2024 March 29 - جمعه 10 فروردين 1403
حديث «سلمان منّا اهل البيت» با انحصار «اهل البيت» در پنج تن آل عبا در آيه تطهير چگونه قابل جمع است؟
کد مطلب: ٥١٥٠ تاریخ انتشار: ١١ آذر ١٣٨٧ تعداد بازدید: 15735
پرسش و پاسخ » عقائد شيعه
حديث «سلمان منّا اهل البيت» با انحصار «اهل البيت» در پنج تن آل عبا در آيه تطهير چگونه قابل جمع است؟

سئوال كننده: ناصر خوشنويس

توضيح سئوال:

با توجّه به اين كه آيه تطهير بر اساس روايات اهل بيت عليهم السّلام شامل پنج تن مي شود و غير از آنها را شامل نمي شود و رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم نيز در باره سلمان فارسي در روايتي مي فرمايد: «سلمان منّا اهل البيت» حال چگونه سلمان فارسي را مي توان جزو آن بزرگواران دانست؟

پاسخ:

قبل از پاسخ به موضوع مورد سئوال بايد مطالبي را به عنوان مقدمه مطرح كنيم:

اهل البيت در لغت

معناي أهل البيت در لغت و در عرف با توجّه به مضاف اليه آن معلوم مي شود:

مثلاً: أهل القريه يعني: ساكنين و اهالي آن روستا و أهل الشئ يعني: صاحب و مالك آن چيز و أهل الكتاب يعني: پيروان و قرائت كنندگان آن كتاب و أهل الرجل يعني: خانواده و نزديكان آن شخص .

ر . ك . القاموس المحيط مجد الدين فيروزآبادي ج 1 ص 331 مادة أهل مؤسسة الرسالة بيروت ـ

لسان العرب ابن منظور ج 11 ص 28 - 29 مادة أهل أدب الحوزة قم ـ مفردات الراغب ص 29 ماده أهل المكتبة المرتضوية .

و آن جا كه خداوند متعال مي فرمايد: «وأمر أهلك بالصلاة».(طه/132) يعني : نزديكان و هر آن كس كه در نسبت فاميلي به تو ارتباط دارد.

و نيز آنجا كه خداوند خطاب به حضرت نوح اشاره به فرزند او نموده و مي فرمايد: «يا نوح إنه ليس من أهلك».(هود/46) در حالي كه از حيث نسب فرزند حضرت نوح بود ولي خداوند در اين آيه اراده فرموده كه بفرمايد: اي نوح او از نظر دين و آيين هم مسلك و همراه با تو نيست.

كلمه «آل» در أصل أهل بوده كه هاء به همزه تبديل شده و «أأل» گشته و چون توالي دو همزه شده همزه دوم به ألف تبديل شده و در نتيجه آل شده است. لذا وقتي گفته مي شود: «آل الله و آل الرسول» يعني: أولياء خداوند و رسول او كه اهل بيت او هستند.( ر . ك . لسان العرب ج 11 ص 28 و 29 ماده أهل)

امّا اهل البيت به تبعيت از نصوص ديني بين مسلمانان در آل و عترت نبي اكرم صلي الله عليه وآله وسلم متعارف گرديده. و اينان همان گونه كه در حديث كساء و غير آن آمده: رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم و امير المؤمنين عليه السّلام و حضرت زهراء و امام حسن و امام حسين عليهم السلام هستند يعني همان ها كه آية تطهير در شأنشان نازل گرديده است مي باشند:

«إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا». (احزاب/33)

وعترت هم همان أهل بيت عليهم السلام مي باشند كه ابن منظور با استناد به حديث نبوي «إني تارك فيكم الثقلين: كتاب الله وعترتي أهل بيتي» به همين معنا تصريح نموده و گفته است:

« فجعل العترة أهل البيت [عليهم السلام]»

لسان العرب ابن منظور ج 4 ص 538 .

نكته ديگر؛ اين كه فرق است بين اهل يك شخص و اهل بيت يك شخص.

اهل بيت يك شخص در اصل يعني: كساني كه دور او در يك خانه جمعند و با او نسبت فاميلي دارند.

فأهل الرجل في الأصل من يجمعه وإياهم مسكن واحد ...

پس اهل يك شخص در اصل به كساني گويند كه دور او جمعند و با هم در يك مسكن واحد زندگي مي كنند گويند.

مفردات غريب القرآن، راغب الأصفهاني، ص 29.

امّا به طور مجاز در لغت به زن و همسر يك شخص نيز اهل گفته مي شود.

من المجاز : الأهل للرجل : زوجته.

از روي مجاز زن يك شخص را اهل او گويند.

تاج العروس، زبيدي، ج 14، ص 36 .

اهل البيت در اصطلاح

أهل البيت در اصطلاح كتاب و سنّت معناي خاصي دارد و مراد از آن: رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم و امير المؤمنين علي عليه السّلام و حضرت فاطمة زهراء وسيدا شباب أهل الجنه امام حسن و امام حسين عليهم السلام هستند كه نه فرزند معصوم از إمام حسين عليهم السلام نيز به آنها ملحق مي شوند و در حقيقت اينان نزديك ترين مردم به رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم از حيث علم و آگاهي به دين و سنت و آيين و روش آن حضرت هستند.

