بسم الله الرحمن الرحیم

تاریخ : 86/10/01

بدعت در اهل سنت و نمونه هايي از آن

ما در بحث تثويب رسيديم به مرحله اي كه اقوال علماي اهل سنت را اشاره كرديم. عبارتي از صنعاني و ابن قدامه نقل شد كه تثويب چيزي است كه أحدثه الناس، احدث يعني بدعت؛ واژه احدث را علماي اهل سنت در كل بدعة ضلالة و كل ضلالة في النار صراحت دارند كه مراد از محدث و احدث، يعني بدعت گذاشتن.

بحث بدعت، كه امروز وهابيت دنبال مي كنند بحث پر ماجرائي است و اهل سنت هم غالبا دارند به طرف آنها كشيده مي شوند، همين بحث بدعت است كه متأسفانه بعضي از خودي ها هم بدون توجه به زواياي كار، از بعضي از قضايا تعبير به بدعت مي كنند و من بحثي را به اختصار عرض مي كنم در رابطه با مصاديق بدعت كه امروز وهابيت پيشتاز اين قضيه است، روشن بشود و اين يكي از اساسي ترين مباحثي است كه بايد مثل حمد و سوره حفظ كنيم و در غالب فتاواي تكفيري وهابيت، عمدتا علت كفر شيعه را ابتداع شيعه و گرايش شيعه به طرف امور بدعي ذكر مي كنند.

از مصاديق بدعت به ادعاي اهل سنت :

چند نمونه از مصاديق بدعت را كه ساعت ها براي پيدا كردن آن وقت صرف شده است را از كتاب هاي اصيل وهابيت، ذكر مي كنم. يكي از مواردي كه همواره به خاطر آن مورد اتهام بوده ا يم كه بدعت گذار و تابع بدعت هستيم، «مراسم و جشن ها» است؛ يعني در ميلاد آقا رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و ائمه عليهم السلام و شهادت آنان، مراسمي در شهرهاي شيعه نشين انجام مي گيرد. البته در ميلاد رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، غالب اهل سنت با شيعه هم صدا هستند؛ ولي در مراسم شهادت ائمه عليه السلام و رحلت رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، آنها تابع آقاي بخاري هستند و مي گويند هركس از دنيا برود فقط منسوبين او در سال اول وفات مي توانند سه روز مراسم بگيرند و ختم و تشكيلات داشته باشند و بعد از سه روز را جائز نمي دانند.

امام جمعه زاهدان عزاداري براي امام حسين(ع) را بدعت اعلام نمود :

امام جمعه زاهدان سال گذشته در نماز جمعه گفت: علت اين كه ما با شيعيان در مراسم عزاداري امام حسين عليه السلام همگام نيستيم، چون عقيده داريم مجلس عزاداري و ختم، فقط سه روز بيشتر نيست. بعد از اين كه امام حسين عليه السلام شهيد شد، موظف بودند سه روز براي او عزاداري كنند و بعد از او، سال هاي بعد را ما بدعت مي دانيم؛ عين عبارت ايشان است. يعني همان حرفي كه وهابيت هفتصد، هشتصد سال قبل آوردند.

بن باز (مفتي أعظم عربستان) ميلاد پيامبر(ص) را بدعت مي داند :

تعبيري دارد بن باز مفتي اعظم عربستان سعودي كه 6 يا 7 سال پيش مرد و الآن به جاي او شيخ عبدالعزيز آل شيخ كه از نواده هاي محمد بن عبدالوهاب است، مفتي اعظم عربستان سعودي است، مي گويد:

لا يجوز الإحتفال بمولد الرسول و لا غيره، لأن ذلك من البدع المحدثة في الدين، لأن الرسول لم يفعله و لا خلفاؤه الراشدون و لا غيرهم من الصحابة و لا التابعون لهم بإحسان في القرون المفضلة.

