِهِ، ح4189 ، ج5، ص2159 ، کتاب الطب، باب اللدود، ح 5382 ، ج6، ص 2524، کتاب الديات، بَاب الْقِصَاصِ بين الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ في الْجِرَاحَاتِ ، ح6492، ج6، ص 2527، کتاب الديات، بَاب إذا أَصَابَ قَوْمٌ من رَجُلٍ هل يُعَاقِبُ أو يَقْتَصُّ منهم كُلِّهِمْ ، ح 6501 ، تحقيق: د. مصطفي ديب البغا، ناشر: دار ابن كثير، اليمامة - بيروت، الطبعة: الثالثة، 1407 - 1987.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ، ج4، ص1733، کتاب السلام، باب كَرَاهَةِ التَّدَاوِي بِاللَّدُودِ ، ح 2213 ؛ نسائي، سنن الکبري، ج4، ص 255، کتاب الوفاة، باب ذکر ما كان يعالج به النبي في مرضه، ح 7085 ؛ احمد بن حنبل، مسند احمد، ج6، ص 53، باب حديث السَّيِّدَةِ عَائِشَةَ ، ح24308 ، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

ابن حجر عسقلاني در شرح اين روايت مي‌نويسد :

( قوله لددناه ) أي جعلنا في جانب فمه دواه بغير اختياره وهذا هو اللدود.

عبارت عايشه که گفت «لددناه» يعني اين كه ما در دهان آن حضرت بدون اين كه اختياري داشته باشد (با زور) دوا ريختيم. معناي «لدود» همين است.

العسقلاني الشافعي، أحمد بن علي بن حجر ابوالفضل (متوفاى852 هـ)، فتح الباري شرح صحيح البخاري، ج8، ص 147، کتاب المغازي، باب 78: مَرَضِ النبي و َوَفَاتِهِ، ذيل حديث 4189 الحديث التاسع عشر ، تحقيق: محب الدين الخطيب، ناشر: دار المعرفة - بيروت.

نکته شايان ذکر اين است با اينکه پيامبراکرم صلي الله عليه و آله عايشه و ديگر افراد حاضر در خانه را از آن کار نهي کردند چرا آنان به فرمايش آن حضرت گوش ندادند و به زور در گلوي ايشان آن دارو را ريختند؟ با اينکه خداوند مي­فرمايد:

ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقابِ.

آنچه را رسول خدا براى شما آورده بگيريد (و اجرا كنيد)، و از آنچه نهى كرده خوددارى نماييد و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است.

سوره حشر، آيه7

بسياري از مردم وقتي مي­فهمند دارو براي بيماري آنها خوب است، نه تنها از داور بدشان نمي­آيد بلکه به راحتي دارو را مي­خورند، حال جاي اين سؤال باقي است که چرا عايشه و اطرافيانش، رسول خدا صلي الله عليه و آله را حتي از بسياري از افراد عادي نيز پايين­تر مي­بينند؟!

مگر خداوند درباره پيامبرش نفرمود:

وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الهـَوَى‏ / إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى.

و هرگز از روى هواى نفس سخن نمى‏گويد! / آنچه مى‏گويد چيزى جز وحى كه بر او نازل شده نيست!

سوره نجم، آيات 3 و 4

عجيب‌تر اينکه، به گفته عايشه، قصد آنها خير خواهي براي رسول خدا صلي الله عليه و آله بود، پس چرا پيامبر صلي الله عليه و آله درصدد قصاص برآمد و دستور داد همه آن‌ها كه به زور به آن حضرت دوا داده بودند، از همان دوا بخورند. آيا نعوذ بالله پيامبر رحمت صلي الله عليه و آله1 به اين مقدار توجه نداشتند که خيرخواهي را چگونه بايد پاسخ دهند و يا اينکه آنها را خير خواه خود نمي­دانستند؟!

خوشحالي عايشه از شهادت صديقه طاهره سلام الله عليها

ابن ابي الحديد به نقل از شيخ يعقوب معتزلي مي نويسد:

ثم ماتت فاطمة ، فجاء نساء رسول الله صلي الله عليه وآله كلهن إلى بني هاشم في العزاء إلا عائشة ، فإنها لم تأت ، وأظهرت مرضا ونقل إلى علي عليه السلام عنها كلام يدل على السرور.