روايات صحيحة فراواني از رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم از شيعه وسنّي رسيده كه در آنها به اسامي اهل بيت تصريح شده و آنها را دوازده نفر كه همه از قريش هستند دانسته كه جز با تطبيق آن با اين بزرگواران كه گفته شد امكان ندارد.

از أم سلمة روايت شده زماني كه اين آيه نازل شد:«إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا» رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم به دنبال امير المؤمنين عليه السّلام و حضرت فاطمة و حسن و حسين عليهم السلام فرستاد و چون آمدند فرمود: «هؤلاء أهل بيتي»

المستدرك علي الصحيحينج 3 158 رقم 4705 ـ سنن الكبري بيهقي ج 7 ص 63 ـ ترجمة الإمام علي عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق ج 2 صفحات 163 - 164 - 642 ـ شواهد التنزيل لقواعد التفضيل الحاكم الحسكاني ج 2 صفحات 61 - 682 - 684 ـ مجمع إحياء الثقافة الإسلامية ط 1 ـ عمدة عيون صحاح الأخبار في مناقب إمام الأبرار ابن البطريقصفحات 40 - 23 مؤسسة النشر الإسلامي قم .

وعن عائشة قالت : كان أحب الرجال إلي رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم - تعني الإمام عليا عليه السلام - لقد رأيته وقد أدخله تحت ثوبه وفاطمة وحسنا وحسينا ثم قال: اللهم هؤلاء أهل بيتي.

از عايشه روايت شده كه مي گويد: رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم از ميان مردان [حضرت] علي [عليه السلام ] را از همه بيشتر دوست مي داشت. و حضرت را ديدم كه او را به همراه فاطمه و حسن و حسين داخل ثياب و پارچه اي نمود و فرمود: اللهم هؤلاء أهل بيتي.

ترجمة الإمام علي عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق ج 2 صفحات 163 - 164 - 642 ـ وشواهد التنزيل لقواعد التفضيل حاكم حسكاني ج 2 صفحات 61 - 682 - 684 مجمع إحياء الثقافة الإسلامية ط 1 ـ وعمدة عيون صحاح الأخبار في مناقب إمام الأبرار ابن البطريق صفحات 40 - 23 مؤسسة النشر الإسلامي قم .

وعن الإمام علي عليه السلام أنه عندما نزلت آية التطهير قال: فقال رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم: يا علي هذه الآية نزلت فيك وفي سبطي والأئمة من ولدك.

از امير المؤمنين عليه السّلام روايت شده كه چون آيه تطهير نازل شد رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم فرمود: يا علي اين آيه در باره تو و دو فرزندم (حسن و حسين) و امامان از فرزندان تو نازل شده است.

كفاية الأثر في النص علي الأئمة الاثني عشر - أبو القاسم الخزاز الرازي : 156 مؤسسة النشر الإسلامي - قم .

أهل البيت در آيه تطهير چه كساني هستند؟

در مصادر حديث و تفسيري فراواني تأكيد شده است كه مراد از اهل البيت در آيه تطهير كه خداوند سبحان مي فرمايد: «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا».(احزاب/33). رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم و علي بن أبي طالب و فاطمه الزهراء و دو فرزندانشان حسن و حسين صلوات الله عليهم أجمعين هستند.

مسلم در صحيح خود با إسناد به عائشة آورده است:

قالت : خرج النبي صلي الله عليه وآله وسلم غداة وعليه مرط مرجل من شعر أسود فجاء الحسن بن علي فأدخله ثم جاء الحسين فدخل معه ثم جاءت فاطمة فأدخلها ثم جاء علي فأدخله ثم قال: «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا»

رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم خارج شد در حالي كه بر دوشش پارچه اي سياه از موي شتر داشت. حسن بن علي و حسين بن علي و بعد از آن فاطمة و بعد از آنها علي وارد شده و همگي به زير آن پارچه داخل شدند و در اين حال بود كه رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم فرمود: «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا»

صحيح مسلم كتاب فضائل الصحابة ج 4 ص 1883 - 2424.

فخر رازي نيز روايت قبل را در تفسير آيه تطهير آورده و در دنباله گفته است:

واعلم أن هذه الرواية كالمتفق علي صحتها بين أهل التفسير والحديث.

بدان كه بر صحت اين روايت بين اهل تفسير و حديث اتفاق وجود دارد.

التفسير الكبير فخر رازي ج 8 ص 85 ذيل آية 61 از سورة آل عمران

ترمذي در سنن خود آورده است:

أن النبي صلي الله عليه وآله وسلم جلل علي الحسن والحسين وعلي وفاطمة كساء وقال: «اللهم هؤلاء أهل بيتي وحامتي أذهب عنهم الرجس وطهرهم تطهيرا» قالت أم سلمة: وأنا معهم يا رسول الله؟ فقال: إنك علي خير.

رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم كساء و پارچه اي بر علي و حسن و حسين و علي و فاطمه پوشاند و فرمود: «خدايا! اينان أهل بيت من وحاميان من هستند رجس و پليدي را از اينان بردار و آنها را پاك و پاكيزه گردان. أم سلمة گفت: يا رسول الله آيا من هم از اينان هستم؟ حضرت فرمود: تو بر خير و خوبي هستي.