جشن گرفتن براي ميلاد رسول خدا صلّي الله عليه و آله و غير او جايز نيست؛ زيرا آن از بدعت هايي است كه در دين ايجاد نموده اند زيرا كه رسول خدا صلّي الله عليه و آله و خلفاي راشدين و نه ديگر صحابه و تابعين در بهترين قرون اسلامي آن را انجام نداده اند.

(أفتي الشيخ عبد العزيز بن عبد الله بن باز، الرئيس العام لإدارات البحوث العلمية و الافتاء و الدعوة والارشاد في السعودية في صحيفة الشرق الأوسط بتاريخ 3 / 12 / 1984 تحت عنوان( حكم الاحتفال بالمولد النبوي وغيره من الموالد)

احتفال يعني مراسم، چه مراسم شادي باشد و چه عزا. چون از بدعت هائي است كه در دين حادث شده؛ چون رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) براي خودش جشن تولد نگرفته است؛ و خلفاء راشدين براي خودشان و رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) جشن نگرفتند و ديگر صحابه هم نگرفتند؛ و نه تابعيني كه از صحابه تبعيت در قرون مفضله نيك كرده اند.

قرون مفضله (بهترين قرون) نزد اهل سنت :

قرون مفضله را اينها سه قرن اول اسلام مي دانند. روايت جعلي كه اينها به رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) نسبت مي دهند و مي گويند:

خير القرون قرني، ثم الذي يليه، ثم الذي يليه (يا ثم الذي يتلوه ثم الذي يتلوه)

بهترين قرن ها، قرن من است، سپس قرن بعدي و سپس قرني كه بعد از آن خواهد آمد.

كه ما معتقد هستيم رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم وجودشان رحمت بود و تفضلي از خداي عالم و منتي بود كه خدا بر بشر نهاد و رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم را براي بشر فرستاد و فوق او نعمتي نيست و لكن همان قرن رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، صحابه، قلب مقدس رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم را خون كردند و بعد از او در همان قرن رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، صديقه طاهره سلام الله عليها و محسن عليه السلام به شهادت مي رسد. اميرالمؤمنين 25 سال خانه نشين مي شود و بعد از آن به تعبير آقايان، فتنه قتل عثمان پيش مي آيد و بعد قضيه شهادت امام مجتبي عليه السلام و امام حسين عليه السلام پيش مي آيد. بلكه بايد مي گفت شر القرون است قرني كه من هستم، بعد بني اميه مي آيد و بعد از آن بني عباس مي آيد.

خلاصه، واژه القرون المفضلة، به قول امروزي ها يعني قرون طلائي؛ كه البته اختلاف است كه آنها 100 سال را قرن مي گويند يا 50 سال را.

بن باز دليلش اين است كه رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم براي خود جشن ميلاد نگرفته و خلفاء هم نگرفتند. ما همين جا بايد مچشان را بگيريم و ببينيم آيا عمل نكردن رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و صحابه، مي تواند منشأ تشريع باشد يا نه؟ مثلا رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) همسرش را طلاق نداده، آيا مي توانيم بگوئيم طلاق در كار نيست. خيلي از قضايا هست كه رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) انجام نداده و خيلي از مكروهات را رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) انجام نداده و بايد بگوئيم چون رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) انجام نداده، ما بايد بگوئيم اين حرام است.

بحث ديگر «اصالة الإباحة في كل أمر» هست. اين را هم قرآن تأييد مي كند و هم سنت و هم سيره فقهاي شيعه و سني. حتي يك تعبيري از ابن تيميه پيدا كردم كه ايشان هم مي گويد اصل در اشياء، اباحه است و اگر حذري از طرف شارع نيامده باشد، ما نمي توانيم از پيش خود بگوئيم اين حلال است يا حرام است. ما بايد اين قضيه و استدلالي كه آقايان دارند را در مورد احتفال، همين را بگوئيم بدعت است و بگوئيم آيا رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرموده كه احتفال و جشن ميلاد حرام است يا نه؟ مي گويند: نه. پس شما از كجا اين حرام را آورده ايد؟ اين از مصاديق قرآن است كه مي فرمايد:

و لا تقولوا لما تصف ألسنتكم الكذب هذا حلال و هذا حرام لتفتروا علي الله الكذب...

