حضرات آيات عظام آيت الله سيستاني ،فياض ،شبيري زنجاني، آيت الله سيد محمد سعيد حكيم، آيت الله مكارم شيرازي، آيت الله نوري همداني، آيت الله موسوي اردبيلي وآيت الله نوري همداني،آيت الله صانعي وآيت الله سبحاني به استفتاء شفقنا درباره حكم انتساب به سلسله سادات از ناحيه مادر پاسخ گفته اند.

متن پرسش شفقنا و پاسخ اين مراجع تقليد شيعيان به شرح ذيل است:


نظر به احترام بسيار زياد ذريّه رسول اكرم(ص) در ميان مؤمنين و اهميت رعايت احكام سادات نظير حرمت دريافت زكات و يا جواز دريافت خمس، آيا صرفا افرادي كه از ناحيه پدر نسب به سلسله سيادت مي برند، جزو سادات محسوب مي شوند و يا با توجه به جايگاه دخت گرامي نبي اكرم حضرت محمد(ص) در سلسله سادات، افرادي كه از ناحيه مادر نيز به اين سلسله منور نسب مي برند جزو سادات محسوب مي گردند و احكام و حرمت سادات شامل حال ايشان نيز مي شود؟ و اگر اين افراد به واسطه سيادت مادر جزو سادات محسوب مي گردند آيا سيادت به فرزندان ايشان نيز منتقل مي گردد و احكام و حرمت سادات شامل فرزندان ايشان نيز مي شود؟

حضرت آيت الله العظمي سيستاني

ايشان از اولاد پيامبر،محسوب مي شوند ولي نمي توانند لباس خاص سادات را بپوشند ونمي توانند از سهم سادات،استفاده كنند.

حضرت آيت الله العظمي فياض

مراد از سادات و بني هاشم كساني است كه ازناحيه پدر منتسب به هاشم باشند واما انتساب از ناحيه مادري اعتبار ندارد.

حضرت آيت الله العظمي شبيري زنجاني

حرمت دريافت زكات يا جوازدريافت خمس احكام مربوط به هاشمي است وهاشمي كسي است كه از طريق پدر نسبش به هاشم بن عبد مناف(نياي دوم پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله سلم) برسد وسادات،يعني ذريه حضرت زهراسلام الله عليها از آن جهت كه ازناحيه امير المومنين علي عليه السلام نسبشان به حضرت هاشم عليه السلام مي رسد،مشمول اين احكام هستند.البته كساني كه ازناحيه مادر به اين خاندان منسوب هستند داراي احترام هستند ولي هاشمي يا سيد محسوب نمي شوند.

حضرت آيت الله العظمي صافي

به طور كلي هر منتسب به حضرت پيغمبر اكرم صلي الله عليه وآله داراي شرافت ومشمول افتخار«كل حسب ونسب منقطع يوم القيامه الاحسبي ونسبي» ومورد افتخاراحترام همگان مي باشد وخود نيزبايدقداست اين انتساب شريف رابا تعهد ديني واسلامي حفظ نمايد.

البته كساني كه از طرف مادر سيدندگرچه از اين جهت داراي امتياز وشرافت ومنسوب به ائمه عليهم السلام هستند.لكن احكام خاص سادات رامانند استحقاق سهم سادات وغيره ندارند وآنها مربوط به كساني است كه از طرف پدرسيدند وچون در زمان حاضرپيشوند سيدنشانه سيادت از طرف پدر است واحكام سادات رادر حق اوجاري مي دانند،براي اشخاص مذكور استفاده از كلمه مزبور جايز نيست وتبعات زيادي دارد والله العالم.

حضرت آيت الله العظمي موسوي اردبيلي

انتساب ازجانب مادربه اهل بيت عصمت وطهارت عليهم السلام اگرچه موجب فخر وشرف است ولي احكام خاص سيد وهاشمي تنهابركسي مترتب مي شود كه ازجانب پدربه آن شجره طيبه منتهي شودونسب از طريق مادر متقل نمي گردد.

حضرت آيت الله العظمي نوري همداني

درفرض سوال به خاطر اين كه مادرشان سيده است آنان نيز مورد احترام هستند ولي از كلمه سيد در ابتداي نام ولباس خاص سادات واز سهم سادات نمي توانند استفاده كنند.

حضرت آيت الله العظمي صانعي

اين گونه افراد ازجمله ذريه حضرت زهراسلام الله عليها،هستند؛ليكن احكام سيد،مانند جواز گرفتن خمس وحرمت اخذ زكات برآنها بار نمي شود.

حضرت آيت الله العظمي حكيم

ساداتي كه حرمت اخذ زكات وجواز اخذ سهم سادات با شرايط آن را دارا باشند،فقط مخصوص افرادي است كه از جهت پدر منسوب به حضرت هاشم بن عبد مناف هستند وازجهت مادري اثري ندارد جز اين كه آنها بچه هاي آنان از جهت مادري هستند.

حضرت آيت الله العظمي سبحاني

كساني كه مادرشان سيد است فرزند آنها نيز سيدمي باشد،ولكن احكام خمس اختصاص به ساداتي دارد كه از طريق پدر نسب آنها به هاشم جد پيامبر(ص) برسد واين يك نوع تخصيص در احكام الهي است والا در موضوع تخصيص نيست.والله العالم

حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي

از جهاتي حكم سيد دارند، و از جهاتي ندارند. خمس نمي توانند بگيرند و از لباس مخصوص سادات نمي توانند استفاده كنند، اما از جهاتي شرافت سيادت و انتساب به پيامبر اكرم(ص) و حضرت زهرا(س) دارند.

منبع: شفقنا