زماني که حضرت فاطمه سلام الله عليها به شهادت رسيد، همه زنان پيامبر براي عرض تسليت محضر بني هاشم آمدند، اما عايشه خود را به مريضي زد و براي عرض تسليت نيامد، و کلامي را از او در اين مورد براي حضرت علي عليه السلام نقل کردند که دلالت بر خوشحالي او از شهادت حضرت زهرا سلام الله عليها مي­کرد.

إبن أبي‌الحديد المدائني المعتزلي، ابوحامد عز الدين بن هبة الله بن محمد بن محمد (متوفاى655 هـ)، شرح نهج البلاغة، تحقيق: محمد عبد الكريم النمري، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت / لبنان، الطبعة: الأولى، 1418هـ - 1998م.

بغض و کينه عايشه نسبت به اميرالمؤمنين عليه السلام

هنگامى كه عثمان كشته شد، عايشه خوشحال گشت زيرا فکرمي کرد مردم با طلحه بيعت کرده اند؛ امّا زمانى كه متوجه شد خلافت به صاحب اصلي آن يعني على عليه السلام رسيده است، سخت ناراحت گشت و فرياد خونخواهي عثمان را سرداد با اينکه او خود يکي از کساني بود که فتوا به قتل عثمان مي­داد.

ر ك:

البلاذري، أحمد بن يحيي بن جابر (متوفاى279هـ)، أنساب الأشراف، ج 1 ص 304 ، طبق برنامه الجامع الكبير.

الطبري، أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد بن كثير بن غالب (متوفاى310)، تاريخ الطبري، ج 3 ص 7 ، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت.

از آنجا كه اميرمؤمنان، حضرت على عليه السلام پايبند به عدالت بود و طبعاً خواسته هاى عايشه انجام نمى­شد، كينه آن حضرت را به دل گرفت و هنگامى كه خبر شهادت على عليه السلام به او رسيد، شادمان گشت و از خوشحالى اين شعر را بر زبان جارى كرد و سجده شكر به جاى آورد:

فَأَلْقَتْ عَصَاهَا واسْتَقَرَّبِهَا النَّوَى كَمَا قَرَّ عَيْناً بِالاِيَابِ الْمُسَافِرُ

عصاى خود را افكند و آرامش پيدا كرد همانگونه كه مسافر با بازگشتش چشم را روشن مي کند.

در مورد سجده شکر عايشه که با سند صحيح نقل شده است مراجعه کنيد به:

الاصفهاني، أبو الفرج علي بن الحسين (متوفاى356هـ)، مقاتل الطالبيين، ص27، طبق برنامه الجامع الكبير.

و جهت اطلاع از شعر معروف مراجعه کنيد به:

ابن أثير الجزري، عز الدين بن الأثير أبي الحسن علي بن محمد (متوفاى630هـ) الكامل في التاريخ، ج3، ص 259، باب: ذكر مقتل أمير المؤمنين علي بن أبي طالب، تحقيق: عبد الله القاضي، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة الثانية، 1415هـ.

الطبري، أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد بن كثير بن غالب (متوفاى310)، تاريخ الطبري، ج3، ص 159، باب: ذكر الخبر عن سبب قتل اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب ومقتله ؛ أبو الحسن علي بن أبي الكرم ، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت.

عايشه به همين مقدار بسنده نکرد بلکه بعد از شهادت اميرالمؤمنين عليه السلام، به خاطر محبتي که نسبت به «عبد الرحمان بن ملجم» قاتل اميرالمؤمنين عليه السلام در دل داشت، نام غلامش را عبدالرحمان نهاد:

عن مسروق أنه قال : دخلت على عائشة فجلست إليها فحدثتني واستدعت غلاما لها أسود يقال له عبد الرحمان فجاء حتى وقف فقالت : يا مسروق أتدري لم سميته عبد الرحمان ؟ فقلت : لا . فقالت حبا مني لعبد الرحمان بن ملجم .

مسروق مي گويد: بر عايشه وارد شدم و با او به صحبت پرداختم او غلام سياه چرده اش را که نامش عبد الرحمان بود، صدا زد، وي حاضر شد، عايشه گفت: اي مسروق مي داني چرا او را عبدالرحمان نام نهاده ام؟ گفتم: خير، گفت: بخاطر علاقه و محبتي که نسبت به عبد الرحمان بن ملجم (قاتل حضرت علي عليه السلام) دارم.