به خاطر دروغي كه بر زبانتان جاري مي شود (و چيزي را مجاز و چيزي را ممنوع مي كنيد،) نگوييد: «اين حلال است و آن حرام»، تا بر خدا افترا ببنديد. سوره النحل (16)، آيه 116.

نسبت دادن بدعت به ديگران خود بدعت است :

اين احتفال كه آقايان مي گويند حرام است اين را از كجا مي گويند؟ خدا گفته حرام است يا رسول اكرم؟ آيا همين قول شما به بدعت، بدعت نيست؟ خداي عالم مواردي را كه حرام و حلال بوده همه را شمرده و اين نشان مي دهد كه شما معتقديد دين اسلام دين ناقصي است. رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم حقائقي را و بعضي از محرمات را يادش رفته و يا قصور كرده معاذ الله و شما وهابيت، بعد از 1400 سال كشف كرديد كه اين حرام بوده و رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم كوتاهي فرموده است. در حالي كه دين كامل شده بود: اليوم أكملت لكم دينكم.يعني چيزي كه مربوط به حلال و حرام است، رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم همه را ابلاغ كرده است. يكي از چيزهائي كه رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم در روز غدير خم، به روايتي كه طبراني و سيره حلبي دارد، از مردم اعتراف گرفت كه اي مردم! آيا من در ابلاغ رسالت به شما كوتاهي كرده ام؟ همه گفتند خير، بعد حضرت عرضه داشت:أللهم فأشهد كه من در ابلاغ رسالت كوتاهي نكردم. يا اگر شما مي گوئيد اين را از يك عمومي استفاده مي كنيد، شما كه چيزي نداشتيد اينجا. شما گفتيد: كه پيغمبر انجام نداده است. آيا كل شيء لم يفعله رسول الله فهو حرام، مي توانيد اين را ثابت كنيد؟

نمونه هايي از بدعت در زندگي وهابيت به تعريف خودشان از بدعت :

الآن شما از هواپيما و ماشين و هزاران چيز ديگر استفاده مي كنيد كه در زمان رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) نبوده و شما الآن با قاشق غذا مي خوريد ولي رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) اين كار را نكرده. با ماشين، در حال احرام مي رويد حج عمره، كه يك عمل عبادي است، در حالي كه نه رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و نه خلفاء راشدين و نه صحابه در قرون مفضله شما، سوار ماشين نشدند. پس چرا اينچنين مي كنيد؟ رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) وقتي طواف مي كرد، روي خاك ها طواف مي كرد؛ پس شما چرا روي مرمر طواف مي كنيد؟ در نماز جمعه چرا از بلند گو استفاده مي كنيد؟ در حالي كه رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و خلفاء راشدين استفاده نمي كردند. اگر بنا است كه كل فعل لم يفعله رسول الله فهو حرام صحيح باشد، سنگ روي سنگ بند نمي شود. رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم خليفه انتخاب نكرده، شما چرا خليفه انتخاب مي كنيد؟ او از تلفن استفاده نكرده، چرا شما استفاده مي كنيد و صدها چيز ديگر. كما اين كه وقتي تلگراف آمد، وهابيت فتوا دادند كه حرام و بدعت است؛ چون رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و خلفاء راشدين از تلگراف استفاده نكردند؛ بعد ديدند خيلي آبروريزي مي شود و همه دارند به آنها مي خندند، سريع فتوايشان را برگرداندند.

چند اشكالي كه ما در اينجا داريم اين است كه آورده اند كه:

لأن الرسول لم يفعله و لا خلفاؤه الراشدون.

