2024 March 29 - جمعه 10 فروردين 1403
اذان از ديدگاه فريقين : شهادت ثالثه، بررسي آيه مودت (1)
کد مطلب: ٦٦٧٩ تاریخ انتشار: ١٧ فروردين ١٣٨٧ تعداد بازدید: 1767
خارج فقه مقارن » اذان از ديدگاه فريقين
اذان از ديدگاه فريقين : شهادت ثالثه، بررسي آيه مودت (1)

جلسه اول 1387/01/17

بسم الله الرحمن الرحیم

تاریخ : 87/01/17

از کجا باید مشروعیت شهادت ثلاثه را ثابت کنیم؟

درابتدا ما برای اثبات این امر، از ادله عام استفاده می کنیم و بعد از آن ادله خاص برای تایید این عمومات واطلاقات استفاده می کنیم.

ادله عام :

دلیل اول :یکی ازعموماتی که شهادت ثلاثه را ثابت می کند آیه ولایت می باشد که خدای عالم در قرآن ، حضرت علی علیه السلام را ولی حق معرفی کرده است.

إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ (مائده آیه 55)

دلیل دوم : آیه دوم از عمومات آیه مودت است.

قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏ وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فيها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ (شوری23)

چند نکته در اینجا باید ذکر شود :

نکته اول : هدف همه انبیاء هدایت مردم به طرف الله و خارج کردن مردم از ظلمات بسوی نوراست. دراین باره قرآن درمورد حضرت موسی می فرماید:« وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى‏ بِآياتِنا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ»( إبراهيم/ 5) ونسبت به نبی مکرم صلی الله علیه وآله وسلم می گوید: «هُوَ الَّذي يُنَزِّلُ عَلى‏ عَبْدِهِ آياتٍ بَيِّناتٍ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ إِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَؤُفٌ رَحيمٌ »(الحديد/9) پس انبیاء اولا و بالذات مردم را ازظلمتِ شرک وکفرو عصیان بیرون وداخل در نور الهی می کنند تابه مرحله فادخلی فی عبادی می رسانند .

نکته دوم: انبیاء برای رسالت خودشان مزد واجر نمی خواستند وعلتش این است که عملشان الهی است.

پس درنتیجه ازآنجا که کارانبیاء خارج کردن مردم از ظلمات به سوی نور وهمچنین اجر ومزدی دربرابررسالت طلب نمی کردند ، روی این دو مبنا است که قرآن ،مثلا در رابطه باحضرت هود می گوید: «وَ ما أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمينَ» (شعراء/127)

و نسبت به حضرت نوح در چند جا هست که صراحت دارد که از شما اجری نمی خوام

«وَ ما أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمينَ» (شعراء/109)

« وَ يا قَوْمِ لا أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ مالاً إِنْ أَجرِيَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ » (هود/29)

و در مورد حضرت صالح :«وَ ما أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمينَ» (شعراء/145)

و در مورد حضرت لوط :«وَ ما أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمينَ» (شعراء/164)

و در مورد حضرت شعیب :«وَ ما أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمينَ» (شعراء/180)

و در یک جای قرآن در رابطه با تمام مرسلین است که می گوید:

« وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدينَةِ رَجُلٌ يَسْعى‏ قالَ يا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلينَ اتَّبِعُوا مَنْ لا يَسْئَلُكُمْ أَجْراً وَ هُمْ مُهْتَدُونَ» (یس/21و20)

بنابراین انبیاء از مردم مزدی در برابر رسالت درخواست نمی کردند ولی لحن آیات قرآن در رابطه بارسالت نبی مکرم صلی الله علیه وآله وسلم عوض می شود :

قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏ (شوری23)

سوال این جاست ،آیا نبی مکرم صلی الله علیه وآله وسلم برخلاف سیره دیگر انبیاء، قدم برداشته ، یا یک نظری دیگری داشته، یا اینکه نبی مکرم صلی الله علیه و آله و سلم یک سری ويژگیها و خصوصیتهای نسبت به دیگر انبیاء داشته که دیگر انبیاء نداشته اند و یا اینکه جامعه درآن روزگار یک طوری بوده که این اقتضا را داشت که طلب اجر را مودة قربای خود قراردهد ویا اینکه زمان ومکان در این درخواست تاثیر داشته است؟