المجلسي، محمد باقر (متوفاى1111هـ)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 32، ص 341- 342، الباب الثامن: باب حكم من حارب عليا أمير المؤمنين صلوات الله عليه، تحقيق: محمد الباقر البهبودي، ناشر: مؤسسة الوفاء - بيروت - لبنان، الطبعة: الثانية المصححة، 1403هـ - 1983م.

عايشه از امام حسن عليه السلام رو مي گرفت

سيوطي به نقل از عکرمه مي نويسد:

عن عكرمة رضي الله عنه قال بلغ ابن عباس رضي الله عنهما ان عائشة رضي الله عنها احتجبت من الحسن رضي الله عنه فقال إن رؤيته لها لتحل.

به ابن عباس خبر رسيد که عايشه از امام حسن مجتبي عليه السلام رو مي گرفت، ابن عباس گفت:(از آنجايي که عايشه همسر جد امام حسن عليه السلام است) نگاه کردن و ديدن امام مجتبي عليه السلام براي عايشه حلال و بلامانع است.

السيوطي، جلال الدين أبو الفضل عبد الرحمن بن أبي بكر (متوفاى911هـ)، الدر المنثور، ج5، ص 215 ، ناشر: دار الفكر - بيروت – 1993.

همانطوري که ملاحظه شد، با اينکه عايشه يکي از همسران رسول خدا صلي الله عليه وآله بود، آنقدر بغض و کينه اهل بيت پيامبر اکرم عليه السلام را در دل داشت که از نوه آن حضرت يعني امام حسن مجتبي عليه السلام روي مي­پوشانيد و نمي خواست با ايشان روبرو شود اما در جنگ جمل خود را در معرض جنگ و ديد نامحرمان قرار داد.

عايشه فقط به اين مقدار بسنده نکرد بلکه در ماجراي تشيع بدن مبارک امام حسن عليه السلام، پس از مخالفت با اهل بيت، به امام حسين عليه السلام مي­گويد:

فقالت عائشة للحسين عليه السلام: نحوا ابنكم واذهبوا به فإنكم قوم خصمون.

پسرتان (امام حسن عليه السلام) را از اينجا دور کنيد و او را ببريد، شما قومي جدل پيشه و کينه توزيد.

الكليني الرازي، أبو جعفر محمد بن يعقوب بن إسحاق (متوفاى328 هـ)، الأصول من الكافي، ج1، ص303، باب: الإشارة والنص على الحسين بن علي عليهما السلام . ناشر: اسلاميه‏، تهران‏، الطبعة الثانية،1362 هـ.ش.

علاوه بر اينکه عايشه در اينجا حاضر نيست امام مجتبي عليه السلام را فرزند خود بخواند، اهل بيت عليهم السلام را قومي جدل پيشه و کينه توز خطاب مي­کند با اينکه خود مي­داند که در مورد اين افراد آيه تطهير نازل شده و هر رجس و پليدي از آنان به دور است.

عايشه در زمان معاويه

حمايتهاي مالي معاويه از عايشه

وقتي معاويه حکومت را غصب کرد از آنجايي که او نيز مانند ابوبکر و عمر و عثمان براي حکومت غير مشروعه خود به عايشه نيازمند بود، به حمايت مالي از عايشه پرداخت. ذهبي مي نويسد:

وقال عروة بعث معاوية مرة إلى عايشة بمية ألف .

عروه مي گويد: يک بار معاويه صد هزار (درهم و يا دينار) براي عايشه فرستاد.

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سير أعلام النبلاء، ج3، ص 154 ، تحقيق: شعيب الأرنؤوط، محمد نعيم العرقسوسي، ناشر: مؤسسة الرسالة - بيروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

و او مي نويسد:

قضى معاوية عن عايشة ثمانية عشر ألف دينار.

معاويه از طرف عايشه 18 هزار دينار قرض او را پرداخت کرد.