اين عدم فعل رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و صحابه، يعني يك امر عدمي، نمي تواند منشأ وجود حرمت و وجوب باشد. بله فعل رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و فعل معصوم، فقط«لا يدل إلا علي الإباحة.» از احكام خمسه در عمل رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم)، جز إباحه، چيز ديگري فهميده نمي شود. حتي استحباب هم نمي توانيم بفهميم. ولي از جاي ديگري داريم كه شارع مقدس آمده «إصالة الإباحة» را براي ما تشريع كرده يا قاعدة «كل شيء لك حلال حتي تعرف أنه حرام بعينه» و «كل شيء لك طاهر حتي تعرف أنه قذر بعينه.»

اشكال ديگر اين كه، ايشان مي گويد: صحابه و تابعين در قرون مفضله انجام ندادند.

رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) كه عمل صحابه و تابعين را براي ما مصدر تشريع قرار نداده. ما مي بينيم خود صحابه و تابعين اين همه جدال و جنگ داشتند و اگر قرار باشد عمل صحابه را ملاك قرار بدهيم، مثلا اگر كسي بخواهد عمل عايشه و طلحه را ملاك قرار بدهد، واجب است در برابر خليفه زمان بشورد و شورش كند و اين هم در هر قرني سي إلي چهل هزار نفر را به كشتن مي دهد. اگر بنا است كه ملاك اين باشد و قول و فعل صحابه حجت باشد، اين مواردش است. اگر عمل صحابه حجت باشد، صحابه آمدند و عثمان را كشتند، پس بايد در هر زمان خليفه را بكشند. قطعا بدعت هائي كه اينها امروز گذاشتند، كمتر از بدعت هاي عثمان نيست. همان طور كه فتوا دادند خودشان بر كفر دولت آل سعود و گفتند اينها اهل بدعت اند. در حدود بيست سال اخير 5 يا 6 مورد علماي افراطي و تند رو عربستان سعودي، عليه دولت سعودي فتوا صادر كرده اند. كار به جائي رسيد كه هيئت كبار علماء، كه منزله مثلا شوراي انقلاب فرهنگي ما هستند، با مقداري قدرت بيشتر، آمدند فتوا صادر كردند كه علماي وهابي كه شب مي خوابند و صبح فتوا به تكفير ديگران مي دهند، فتاوايشان غير شرعي است. يعني خود مفتيان عربستان به جان هم افتاده اند، عده اي طرفدار دولت و عده اي مخالف دولت. يا مثلا فتواي عالي افتاي سعوي صراحت دارد كه:

لا يجوز الإحتفال بمن مات من الأنبياء و الصالحين و لا إحياء ذكراهم بالمواليد، لأن جميع ما ذكر من البدع المحدثة في الدين و من وسائل الشرك.

برگزاري مراسم عزا و نيز مراسم جشن براي هر يك از انبياء و صلحاء جايز نمي باشد زيرا كه تمام اين موارد از بدعت هايي است كه در دين ايجاد شده و از موارد شرك به حساب مي آيد.

هم بدعت است و هم از وسائل شرك اما هيچ دليلي براي اين سخن خود نياورده اند كه چرا بدعت است. و جالب تر اين كه همين هيئت افتاء مي گويد:

ذكر الصلاة و السلام علي الرسول قبل الأذان و هكذا الجهر بها بعد الأذان مع الأذان من البدع المحدثة في الدين.

صلوات فرستادن بر رسول خدا صلّي الله عليه و آله قبل از اذان و نيز با صداي بلند بعد از اذان و يا همراه با اذان از بدعت هايي است كه در ايجاد شده است.

ببينيد كار به كجا كشيده شده كه مي گويند: اگر شما قبل از اذان و در اذان و بعد از اذان بر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم درود بفرستيد، اين بدعت و حرام است.