سنن ترمذي ج 5 ص 351 رقم 3205 كتاب التفسير و ج 5 ص 663 رقم 3787 و ص 669 رقم 3871 كتاب المناقب .

حاكم در مستدرك از أم سلمه روايت كرده:

قالت : في بيتي نزلت «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا» قالت: فأرسل رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم إلي علي وفاطمة والحسن والحسين فقال: «هؤلاء أهل بيتي».

ام سلمه گفت: در خانه من آيه تطهير نازل شدو بعد از نزول آن رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم دنبال [حضرت] علي [عليه السلام ] و [حضرت] فاطمه [سلام الله عليها] و [حضرت امام] حسن[عليه السلام ] و [حضرت امام] حسين [عليه السلام ] فرستاد و بعد فرمود: اين ها اهل بيت من هستند.

سپس حاكم در باره اين حديث نظر داده و مي گويد:

هذا حديث صحيح علي شرط البخاري ولم يخرجاه.

اين حديث داراي شرط صحت طبق شرايط بخاري است ولي آن را ذكر نكرده است.

المستدرك علي الصحيحين، ج 3، ص 146 .

وعن واثلة بن الأسقع قال: أتيت عليا فلم أجده فقالت لي فاطمة: انطلق إلي رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم يدعوه فجاء مع رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم فدخلا ودخلت معهما فدعا رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم الحسن والحسين فأقعد كل واحد منهما علي فخذيه وأدني فاطمة من حجره وزوجها ثم لف عليهم ثوبا وقال: (إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا) ثم قال: هؤلاء أهل بيتي اللهم أهل بيتي أحق.

واثلة بن الأسقع مي گويد: آمدم كه خدمت [حضرت] علي عليه السلام برسم ولي آن حضرت را نيافتم، حضرت زهرا سلام الله عليها فرمود: علي به محضر رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم رفته است در همين حين آن حضرت به همراه علي وارد خانه شدند و من هم به همراه آنها داخل شدم. رسول خدا حسن و حسين را صدا كردند و هر يك را به روي زانوي خود نشاندند و فاطمه نيز نزديك حضرت آمدند و در اين حال حضرت پارچه اي را بر روي آنها انداخت و فرمود: «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا» سپس فرمود: اينها اهل بيت من هستند خدايا اهل بيت من سزاوارترند.

سپس حاكم در باره اين حديث نظر داده و مي گويد:

قال الحاكم : هذا حديث صحيح علي شرط الشيخين ولم يخرجاه.

اين حديث داراي شرط صحت طبق شرايط بخاري و مسلم است ولي آن را نياورده اند.

المستدرك، ج 3، ص 146 .

نتيجه گيري

بعد از بيان مقدمات فوق مي توان گفت:

تعبير «اهل البيت» كه در روايت «سلمان منّا اهل البيت» انتساب نسبي يا سببي سلمان به رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم نيست كه در مباحث فوق حتي كساني همچون همسران رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم از جمله امّ سلمه نمي توانست مشمول آن گردد. بلكه در اين روايت و يا روايات ديگري كه در رابطه با مقام سلمان ذكر شده به معناي نزديكي به رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم از حيث عقيده و اخلاق و اعمال مي باشد.

از اين رو پيغمبر صلّي اللَّه عليه و آله و سلّم در حق سلمان فارسي عجمي مي فرمايد:

سلمان منّا اهل البيت

پس در حقيقت رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم با اين جمله خود ملاك اهليت به دست ما مي دهند.

براي تائيد اين مطلب مي توان به اين روايت از امام صادق عليه السّلام استناد جست:

العياشي : عن أبي عبيدة عن أبي جعفر عليه السلام قال : من أحبنا فهو منا أهل البيت قلت : جعلت فداك منكم ؟ قال : منا والله أما سمعت قول إبراهيم عليه السلام (من تبعني فإنه مني)

امام باقر عليه السّلام فرمودند: هركس ما را دوست بدارد از ماست. عرض كردم: فدايت شوم آيا از شما مي باشد؟ فرمود: به خدا سوگند از ماست. آيا اين سخن خداوند از قول ابراهيم را نشنيده اي؟ كه مي فرمايد: هر كس از من پيروي نمايد از من است.

الشيعة في أحاديث الفريقين سيد مرتضي أبطحي ص 339

و يا در روايتي ديگر مي فرمايد:

عن محمد الحلبي عن أبي عبد الله عليه السلام قال: من اتقي الله منكم وأصلح فهو منا أهل البيت قال: منكم أهل البيت؟ قال منا أهل البيت قال فيها إبراهيم: (فمن تبعني فإنه مني) قال عمر بن يزيد: قلت له من آل محمد؟ قال: أي والله من آل محمد أي والله من أنفسهم اما تسمع الله يقول: (ان أولي الناس بإبراهيم للذين اتبعوه) وقول إبراهيم: (فمن تبعني فإنه مني).