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سير أعلام النبلاء، ج3، ص 154 ، تحقيق: شعيب الأرنؤوط، محمد نعيم العرقسوسي، ناشر: مؤسسة الرسالة - بيروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

فضيلت سازي براي معاويه

عايشه به جبران زحمات معاويه به فضيلت سازي براي او پرداخت که روايت جعلي زير گواهي بر اين مدعاست:

وعن عايشة مرفوعا كأني أنظر إلى سويقتي معاوية ترفلان في الجنة.

عايشه به پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله نسبت مي دهد که فرمود: گويا دو ساق پاي معاويه را مي بينم که در بهشت گام بر مي دارند.

الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سير أعلام النبلاء، ج 3، ص 129، ترجمه معاوية بن أبي سفيان، تحقيق: شعيب الأرنؤوط، محمد نعيم العرقسوسي، ناشر: مؤسسة الرسالة - بيروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

همدستي معاويه با عايشه عليه اميرالمؤمنين عليه السلام

ابن خلدون در جريان شکل گيري جنگ جمل مي نويسد:

ثم قدم طلحة و الزبير من المدينة فقالت لهما عائشة : ما وراءكما ؟ قالا : تحملنا هرابا من المدينة من غوغاء و أعراب غلبوا على خيارهم فلم يمنعوا أنفسهم و لا يعرفون حقا و لا ينكرون باطلا فقالت : انهضوا بنا إليهم و قال آخرون : نأتي الشام فقال ابن عامر: إن معاوية كفاكم الشام فأتوا البصرة فلي بها صنائع و لهم في طلحة هوى فنكروا عليه مجيئه من البصرة و استقام رأيهم على رأيه.

طلحه و زبير از مدينه آمدند ، عايشه به آنها گفت :از مدينه چه خبر؟ گفتند: بخاطر غوغا و شورشي که در مدينه بود ما فرار کرديم، اعراب بر بهترينشان غلبه پيدا کردند و مانع (عمل بد) خود نشدند، حق را نشناختند و باطل را انکار ننمودند. عايشه گفت : بيائيد تا با هم به آنجا برويم وعليه آنان شورش کنيم ، عده اي گفتند : بيائيد به شام برويم، ابن عامر گفت: (لازم نيست به شام برويد) معاويه شما را در شام کفايت مي­کند (و او سنگر را حفظ مي کند و شاميان را عليه علي مي­شوراند) بلکه به بصره برويد من در آنجا کارهايي انجام داده­ام (مقدمات را فراهم نموده­ام) و آنان به طلحه نيز علاقه مندند . ناکثين با نظر ابن عامر موافقت نمودند ولي با آمدن ابن عامر به بصره مخالفت کردند.

الحضرمي، عبد الرحمن بن محمد بن خلدون (متوفاي808 هـ)، تاريخ ابن خلدون، ج2 ، ص 606 ، باب القسم الأول من أمر الجمل ، دار النشر : دار القلم – بيروت،‌ الطبعة : الخامسة 1984 طبق برنامه الجامع الكبير.

آري سخن عامر «إن معاوية كفاكم الشام»، حاکي از اين است که عايشه با معاويه، بر عليه خليفه بر حق رسول خدا، اميرالمؤمنين عليه السلام همدست شده­اند و فتنه خونين جمل را به راه انداختند.

معاويه و بيعت براي يزيد

وقتي معاويه به منظور بيعت گرفتن براي يزيد وارد خانه عايشه شد به او چنين گفت:

أنت - والله يا أم المؤمنين - العالمة بالله وبرسوله ، دللتنا على الحق ، وحضضتنا على حظ أنفسنا ، وأنت أهل لأن يطاع أمرك ، ويسمع قولك ، وإن أمر يزيد قضاء من القضاء ، وليس للعباد الخيرة من أمرهم ، وقد أكد الناس بيعتهم في أعناقهم ، وأعطوا عهودهم على ذلك ومواثيقهم، أفترين أن ينقضوا عهودهم ومواثيقهم ؟ فلما سمعت ذلك عائشة علمت أنه سيمضي على أمره ، فقالت : أما ما ذكرت من عهود ومواثيق ، فاتق الله في هؤلاء الرهط ، ولا تعجل فيهم ، فلعلهم لا يصنعون إلا ما أحببت ، ثم قام معاوية ، فلما قام قالت عائشة : يا معاوية ، قتلت حجرا وأصحابه العابدين المجتهدين . فقال معاوية ، دعي هذا ، كيف أنا في الذي بيني وبينك في حوائجك ؟ قالت : صالح ، قال : فدعينا وإياهم حتى نلقى ربنا ، ثم خرج ومعه ذكوان ، فاتكأ على يد ذكوان ، وهو يمشي ويقول : تالله إن رأيت كاليوم قط خطيبا أبلغ من عائشة بعد رسول الله صلى الله عليه وسلم... .