يعني در زمان رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم كه اذان مي گفتند، كسي در وسط اذان صلوات نمي فرستاد، قبل و بعد از اذان، كسي صلوات نمي فرستاد. اينها مسخره است و در حقيقت اهداف اينها، همان اهداف دودمان بني اميه است كه مي خواهند نور اسلام و نور نبوت را خاموش كنند. حتي زيني دحلان كه مفتي مكه مكرمه است و متوفاي 1305 هجري است، كتابي دارد به نام «فتنه الوهابيه» كه كتاب خيلي خوبي است، در صفحه 20 مي گويد:

خود محمد بن عبدالوهاب بنيانگذار وهابيت، وقتي اين فتوي را داد كه كسي حق ندارد در كنار اذان، بر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم درود بفرستد، يك مؤذني بود نابينا، روزي رفت بالاي مأذنه و شروع كرد به اذان گفتن و روي عادتي كه داشت، در وسط اذان بر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم درود فرستاد، محمد بن عبدالوهاب دستور داد اين مؤذن نابينا را از بالاي مأذنه كشاندند پائين و گردنش را زدند. اينها نشان دهنده اين است كه اهدافشان نابود كردن دين به نام دين است.

رفت و آمد زياد كنار قبر رسول خدا(ص) بدعت است :

يا مثلا دعا در كنار قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم به قصد اجابت، بدعت است. خيلي عجيب است كه انسان نمي داند به حال اينها تأسف بخورد، گريه كند، يا شديدترين نفرين ها را نثارشان كند. تعبيرشان اين است شيخ صالح فوزان كه عضو شوراي عالي افتاء است، مي گويد:

من البدع التي تقع عند قبة الرسول، كثرة التردد عليه.

از بدعت هاي كه در كنار قبر رسول خدا صلّي الله عليه و آله واقع شده است كثرت رفت و آمد به آن مكان است.

يعني هركس روزي دو سه بار برود حرم رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و بياد بيرون، مي شود كثرت تردد و اين بدعت و حرام است. چرا؟ چون ما نداريم كه مثلا خلفاء راشدين روزي دو سه بار بروند كنار قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و بيايند؛ چقدر مسخره بازي است. اينها فتاوايشان چاپ شده و رفته روي اينترنت و ماهواره؛ اينها هيچ إبائي هم ندارند از گفتن اين فتاوا.

سلام به رسول خدا(ص) و دعا و مناجات كنار قبر آن حضرت بدعت است :

شيخ صالح فوزان عضو شوراي عالي افتاء فتواي ديگري داده و مي گويد:

كل ما دخل المسجد ذهب يسلم عليه هذا من البدع المحدثة.

اين كه انسان هر بار كه وارد مسجد النبي مي شود سلام به رسول خدا كند اين از بدعت هايي است كه ايجاد شده است.

و اگر در اين حين سلام كند به رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) اين هم بدعت است. حالا اين را از كجا در آورده اند خدا مي داند. اين تصريح قرآن است كه:

إن الله و ملائكته يصلون علي النبي يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما.

خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مي فرستد اي كساني كه ايمان آورده ايد، بر او درود فرستيد و سلام گوييد و كاملًا تسليم (فرمان او) باشيد.

سوره احزاب (33)، آيه 56.

اين آيه اطلاق دارد و نمي گويد روزي يك بار يا هزار بار؛ بعد مي گويد:

كذلك الجلوس عنده و من البدع كذلك الدعاء عند قبر الرسول أو غيره من القبور مظنة أن الدعاء عنده يستجاب.

همچنين نشستن كنار قبر رسول خدا صلّي الله عليه و آله و دعا نمودن در آنجا با اين گمان كه دعا مستجاب مي شود و يا كار هاي ديگر از اين قبيل بدعت مي باشد.

همين طور اگر بنشيند كنار قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و همچنين در كنار قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم و ساير قبور، اگر دعا كند به اميد اين كه مستجاب شود، اين بدعت و حرام است. حالا دليل و مبنايشان چيست؟ نمي گويند.