در رابطه با انبیاء سلف باید گفت، که هر نبی که می آمد ادامه کار انبیای قلبی را انجام میداد ولی در مورد حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم چون ختم کننده نبوت است که با آمدنش پرونده نبوت بسته شد و شریعتش هم شریعت جاودانه است و تا قیامت هم باید باقی بماند پس نیاز به افرادی هست تا این مسولیت رسالت را به دوش بکشند و در میان قربا کسانی هستند که این شأنیت را دارند که این مسولیت را بدوش بکشند ،لذا نبی مکرم صلی الله علیه وآله وسلم اجر رسالت خود را مودت قربا قرار می دهد برای اینکه از همین قربا باید کسانی باشند که همان رسالتی که نبی صلی الله علیه وآله وسلم در طول 23 به دوش می کشید همان را به دوش بکشد و اینکه نبی مکرم صلی الله علیه وآله وسلم اجر رسالت را درمودت قربا قرار داد به خاطر استمرار رسالت خودش بودآن هم درقالب ولی و امام نه نبی،

و خود قرآن به این مساله به طور واضح اشاره کرده: اولی در سوه شوری آیه 23 قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبىو دومی درسوره سبا آیه 47 قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ این اجر برای هدایت خود شماست و برای هدایت شماست، و سومی درسوره فرقان آیه 57 قُلْ ما أَسْئَلُكُمْ‏ عَلَيْهِ‏ مِنْ‏ أَجْرٍ إِلاَّ مَنْ شاءَ أَنْ يَتَّخِذَ إِلى‏ رَبِّهِ سَبيلاً این سه آیه را وقتی کنار هم قرار میدهی که در دعای ندبه کنار هم ذکر شده است هدف از رسالت مشخص می گردد که همان قطع نشدن ارتباط مردم با خدا ست ،که همان اخراج من الظلمات الی النور است که بعد ازمن به عهده کسی هست تا این انقطاع بین شما و الله صورت نگیرد . و این اجر را کسی درک می کند که می خواهد به الله برسد و این اجر را کسی درک می کند که از فلسفه رسالت من خبر دارد آن کسی که هدف رسالت من را

میداند، که هدف از اجر رسالت، این فلسفه بوده که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم چون که خاتم است و شریعشتش جاوادنه، باید بعد از خودش کسانی باشند که تمام خصوصیات و شوؤنی که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم داشته را، دارا باشند و یکی از شوؤن نبوت، صیانت شریعتش می باشد.

باید توجه داشته باشید که امر امامت یک امر حدوثی نیست که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم این امر را جعل کرده باشد بلکه این امر امامت بحث وراثت و بحث خلافت است ،و در بسیاری از موارد در باره امیرالمومنین علیه السلام هست هذا اخی ووصیی و وارثی و دراین وارثی یک سری نکاتی خوابیده است پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در ضمن اینکه پیامبر است امام هم هست، چون بالاترین مرتبه معنوی در انبیاء امامت است که برای بعضی از انبیاء به این درجه رسیدند مانند حضرت ابراهیم علیه السلام که خدا می گوید انی جاعلک للناس اماما یا نسبت به انبیای بنی اسرائیل هست و جعلناهم ائمة یهدون بامرنا امامتی که نبی مکرم صلی الله علیه وآله وسلم برای اهل بیت خود محول می کند امر جعلی نیست بلکه یک مرتبه ای از مقامات خودش را اینها وارثند در حقییقت وراث امامت اند و آیه بلغ ما انزل الیک من ربک همان من کنت مولاه فعلی مولاه است یعنی هر کسی که این ولایتی را که من دارم این، امر ولایت را به عهده علی علیه السلام محول کردم؛ من کنت انا ولیه فعلی ولیه فلذا این امر امامتی که حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم خودشان دارا بودند را به علی علیه السلام واگذار کردند .

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته



Share
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
  

آخرین مطالب