امام صادق عليه السّلام فرمودند: هركس از شما (شيعيان) كه تقوا پيشه سازد و خود را اصلاح نمايد از ما اهل بيت است . راوي گفت: از شما اهل بيت است؟ فرمود: آري از ما اهل بيت است.در آيه شريفه آمده است هركس از من تبعيت كند از من است. باز عمر بن يزيد سئوال كرد: آيا از آل محمد است؟ فرمود: آري به خدا قسم از آل محمد است از خود آنها . آيا نشنيده اي قول خداوند را كه مي فرمايد: سزاوار ترين افراد به ايراهيم كساني هستند كه از او تبعيت مي كنند و يا سخن ابراهيم در قرآن را كه : هر كس از من تبعيت كند از من است.

تفسير العياشي، محمد بن مسعود العياشي، ج 2، ص 231

در روايت ديگري كه شيخ مفيد رضوان اللّه عليه در كتاب اختصاص آورده مي خوانيم: نزد حضرت صادق عليه السّلام از جناب سلمان و جعفر طيار ياد شد و بعضي جعفر را بر سلمان تفضيل دادند و ابو بصير نيز در آن مجلس حاضر بود.

بعضي گفتند: سلمان مجوسي بود مسلمان شد. پس حضرت صادق عليه السّلام از جاي بلند شد و به حالت غضبناك خطاب به ابا بصير فرمود:

يا ابا بصير جعله اللّه علويا بعد ان كان مجوسيا و قرشيا بعد ان كان فارسيا فصلوات اللّه علي سلمان و ان لجعفر (عليه السّلام) شانا يطير مع الملئكة في الجنة .

فرمود: اي ابا بصير خدا سلمان را از طايفه علوي قرار داد. بعد از آنكه در زمره مجوسي محسوب بود اگرچه در واقع به مذهب آنها نبود. و قرار داد او را از طايفه قرشي بعد از آنكه فارسي بود پس صلوات خدا بر سلمان باد . و به درستي كه حضرت جعفر شأني دارد كه با ملائكه در بهشت طيران نمايد.

الاختصاص، شيخ مفيد، ص 341 .

و نيز در رجال كشي روايت شده: نزد حضرت باقر عليه السّلام ذكر سلمان فارسي شد پس حضرت فرمود:

مه لا تقولوا سلمان الفارسي و لكن قولوا سلمان المحمدي ذلك منا اهل البيت .

ساكت شويد نگوئيد سلمان فارسي بلكه بگوئيد سلمان محمدي اين به جهت آنست كه از ما اهل بيت مي باشد.

روضة الواعظين، فتال نيسابوري، ص 283 .

پيوندهاي مادي (نسب خويشاوندي دوستي و رفاقت) در مكتبهاي آسماني هميشه تحت الشعاع پيوندهاي معنوي است.

در اين مكتب نور چشمي و امتياز خويشاوندي در برابر پيوند مكتبي و معنوي مفهومي ندارد.

آنجا كه رابطه مكتبي وجود دارد سلمان فارسي دور افتاده كه نه از خاندان پيغمبر صلّي الله عليه و آله وسلّم و نه از قريش و نه حتي از اهل مكه بود بلكه اصولا از نژاد عرب نبود طبق حديث «سلمان منا اهل البيت » جزء خاندان رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم محسوب مي شود ولي فرزند واقعي و بلا فصل پيامبري همچون نوح بر اثر گسستن پيوند مكتبيش با پدر آن چنان طرد مي شود كه با « إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ» روبرو مي گردد.

ممكن است چنين مساله مهمي براي آنها كه مادي مي انديشند گران آيد اما اين واقعيتي است كه در تمام اديان آسماني به چشم مي خورد.

به همين دليل در احاديث اهل بيت عليه السّلام در باره شيعياني كه تنها نام تشيع بر خود مي گذارند و اثر چشمگيري از تعليمات و برنامه هاي عملي اهل بيت عليه السّلام در زندگاني آنها ديده نمي شود جمله هاي صريح و تكان دهنده اي مي خوانيم كه بيانگر همان روشي است كه قرآن در آيات فوق پيش گرفته است.

از امام علي بن موسي الرضا ع نقل شده كه روزي از دوستان خود پرسيد:

مردم اين آيه را چگونه تفسير مي كنند « إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صالِحٍ» يكي از حاضران عرض كرد: بعضي معتقدند كه معني آن اين است كه فرزند نوح (كنعان) فرزند حقيقي او نبود. امام فرمود:

كلا لقد كان ابنه و لكن لما عصي اللَّه نفاه عن ابيه كذا من كان منا لم يطع اللَّه فليس منا.

نه چنين نيست او براستي فرزند نوح بود اما هنگامي كه گناه كرد و از جاده اطاعت فرمان خدا قدم بيرون گذاشت خداوند فرزندي او را نفي كرد همچنين كساني كه از ما باشند ولي اطاعت خدا نكنند از ما نيستند.

عيون أخبار الرضا (ع)، شيخ صدوق، ج 1، ص 258 .

بي مناسبت نيست كه به قسمتي از احاديث اسلامي اشاره كنيم كه آنها نيز گروه هاي زيادي را كه ظاهرا در زمره مسلمانان و يا پيروان مكتب اهل بيت عليهم السّلام هستند را مطرود دانسته و آنان را از صف مؤمنان و شيعيان خارج مي سازد:

1- پيامبر اسلام صلّي الله عليه و آله وسلّم مي فرمايد:

من غش مسلما فليس منا.