به خدا قسم اي ام المؤمنين! تو عالم به دستورات خداوند و رسولش مي­باشي، ما را به راه حق رهنمون گشتي و به خوشبخت شدن تشويق نمودي، تو شايسته اطاعت هستي و کلامت شنيدني است. خلافت و جانشيني يزيد، قضاى الهى و اراده خداوند است. مردم در اين مسئله اختيار ندارند (و نبايد مخالفت کنند)، آنان بر بيعت با يزيد گردن نهاده­اند و عهد و پيمان بسته­اند، آيا به نظر تو از اين عهدشان دست برمي­دارند؟ وقتي عايشه کلام معاويه را شنيد، فهميد که معاويه مي­خواهد يزيد را به عنوان خليفه بعد از خود منصوب کند، از اين رو گفت: اما در مورد عهد و پيماني که گفتي؟ از خدا بترس، و درباره­ي مردم عجولانه تصميم نگير (با آنها برخورد تندي نداشته باش)، شايد آنان (در نهايت) کاري را که تو دوست داري انجام دهند، معاويه برخاست، در اين هنگام عايشه گفت: اي معاويه! تو «حجر بن عدي» و يارانش را که همگي مجتهد و اهل عبادت بودند، به قتل رساندي. معاويه گفت: اين مسائل را رها کن، مرا در برآوردن نيازها و خواسته­هايت چگونه ديده­اي؟ عايشه گفت: تو را نيکو ديدم، معاويه گفت: پس درباره ما و حجر و اصحابش سخن نگو و مسأله ما با آنها را رها کن تا اينکه پرودگار را ملاقات کنيم، سپس معاويه به همراه ذکوان غلام عايشه خارج شد و در حالي که بر دست ذکوان تکيه کرده بود، راه مي­رفت و مي­گفت: بعد از رسول خدا صلي الله عليه وآله تا به امروز سخنوري مانند عايشه نديده­ام.

الدينوري، ابومحمد عبد الله بن مسلم ابن قتيبة (متوفاى276هـ)، الإمامة والسياسة، ج1، ص 205، تحقيق: خليل المنصور، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت - 1418هـ - 1997م.

همانطور که ملاحظه شد، عايشه خلافت غاصبانه يزيد را مشروع مي­داند «فلعلهم لا يصنعون إلا ما أحببت» و فقط به معاويه سفارش مي­کند که مبادا برخورد عجولانه­اي کند و اين در حالي است که خلافت خليفه بر حق رسول خدا صلي الله عليه و آله را که در غدير بر همگان اعلام شده بود، نمي­پذيرد و مردم را عليه او مي­شوراند.

پيشگويي پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله از عاقبت عايشه

و چه زيبا پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله فرمود:

قام النبي صلى الله عليه وسلم خَطِيبًا فَأَشَارَ نحو مَسْكَنِ عَايشَةَ فقال هُنَا الْفِتْنَةُ ثَلَاثًا من حَيْثُ يَطْلُعُ قَرْنُ الشَّيْطَانِ.

حضرت ايستاد و اشاره به خانه عايشه نمود و سه بار فرمود: فتنه از آنجا آغاز مي شود بدين جهت که از آنجا پيروانِ شيطان بيرون مي­آيند.

البخاري الجعفي، ابوعبدالله محمد بن إسماعيل (متوفاى256هـ)، صحيح البخاري، ج3، ص1130، کتاب الجهاد و السير،باب: ما جاء في بيوت أزواج النبي صلى الله عليه وسلم وما نسب من البيوت إليهن وقول الله تعالى وقرن في بيوتكن ولا تدخلوا بيوت النبي الا ان يؤذن لكم ح2937 ، تحقيق: د. مصطفي ديب البغا، ناشر: دار ابن كثير، اليمامة - بيروت، الطبعة: الثالثة، 1407 - 1987.