الباني از دولت عربستان مي خواهد تا قبر رسول خدا(ص) را ويران كند :

تعبيري دارد آقاي ناصر الدين الباني مي گويد:

اگردولت عربستان واقعا مدعي توحيد است و مدعي است كه ناشر تفكر توحيدي است، چرا قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم را ويران نمي كند؟ اگر راست مي گويد كه با شرك مبارزه مي كند و مي خواهد كه توحيد را در سراسر جهان منتشر كند، يكي از اسباب شرك، همين گنبد خضراء رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم است.

اينها كه در سال 1344 قبرستان بقيع را تخريب كردند، تصميم گرفتند قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم را هم خراب كنند، ولي دولت هاي اسلامي گفتند كه اگر به قبر رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم دست بزنيد، ما وارد جنگ خواهيم شد. از ترس دولت هاي منطقه، اينها دست به ضريح و گنبد سبز رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم نزدند. يا مثلا عجيب تر اين كه:

لا يجوز إهداء الثواب بالرسول لا ختم القرآن و لا غيره.

اهداء ثواب به رسول خدا صلّي الله عليه و آله و ختم قرآن و غير آن به رسول خدا صلّي الله عليه و آله جايز نمي باشد.

فتاوي اللجنة الدائمة للبحوث العلمية و الإفتاء، ج 9، ص 56

شما الآن مي خواهيد قرآن بخوانيد، سوره حمد و اخلاص و غيره و ثواب آن را اهداء كنيد به روح پاك رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، مي گويند اين حرام است. اين واقعا دردآور است. اخيراً هم فايلي را گذاشته اند روي سايت اهل سنت زاهدان، كه هرگونه اهداء ثواب به انبياء و اولياء و اموات و ائمه عليهم السلام حرام است. چرا؟ چون صحابه اين كار را انجام نداده اند و قرآن نخوانده اند كه ثواب آن را اهداء كنند به اموات.

افتتاح جلسات با قرائت قرآن بدعت است :

جالب اين كه شيخ عثيمين كه مفتي شماره دو عربستان بود در زمان بن باز، مي گويد:

إفتتاح الندوات و المحاضرات بآيات من القرآن دائما كأنها سنة مشروعة هذا لاينبغي.

برگزاري نشست ها و سخنراني ها با آياتي از قرآن كريم كه به طوردائم كه گويي آن از سنت هاي مشروع خداوند است جايز نيست.

اين كه حالا رسم است بر اين كه در اول مجالس و همايش ها قرآن مي خوانند، اين بدعت است؛ چون رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و صحابه در مجالس و همايش هايشان قرآن نمي خواندند؛ قرآن دسته جمعي بدعت است.

صدق الله العظيم گفتن بعد از قرائت قرآن، بدعت است :

باز هم شيخ عثيمين مي گويد:

قول صدق الله العظيم بعد الإنتهاء من قرائة القرآن بدعة.

صدق الله العظيم گفتن بعد از قرائت قرآن، بدعت است.

ذكر با تسبيح بدعت و حرام است :

يا بن باز مي گويد:

كسي كه با تسبيح ذكر بگويد، بدعت و حرام است؛ چون رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم با تسبيح ذكر نمي گفت؛ آقاي ابوبكر و عمر هم تسبيح نداشتند و با سر انگشتانشان ذكر مي گفتند.

اهل سنت چيزهائي را كه به نفع خودشان باشد انجام مي دهند؛ اينها جشن روز ملي مي گيرند؛ جشن روز ارتش دارند؛ جشن تأسيس دولت عربستان سعودي دارند و اينها هيچ يك بدعت نيست؛ ولي اگر كسي براي مبعث رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، كه براي نجات بشر بوده، جشن بگيرد، مي گويند: هذا من البدع المحدثة في الدين، اين از بدعت است.

معناي بدعت در شيعه و سني :

در رابطه با بحث بدعت، عقيده وهابيت و برخي از اهل سنت را ديروز عرض كرديم. در رد اين عقائد، توجه به چند نكته ضروري است:

نكته اول: معناي بدعت چه از طريق شيعه و چه از طريق اهل سنت.