توضيح سؤال :
سؤال كننده : احمدي
حاج آقاي قزويني سلام . امام جعفر صادق عليه السلام در زمينه علومي همچون نجوم ، شيمي و بيولوژي دانشمند و صاحب نظر بودند و تئوري ها و نظرهاي هم در اين مورد داده اند كه بعضي غلط و بعي درست است . آيا اين كه بعضي از نظرها و تئوريه ايشان در مورد اين علوم كه در زمان خودشان درست بوده و الآن معلوم شده كه غلط است نظريه ايشان را در مورد مسائل اسلامي مذهبي زير سؤال نمي برد و امكان اين نيست كه ايشان در اين مورد ها هم اشتباه كرده باشند . ممنون ميشوم اگر جواب اين را براي من ايميل كنيد .
پاسخ:
عصمت ائمه عليهم السلام و ارتباط ايشان با سرچشمه زلال الهي ، براي ما با دليل قطعي ثابت شده است . پس تمامي مطالبي كه ايشان آن را نقل نمايند مانند كلام رسول خداست كه :
« وَمَا يَنطِقُ عَنِ الهَوَي إن هُوَ إلَّا وَحيٌ يُوحَي» سوره نجم آيه 3و4
و او از سر هوس سخن نمي گويد . اين سخن به جز وحيي كه فرستاده مي شود نيست .
وهمانطور كه در وحي و كلام رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم هيچ خطايي نيست در كلام ايشان نيز خطا يافت نمي شود .
با اين پيش فرض ، درمورد رواياتي كه از ائمه معصومين عليهم السلام در مورد علوم مختلف ذكر شده است دو نكته را بايد مورد توجه قرار داد :
1- سند روايات : چون تا سند صحيح نباشد ، استناد مطلب به معصوم درست نيست ونمي توان آن را به معصوم نسبت داد.
2- احتمال اشتباه در نظريه جديد: تا حدود 30 سال پيش نظريه داروين در مورد تكامل بين انواع مختلف جانداران (نه در بين افراد يك گونه خاص) بسيار رواج داشت . اين نظريه ، مورد توجه بسياري از محافل علمي بود و بسياري از دانشمندان غربي با استناد به آن منكر صحت كلام خدا در قرآن مبني بر خلقت آدم از خاك شدند و ادعا نمودند كه انسان نمونه تكامل يافته انسان نئاندرتال و آن هم نمونه تكامل يافته شامپانزه است .
اما با پيشرفت علم مشخص شد كه نظريه تكامل داروين ، نظريه اي اشتباه است و مدعاي ايشان مبني بر وجود اشكال در قرآن ، باطل است .
در مورد نظريات علمي ائمه نيز همين مطلب صادق است .
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)
اصولا به دانشي از دانشها علم مي گويند كه تغيير نكند يا نقض نشود. چه بوسيله دانشمندان آن دانش چه بوسيله دانشمندان شاخه هاي ديگر. بطور مثال زبان (اعم از فارسي و انگليسي و...) بدليل تغيير قواعد دستوري و بياني در آن علم محسوب نمي شود. زيرا اساتيد زبان به بررسي قواعد جاري زبان مي پردازند. كه بسياري از آنها در گذشته به گونه اي ديگر بوده اند و اكنون تغيير كر ده اند.
يا مثلا پزشكي دانش است زيرا مثلا دارويي را روي گروهي از بيماران تست مي كنند و اگر طبق قواعد آنها مفيد بود (البته دقت زيادي در كشف عوارض و نتايج آن دارو اعمال مي شود ) تاييد و تجويز مي شود و ممكن است بعد از مثلا 50 سال به عوارض نهفته آن پي ببرند و از تجويز آن خودداري كنند.
يا در برخي دانشهاي اجتماعي يا حتي فقهي. زيرا مجتهدين در محكمات و واجبات تقريبا يكسان حكم مي كنند ولي در احكام نوين و در برخي مسايل ديگر با روشهاي اجتهادي يكسان به نتايج متفاوتي مي رسند كه هم شرعا و هم عقلا براي آن دليل دارند.( البته و صد البته اگر در هر دانشي نظر معصوم (ع) مطرح بشود قطعا علم است زيرا نظر درست همان است)
اما در علوم رياضيات وفيزيك و شيمي و مهندسي بدليل اينكه احكام موجود در آنها با استفاده از نظمي كه خداوند در عالم هستي قرار داده كشف شده اند و تنها كاري كه دانشمندان اين علوم كرده اند كشف اين روابط بوده نه وضع آنها: تغيير ناپذيرند.