مرگ عايشه

سرانجام وي در سال 57 يا 58 در مدينه به دست معاويه به قتل رسيد.

در کتاب تاريخ حبيب السير (از كتابهاي اهل سنت) به نقل از تاريخ «حافظ ابرو» از علماي اهل سنت در مورد قتل عايشه توسط معاويه چنين نقل مي کند:

در تاريخ حافظ ابرو از ربيع الابرار و کامل السفينه منقول است که در شهور سنه سته و خمسين که معاويۀ بن ابي سفيان جهت بيعت يزيد بمدينه رفته حسين بن علي المرتضي و عبد الله بن عمر و عبد الرحمن ابن ابي بکر و عبد الله بن زبير رضي الله عنهم را برنجانيد صديقه رضي الله عنها زبان ملامت و اعتراف بر وي بگشاد و معاويه در خانه خويش چاهي کنده سر آن را بخاشاك پوشيد و کرسي آبنوس بر زير آن نهاد آنگاه صديقه را جهت ضيافت طلب داشت و بر آن کرسي نشاند تا در چاه افتاد و معاويه سر چاه را بآهک مضبوط کرده از مدينه بمکه رفت.

غياث الدين بن همام الدين حسيني خواندمير، تاريخ حبيب السير، ج 1 ص 425 ، انتشارت خيام، بي جا، بي تا.

بعد از مرگ وي ابوهريره بر او نماز خواند و در قبرستان بقيع دفن شد.

البلاذري، أحمد بن يحيي بن جابر (متوفاى279هـ)، أنساب الأشراف، ج1، ص 186 ، طبق برنامه الجامع الكبير.

والسلام عليکم

گروه پاسخ به شبهات



Share
1 | سیدمجید | Iran - Qom | ٠٢:٤٠ - ٠٦ شهریور ١٣٩٥ |
2
 
13
پاسخ نظر
لعنت خدا بر دشمنان اهل بیت خاص پیامبر که الله خود تعیین شان فرمود که همانهایی هستند که درروز مباهله پیامبرباخود به مباهله برد وهمانهایی هستند که آیه تطهیر بر آنان فقط نازل شد و ماجرای کساء بنابر روایات صحیح ومتواتر فقط بر آنان واقع گشت و واضح نشان داد که اهل بیت پیامبر چه کسانی هستند ووو...
(((حضرت محمد وعلی وفاطمه وحسن وحسین علیه السلام)))
2 | فریباخانم | Iran - Tehran | ١٢:٣٧ - ٣٠ آذر ١٣٩٥ |
سلام ودرود فراوان.ضمن تشکر از زحمات شما چندتا سوال داشتم
اول علت دشمنی عایشه با مولانا علی علیه السلام از کتب شیعه رو بفرمایید
دوم در زمان دارو خوراندن عایشه حضرت امیر و صدیقه طاهره (س)کجا تشریف داشتند که این توطءه خنثی نشد؟
سوم تمام نام ها و القاب عایشه رو میخواستم.
یاعلی مدد/بی حدوعدد