آن كس كه با برادران مسلمانش تقلب و خيانت كند از ما نيست.

أمالي، شيخ صدوق، ص 515 .

2- امام صادق عليه السّلام مي فرمايد:

ليس بولي لي من اكل مال مؤمن حراما.

كسي كه مال مؤمني را به گناه بخورد دوست من نيست.

كافي، شيخ كليني، ج 5 ، ص 314 .

3- پيامبر صلّي الله عليه و آله وسلّم مي فرمايد:

الا و من اكرمه الناس اتقاء شره فليس مني.

بدانيد كسي كه مردم او را به خاطر اجتناب از شرش گرامي دارند از من نيست.

خصال، شيخ صدوق، ص 14.

4- امام صادق عليه السّلام فرمود:

ليس من شيعتنا من يظلم الناس .

كسي كه به مردم ستم مي كند شيعه ما نيست.

تحف العقول، ابن شعبة حراني ، ص 303 .

5- امام كاظم عليه السّلام فرمود:

ليس منا من لم يحاسب نفسه في كل يوم .

«1»:" كسي كه هر روز به حساب خويش نرسد از ما نيست.

اختصاص، شيخ مفيد، ص 26.

6- پيامبر صلّي الله عليه و آله وسلّم فرمود:

من سمع رجلا ينادي يا للمسلمين فلم يجبه فليس بمسلم .

كسي كه صداي انساني را بشنود كه فرياد مي زند اي مسلمانان به دادم برسيد و كمكم كنيد كسي كه اين فرياد را بشنود و پاسخ نگويد مسلمان نيست.

وسائل الشيعة (الإسلامية)، حر عاملي، ج 11، ص 108.

7- امام باقر ع به يكي از يارانش به نام جابر فرمود:

و اعلم يا جابر بانك لا تكون لنا وليا حتي لو اجتمع عليك اهل مصرك و قالوا انت رجل سوء لم يحزنك ذلك و لو قالوا انك رجل صالح لم يسرك ذلك و لكن اعرض نفسك علي كتاب اللَّه .

اي جابر! بدان كه تو دوست ما نخواهي بود تا زماني كه اگر تمام اهل شهر تو جمع شوند و بگويند تو آدم بدي هستي غمگين نشوي و اگر همه بگويند تو آدم خوبي هستي خوشحال نشوي بلكه خود را بر كتاب خدا قرآن عرضه داري و ضوابط خوبي و بدي را از آن بگيري و بعد ببيني از كدام گروهي.

تحف العقول، ابن شعبة حراني، ص 284.

اين احاديث خط بطلاني است بر پندار كساني كه تنها به اسم قناعت مي كنند و از عمل و ارتباط مكتبي در ميان آنها خبري نيست. و به وضوح ثابت مي كند كه در مكتب پيشوايان الهي آنچه اصل اساسي و زير بنائي است همان ايمان به مكتب و عمل به برنامه هاي آن است و همه چيز بايد با اين مقياس سنجيده شود.

در پايان اين حديث را نيز اضافه كنيم كه اين راه سختي ها نيز دارد همان گونه كه در حديث آمده:

عن امير المؤمنين عليه السّلام : من أحبنا أهل البيت فليعد للفقر جلبابا.

كسي كه ما اهل بيت را دوست مي دارد بايد لباس فقر و سختي بر تن نمايد.

أمالي، سيد مرتضي، ج 1، ص 13.

حال با توجّه به آنچه كه در بالا گفته شد علاوه بر آن كه در صدد بوديم تا وجه جمع سئوال كننده را پاسخ گوئيم در ضمن سعي بر آن نموديم تا مطالب اخلاقي ديگري نيز تقديم نمائيم.

موفق باشيد.

گروه پاسخ به شبهات .

مؤسسه تحقيقاتي حضرت وليّ عصر (عج)



Share
1 | ناصر خوشنويس | Iran - Tehran | ١٢:٠٠ - ١٢ آذر ١٣٨٧ |
سلام بر شما :

از جواب شيوا و کاملتان سپاسگزارم .

يا علي
2 | سارا | Iran - Tehran | ١٢:٠٠ - ١٤ آذر ١٣٨٧ |
با سلام و تشكر .عموي من كتابي با عنوان عايشه بعد از پيامبر رو مطالعه كردن و اظهار دارن كه ايه تطهير بنا به روايتي كه مربوط به گم شدن گردنبند عايشه در سفر و عقب ماندن او از قافله و حرفهايي كه به او نسبت داده شد و بعد آيه تطهير نازل ميشه, به عايشه همسر پيامبر بر ميگرده ,خواهشن توضيح بديد
و اينكه آيه اول سوره تحريم رو با شان نزول و تفصير برام شرح بديد. با تشكر

پاسخ:
خواهر گرامي سلام ! آيه&zwnjاي كه ادعا مي&zwnjشود در باره عائشه و آن قضيه عقب ماندن وي از قافله نازل شده ، آيه 11 سوره نور «إِنَّ الَّذينَ جاؤُ بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُم&rlm...» است و هيچ ارتباطبي به آيه تطهير ندارد .