البته دقت مي كنيد كه عرض كردم احكام اين علوم تغيير ناپذيرند. در اين علوم حكم در واقع جمله يا گزاره اي است كه با استفاده از روشهاي عقلي دقيق ثابت مي شود. ما در زندگي روزمره از اين احكام استفاده مي كنيم. ساختماني كه در آن زندگي مي كنيم اتومبيل و هواپيما و... كه سوار مي شويم و هزاران وسيله ديگر كه بر مبناي همين احكام كه از نظم حاكم بر جهان بدست آمده اند ساخته شده اند.
نظريه داروين يك نظريه تكويني است (درعلوم ياد شده نظريه: جمله يا گزاره اي است كه هنوز اثبات يا رد نشده است و بنابراين ارزش استنادي ندارد ) يعني قايل به تكوين همه موجودات از موجودات تك سلولي ابتدايي مي باشد .
2 نكته در اينجا وجود دارد 1- نظريه داروين نمي گويد كه همان تك سلولي ها از كجا امده اند؟( جز اينست كه خلق شده اند؟) 2-اگر نظريه داروين را بپذيريم كه تك سلولي ها تبديل به اين همه موجودات متنوع شده اند اين خود به حكمت متعالي خداوند صحه مي گذارد كه يك تك سلولي را به موجودي به اين پيچيدگي يعني انسان تبديل كرده.
اما اين يك نظريه است و نمي توان به آن استناد كرد . شواهدي بر اثبات آن وجود دارد و شواهدي بر رد آن.اينكه آدم (ع) از خاك خلق شده از نظر علمي حتي از نظريه داروين نيز قابل اثبات است. تمام عناصر تشكيل دهنده بدن انسان اعم از اكسيژن و هيدروژن و كربن و .... در خاك كره زمين وجود دارد. حتي تمام عناصر تشكيل دهنده آن تك سلولي هاي جناب داروين هم در خاك كره زمين موجود است به همين راحتي!!!
اما درباره نظرات امام صادق (ع):
از علماي رجال يا حديث نيستم كه درباره صحت حديث يا راويان آن صحبت كنم فقط يك مورد از اين نظريات علمي آن امام را در فيزيك بيان ميكنم و درباره آن صحبت مي كنم :
شخصي از امام صادق پرسيد خورشيد از چيست؟( از چه چيزي تشكيل شده است؟) امام صادق (ع) فرمودند : من فكر مي كنم آن ( خورشيد) از بخار باشد.
مجددا 2 نكته متذكر مي شوم : 1- تمامي دانشمندان علوم ذكر شده در پاسخ به يك سوال علمي جمله خود را با "" من فكر مي كنم "" شروع مي كنند. اين كار دلايلي دارد كه بسيار زيباست و كساني كه در اين علوم تحصيل كرده اند با آن اشنايي دارند و از بيان آن خودداري مي كنم.
2-همه ما از كتب علوم دوره تحصيلي راهنمايي بياد داريم كه مي گفتند ماده سه حالت دارد جامد. مايع . گاز
خوب اين واقعيت دارد در تمام كره زمين چنين است و مواد يكي از اين 3 حالت را دارند. اما دانشمندان نجوم پس از سالها بررسي خورشيد و هزاران كشف از مجهولات اين ستاره نتوانستند حالت اين ستاره را در يكي از اين 3 حالت طبقه بندي كنند. خورشيد گازي شكل است بخار هم (مثلا بخار آب ) گازي شكل است ولي تفاوتهايي دارند.
بخار چگالي بيشتري دارد يعني اصطلاحا غليظ تر است. در خورشيد يك حالت گازي با چگالي بسيار زياد و دماي بسيار بالا و فشار اتمسفري بسيار بالا تركيب شده و حالت جديدي ( به نوعي مي توان بدون سختگيري گفت اين حالت جديد همان حالت گازي است ولي دقيقتر آن است كه اين حالت را جدا طبقه بندي كرد) را بوجود مي آورد كه به آن حالت پلاسما مي گويند. دقيقترين تشبيه به پلاسما همان بخار است.
از اين دقيقتر نمي شود بيان كرد كما اينكه هم اكنون هم براي توضيح حالت خورشيد بخار را مثال مي زنند.
يك سوال از اهل سنت دارم كدام يك از خلفاي شما يا ايمه 4 گانه شما يك نظريه علمي داده اند؟ و اگر داده اند بگوييد تا بدانيم.