پاسخ:
با سلام
دوست گرامی
در مورد سوال اول شما، ابویعقوب معتزلی استاد ابن ابی الحدید معتزلی در این باره کاملا مفصل جواب داده و که همین موارد در کتب ما نیز اشاره شده است
«ابن ابی الحدید» می گوید: زمانی که نزد استاد خود «ابویعقوب» علم کلام می خواندم، جملاتی از حضرت علی علیه السلام که درباره عایشه بود را برای او خواندم، و او پاسخی طولانی در این رابطه اظهار داشت که خلاصه آن چنین است وی گفت: بین عایشه و علی(علیه السلام) در دوران رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) گفته هایی ردّ و بدل شده که همه اینها باعث تحریک انسان می شود، از قبیل اینکه روزی رسول خدا(ص) علی(علیه السلام) را فراخواند و به او فرمود: نزدیک بیا، و حضرت آمد، بین عایشه و پیامبر(صل الله علیه وآله وسلم) نشست، عایشه ناراحت شد، و به علی(علیه السلام) گفت: «جایی پیدا نکردی که بنشینی جز روی ران من». و دیگر اینکه روزی پیامبر(صل الله علیه وآله وسلم) با علی(علیه السلام) قدم می زد، و گفتگوی آنان به درازا کشیده شد، عایشهآمد و پشت سر آنها به راه افتاد، تا اینکه بین آن دو قرار گرفت، و گفت: « شما در چه موضوعی سخن می گفتید، سخنان شما به درازا کشیده شد؟» رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) از این حرکت عایشهخشمگین شد.
و نیز از مسایلی که کینه عایشه نسبت به اهل بیت را افزون کرد، این بود که خداوند به فاطمه(سلام الله علیها) فرزندان پسر و دختر داد، و رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) فرزندان فاطمه(سلام الله علیه) را همچون فرزندان خود می دانست و آنان را فرزندان خود صدا می کرد بدیهی است زنی که از شوهرش فرزندی ندارد، آیا نسبت به فرزندان دختر شوهرش حسادت نخواهد کرد؟ آیا آنان را دوست خواهد داشت یا دشمن؟
همچنین رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) دستور داد همه درهای مسجد، حتی در خانه «ابوبکر» به مسجد بسته شود، ولی در خانه علی(علیه السلام) را به مسجد باز گذاشت. دیگر آنکه رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) «ابوبکر» را مامور نمود تا سورهبرایت را برای کفّار قریشدر مکه بخواند، و سپس او را از این مقام معزول نمود، و علی(علیه السلام) را مامور خواندن سورهبرایت کرد و این مسیله برای عایشه گران آمد.
و نیز وقتی بیماری پیامبر(صل اللهعلیه وآله وسلم) شدت یافت، پیامبر(صل الله علیه وآله وسلم ) سپاه اسامة را تشکیل داد و بزرگان مهاجرین و انصاراز جمله ابوبکر را مامور کرد، در سپاه اسامةشرکت نمایند، که در این صورت دستیابی علی (علیه السلام) به خلافتبدون منازع می­شد. و عایشه چون این مطلب را دریافت به دنبال پدرش فرستاد تا نگذارد وی مدینه را ترک نماید.
و نیز عایشه پدرش را وادار کرد تا به جای پیامبر(صل الله علیه وآله وسلم) در مسجد نمازبخواند. رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) وقتی از این جریان آگاه شد در حالی که به فضل بن عباسو علی(علیه السلام) تکیه داده بود خود را به مسجد رساند و در محراب مشغول به نمازگردید، چنانچه در خبرآمده است، پیامبر(صل الله علیه وآله وسلم) در همان روز از دنیا رفت و مردم نمازخواندن ابوبکررا حجت قرار دادند و گفتند چه کسی می تواند مقدّم شود بر کسی که رسول خدا(صل الله علیه وآله وسلم) او را درنماز مقدّم داشت و نگفتند حضور پیامبر(صل الله علیه وآله وسلم) در مسجد، به جهت بازداشتن ابوبکراز خواندن نمازبوده است... . و همه این عوامل باعث شد خلافتاز علی (علیه السلام) سلب شود و عامل اصلی آن عایشه به شمار می ­آمد.
شرح‏ نهج البلاغه. ابن‏ أبي‏ الحديد، ج 9 ، صفحه‏ 198.
البته ابن ابی الحدید از علمای اهل سنت از فرقه معتزله می باشد و همین موراد که استاد او ابو یعقوب نقل کرده در روایات آمده منتهی ما به جهت اینکه در یک جا جمع کرده باشیم خدمت شما این کلام را نقل کردیم
سوال دوم:
قطعا در روایاتی که اشاره به این جریان شده حتما در خفا صورت گرفته یا کسی از داروی سمی خبر نداشته است لذا از نظر عقلی چنین چیزی ممکن می باشد
سوال اخیرتون:
القاب عائشه که از نظر اهل سنت می باشند و خیلی ها رو ما قبول نداریم چون یک سند معتبر ندارند
ام المومنین- الطیبه-المبراة-الصدیقه(در این مورد یک روایت ضیعف هم وجود ندارد که چنین لقبی را پیامبر ص به عائشه داده باشند)-الحبیبه-موفقه
این ها القابی هستند که اهل سنت نقل کردند که الببته چندین مورد از اینها مختص عائشه نیست و بعضی از موارد از جانب پیامبر اصلا ثابت نشده ند و خود اهل سنت بدون دلیل این القاب را دادند
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات

   
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
  

آخرین مطالب