موفق باشيد



گروه پاسخ به شبهات
3 | حسين الوندي | Iran - Qom | ١٢:٠٠ - ١٠ بهمن ١٣٨٧ |


با سلام خيلي عالي بود جدا استفاده کردم .باتشکر
4 | علي حسيني | Sweden - Kista | ١٢:٠٠ - ١١ بهمن ١٣٨٧ |
نظر من در اين باره سايت شما خيلى خرافات دارد وخيلى مسخره است

پاسخ:
به نام خدا
از اظهار نظر جنابعالي تشكر مي كنيم !!!
و اگر چنان كه مواردي از خرافات را با دليل بيان كنيد قطعا استفاده خواهيم نمود.
گروه پاسخ به شبهات
5 | فاروق | Iran - Khorramshahr | ١٢:٠٠ - ١٨ بهمن ١٣٨٧ |
سلام آيه تطهير در شأن زنان پيغمبر است . در اينجا ممکن است سوال شود که ضمير جمع مذکر در دو کلمه "عَنکُم" و "يَطَهِّرَکُم" بکدام مرجع برميگردد؟ جواب اين است که مرجع ضمير أهل البَيت با در نظر گرفتن لفظ اهل ميباشد و نظير ان در قران کريم که اَفصَحُ الکَلام است فراوان است ما در اينجا به موارد مشابهي اشاره ميکنيم تا جواب را با دلائل قانع کننده داده باشيم. 1- *رَحمَة اللهِ و بَرَکاتُهُ عَلَيکُم أهلُ البَيت*« رحمت و برکات خاي تعالي بر شما باد اي اهل خانه ابراهيم». که ضمير جمع مذکر مربوط به اهل بيت است يا به عبارت ديگر اهل البيت تعبير ظاهر از ضمير جمع مذکر در عليکم است. 2- *فَقالَ لأهله امکُثُو * « موسي به زنش گفت بايستيد و مکث کنيد تا مقداري آتش بياورم» در حاليکه زن حضرت موسي همراه او بوده که او را اهل و به خطاب جمع مذکر مخاطب ساخته است چون کلمه اهل البيت اسم جنس است و بر افراد جمع و مذکر و مونث اطلاق ميگردد. مجالي براي تعبير و تاويل کسانيکه بخواهند شأن نزول آيه را تغيير دهند و بداهت را انکار کنند نميماند. 3- * فَلَما رَأي الشمسَ بازِغَةٌ قالَ هذا رَبي هذا اَکبَرُ * «پس وقتي که خورشيد را درخشان پرتو افشان ديد گفت: اين پروردگار من است، اين بزرگتر از ماه وستاره است. در حالي که شمس مونث لفظي است و صفت ان نيز مونث ذکر شده(بازغة") اما در جمله بعدي چون لفظ «رَبّ» مُشار ٌ اليه است، به لفظ «هذا» به آن اشاره شده که براي مَفرَد مذکر است و صفت تفضيلي مذکر «أکبر» براي «شَمس» که مشار اليه «هذا» ذکر شده نه «هذه» و نه «کُبري» که قاعدتا ميبايست براي شَمس ذکر مي شدند، پس سبب مذکر نشدن اين عبارات به اعتبار «رب» بوده چنان که عبارات مذکر در ايه تطهير هم به اعتبار أهل بوده و جز ان معني ديگري ندارد.

پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
1 - اين بحث ها در مورد امکان بازگشتن ضمير به همسران ، زماني درست است که دليل قطعي بر عدم شمول آيه براي همسران موجود نباشد .
2 - آيا تاكنون فكر كرده ايد كه در آيه شريفه بعد از 28 ضمير مؤنت، چرا يك مرتبه ضمائر مذكر مي شود؟
آيا نه اين است كه قرآن مي خواهد براي توجيه گران راه هرگونه توجيه را ببنندد ؟
3 - بهتر نبود به جاي اثبات آنکه ضمير براي مونث ممکن است مذکر به کار رود (آنهم با تاويل و به اشتباه!!!) به توجيه روايت صحيح مسلم مي پرداختيد که در آن صريحا مي گويد همسران پيامبر جزو اهل بيت او نيستند !!!:
فَقُلْنَا من أَهْلُ بَيْتِهِ نِسَاؤُهُ قال لَا وأيم اللَّهِ
(به زيد بن ارقم صحابي) گفتيم : آيا همسران پيامبر جزو اهل بيت ايشان هستند ؟ گفت : نه قسم به خدا!!!
صحيح مسلم ج 4 ص 1874، اسم المؤلف: مسلم بن الحجاج أبو الحسين القشيري النيسابوري الوفاة: 261 ، دار النشر : دار إحياء التراث العربي - بيروت ، تحقيق : محمد فؤاد عبد الباقي
4 - به قول يكي از علماي اهل سنت ، عائشه ام المؤمنين كه تلاش مي كرد تمام آن چه كه مربوط به فضائل خويش است بيان كند ولي يك مورد در اين كه آيه تطهير در حق او نازل شده باشد ، سخن نگفته است!!!
اما در مورد شواهدي که شما ارائه کرده ايد :
1- در مورد اول خود ابراهيم در اهل بيت داخل است ، و به همين سبب ضمير جمع مذکر آمده است .
2- در مورد آيه مربوط به حضرت موسي ، به عکس مدعاي شما ، اهل سنت چنين از آيه برداشت کرده اند که مقصود تنها همسر او نيست ، بلکه کساني ديگر نيز همراه موسي بوده اند :
(وَسَارَ بِأَهْلِهِ) ليس فيه دلالة على أنه خرج منفرداً معها وقوله : ( امْكُثُواْ ) فيه دلالة على الجمع .
اينکه در آيه آمده است وي همراه با خانواده اش را نمي توان دليل بر آن گرفت که موسي همراه با همسرش تنها بوده است و عبارت «امکثوا» دلالت بر جمع مي کند .
التفسير الكبير ج 24 ص 208 ، اسم المؤلف: فخر الدين محمد بن عمر التميمي الرازي الشافعي الوفاة: 604 ، دار النشر : دار الكتب العلمية - بيروت - 1421هـ - 2000م ، الطبعة : الأولى
بنا بر اين طبق مدلول آيه موسي و همسرش و عده اي ديگر (شايد فرزند و يا چوپانش) به همراه او بودند و به همين سبب ضمير را جمع مذکر آورده است .
3- در مورد آيه سوم ، بهتر بود نظر علماي اهل سنت را کامل مي اورديد اما چون کامل ذکر شدن اين نظر به نفع شما نبود آن را ناقص مطرح کرديد :
وصيانة للرب عن شبهة التأنيث
و به اين جهت که خداوند نمي تواند مونث باشد و در خبر خداوند آمده است ، اسم اشاره را مذکر آورد .
تفسير البيضاوي ج 2 ص 424، اسم المؤلف: البيضاوي الوفاة: 685 ، دار النشر : دار الفكر - بيروت
اما در آيه تطهير ، آيا چنين پاسخي مي توان داد که صيانة عن شبهة تانيث اهل بيت النبي!!!
دوباره مي گوييم که اين پاسخ ها جداي از اصل اشکال است که به اقرار اهل سنت همسران پيامبر در اهل بيت ايشان داخل نيستند تا فرصت به چنين توجيهاتي برسد
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
6 | محسن | Iran - Tehran | ١٢:٠٠ - ١٣ فروردين ١٣٨٨ |
در مورد ضمير مونث و مذکر اين را بايد بدانيد که وقتي جمعي را خطاب قرار ميدهيد که مذکر و مونث با هم يکجا قرار دارند تمامي ضميرها به صورت مذکر استفاده ميشوند. در اين ايه هم چون مورد خطاب پيامبر و همسران ايشان هستند ضمير بخاطر پيامبر که مذکر است به صورت مذکر ميايد. اگر شما همسران پيامبر را به خاطر ضمير مذکر از اين ايه حذف ميکنيد پس چرا حضرت فاطمه را مخاطبين اين ايه وارد ميکنيد؟ ايا به خاطر حديث کسا ؟ در مورد حديث کسا دلايل زيادي وجود دارد که حق با شما نيست. در صورت لزوم پاسخگو خواهم بود.

پاسخ:
با سلام
پاسخ نظر شما ، شبيه نظري به نام فاروق است كه در ذيل همين بحث به آن پاسخ داده ايم
اگر اشكال ديگري داريد مطرح كنيد .
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
7 | عبد الرحمن كريم زهي عارف | Iran - Qazvin | ١٢:٠٠ - ٢٤ فروردين ١٣٨٨ |
ايه افك در شان ام المومنين ماريه است وقتي باردار شده بود ومورد محبت بيشتر رسول خدا واقع شده بود ديگر زنان پيامبر به او حسادت كردند وبه او تهمت زدند.
8 | هادي -ت-ب | Iran - Tehran | ١٢:٠٠ - ٣١ فروردين ١٣٨٨ |
با سلام سوال: بنده شنيدم حضرت علي (ع) فرمودند .مثل مالك اشتر به من مانند مثل من به حضرت رسول (ص) است و يا به همچنين مضمون. آيا با توجه به اينكه حضرت سخن بيهوده نمي فرمايند 1- مالك مقامي نزديك به ائمه دارد 2- اصلا مطلب و قول فوق صحيح است .خواهشمندم روشنگري فرمائيد

پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
1- قطعا مالك اشتر از نزديكان به ائمه عليهم السلام و محرم اسرار آنها بوده است .
2- اين تشبيه خطاب به كساني بود كه در جنگ ها سستي مي كردند و جهت خاصي دارد ، يعني همانطور كه من در جنگ ها براي رسول خدا (ص) ايستادگي مي كردم ، مالك نيز براي من ايستادگي مي كرد .
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
9 | بي نشان | United States - Cheyenne | ١٢:٠٠ - ٢٢ ارديبهشت ١٣٨٨ |
از كسي كه مطلب شماره 5 را با نام فاروق نوشته است بي نهايت ممنونم.....توضيح بسيار زيبايي بزاي مذكر بودن ضمير اورده اند و پاسخ كاملا آبكي است ......آفرين فاروق
10 | نوكر اهل بيت | Japan - Osaka | ١٢:٠٠ - ١٦ تير ١٣٨٨ |
مطالبتون عاليه سني تو چه داري که به آن فخر کني من ناز کنم که عشق حيدر دارم
11 | عليرضا | Iran - Tehran | ٢٢:٥٩ - ٢٣ بهمن ١٣٨٩ |
سلام
ممنون از نظر دهنده ي شماره 5 و بيشتر از اون ممنون از جواب دهنده ي نظر شماره 5 چراکه اطلاعات مفيدي براي من داشت.
همچنين باعث شد از اين به بعد مطالب رو با دقت مضاعفي مطالعه کنم.

- ضمنا نظر دهنده ي شماره 10 ، چرا سعي در تفرقه افکني داري؟!!!
12 | محمدي | Iran - Tehran | ١٦:٤٢ - ٢٣ بهمن ١٣٩٢ |
سلام و رحمت خدا بر عزيزان سني و شيعه.
در رابطه با آيه 33/احزاب و آيه تطهير عرض کنم که خداي مهربان در آيه تطهير اهل البيت را از هر رجس و پليدي مبرا اعلام ميکند....و اين نکته که خداوند ميخواهد که اهل البيت پاک بمانند بسيار قابل توجه است.چون خداوند هرگز خلف وعده نميکند.
اما لحن آيه تطهير با لحن آياتي که درباره ازواج النبي(ص) يعني امهات المومنين است بسيار متفاوته.
خدمت برادرمون هم آقا محسن بعد سلام و ادب عرض کنم که طبق گفته خود شما زماني که مذکر و مونث در کنار يکديگر قرار بگيرند.ضماير مذکر مي آيد.
به همين دليل چون در خمسه طيبه 4 مرد_رسول الله و علي و حسن و حسين_صلوات الله عليهم_ و يک بانو_يعني خانم فاطمه الزهراء_سلام الله عليها_وجود دارد پس خطاب آيه مذکر مي آيد.
اما چون آيات قبل و اول آيه 33/احزاب در مورد امهات المومنين يعني همسران پيامبر است.....برخي از برادران اهل سنت ما آيه تطهير را راجع به زنان رسول الله ميدانن....در حالي که در مقام جواب گفته ميشه که خطاب هاي قبلي به ازواج النبي با ضمايري همچون کنّ تنّ كه مونث هستند آمده ولي خطاب آيه تطهير با ضمايري همچون=كم كه مذكر هستند آمده....
13 | محمدي | Iran - Tehran | ١٧:٠٠ - ٢٣ بهمن ١٣٩٢ |
<< يا نساء النّبي من يات منکنّ بفاحشه مبيّنه يضاعف لها العذاب ضعفين و کان ذلک علي الله يسيرا">>-احزاب/30_:اي زنان پيامبر! هر کدام از شما گناه بزرگ و آشکاري را مرتکب شود .عذابش دو چندان شود و اين بر خدا آسان است.
خوب!
آيه تطهير رو با اين آيه آيه مقايسه کنين....
آيا تطهير و پاک شدن ان هم از نوع الهي با گناه بزرگ که در اين آيه ميفرمايد منافات ندارد؟
و قرآن خطاب به ازواج النبي ميفرمايد که=و قرن في بيوتکنّ ....._احزاب/33_: و در خانه هايتان بمانيد.
در اين رابطه چند نکته قابل توجه است=
1=خروج جناب عايشه بنت ابي بکر در جنگ جمل که از ازواج النبي بودن با اين سخن و فرمان خداي مهربان منافات دارد.
اين سخن بنده حقير نيست.اين سخن مولايمان اميرالمومنين علي _سلام الله و صلواته عليه_ است.
در کتاب انساب الاشراف بلاذري_از کتب عزيزان اهل سنت ما_ آمده که=
(( ....و يقول(علي عليه السلام_) لعايشه=ان الله امرک لن تقري في بيتک قاتقي الله و ارجعي...=علي به عائشه گفت"همانا خدا تو را فرمان داده تا ملازم خانه ات باشي پس از خدا بترس و برگرد.(انساب الاشراف/ج3/ص35/)
با توجه به اين مسائل يکي از همسران رسول الله دقيقا خلاف امر خدا در اين آيه رفتار کرد.و طبيعتا" خلاف امر خدا رفتار کردن با تطهير الهي منافات دارد.
14 | محمدي | Iran - Tehran | ١٧:٠٧ - ٢٣ بهمن ١٣٩٢ |
دليل ديگري بر عدم عصمت امهات المومنين يعني همسران رسول خدا سوره تحريم است.
که در اين سوره خداوند به دو تن از ازواج النبي(ص) ميفرمايد:ان تتوبا الي الله فقد صغت قلوبکما.....(تحريم/4):اگر شما دو تن به سوي خدا توبه کنيد به جاست چرا که دلهايتان سياه گشته...
آيا انحراف قلب با تطهير الهي سازگار است؟
و در آيه 5 /تحريم ميفرمايد=عسي ربّه ان طلّقکنّ ....اميد است که اگر او(پيامبر) شما را طلاق داد خدا زناني بهتر از شما به جايتان با او همسر کند....
نکته ديگه اين هست که در ابتداي آيه33/احزاب خداوند خطاب به همسران پيامبر ميفرمايد: و قرن في بيوتکنّ ...توجه کنين! <بيوتکنّ> =خانه ها .يعني جمع است. ولي در آيه تطهير لفظ<بيت>=يک خانه را مي آورد.
   
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
  

آخرین مطالب
پربحث ترین ها
پربازدیدترین ها