2024 March 29 - جمعه 10 فروردين 1403
آيه افك در باره كداميك از زنان رسول خدا (ص) نازل شده است ؟
کد مطلب: ٥١٨٣ تاریخ انتشار: ٠٧ ارديبهشت ١٣٨٧ تعداد بازدید: 52039
پرسش و پاسخ » اهل سنت
آيه افك در باره كداميك از زنان رسول خدا (ص) نازل شده است ؟

سوال كننده : علي امانت

پاسخ :

گروهي از صحابه رسول خدا به يكي از زنان پيامبر تهمت زنا زدند و مطالب زيادي مطرح شد تا اينكه از جانب خدا آيه زير در برائت همسر رسول خدا از زنا نازل شد :

إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّي كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ.

نور آيه 11.

در حقيقت ، كساني كه آن بهتان ( داستان اِفك) را ( در ميان ) آوردند ، دسته اي از شما بودند . آن ( تهمت ) را شرّي براي خود تصوّر مكنيد بلكه براي شما در آن مصلحتي (بوده) است . براي هر مردي از آنان ( كه در اين كار دست داشته) همان گناهي است كه مرتكب شده است ، و آن كس از ايشان كه قسمت عمده آن را به گردن گرفته است عذابي سخت خواهد داشت .

اما نسبت به شان نزول اين آيه كه در شان عايشه يا ماريه قبطيه است و چه زماني نازل شده است و آيا نزول اين آيه فضيلتي براي عايشه يا ماريه مي آورد بحثها و اختلاف نظرهاي زيادي وجود دارد كه در ادامه به آن مي پردازيم.

داستان افك بنا بر كتب اهل سنت

خلاصه حديث افك مطابق نقل صحاح ( كه راوي آن فقط عايشه مي باشد، ) چنين است :

... وقفل ودنونا من المدينة قافلين آذن ليلة بالرحيل فقمت حين آذنوا بالرحيل فمشيت حتي جاوزت الجيش ... وكان صفوان بن المعطل السلمي ثم الذكواني من وراء الجيش ... يقود بي الراحلة حتي اتينا الجيش ... وكان الذي تولي الإفك عبد الله بن أبي ابن سلول فقدمنا المدينة فاشتكيت حين قدمت شهرا والناس يفيضون في قول أصحاب الإفك لا اشعر بشئ من ذلك وهو يريبني في وجعي أني لا أعرف من رسول الله صلي الله عليه و سلم اللطف الذي كنت اري منه حين أشتكي إنما يدخل علي رسول الله صلي الله عليه و سلم فيسلم ثم يقول : كيف تيكم ، ثم ينصرف ، فذاك الذي يريبني ولا أشعر بالشر . فخرجت معي ام مسطح . . . فقالت : تعس مسطح ، فقالت لها : بئس ما قلت أتسبين رجلا شهد بدرا . قالت : أي هنتاه او لم تسمعي ما قال ، قالت قلت : وما قال ؟ قالت : فأخبرتني بقول أهل الإفك فازددت مرضا علي مرضي ، فلما رجعت إلي بيتي ودخل علي رسول الله صلي الله عليه وسلم تعني سلم ثم قال : كيف تيكم ، فقلت أتأذن لي أن آتي ابوي ، قالت: وأنا حينئذ اريد ان استيقن من قبلهما. قالت فأذن لي رسول الله صلي الله عليه وسلم فجئت أبوي ، فقلت لامي : يا امتاه ما يتحدث الناس ؟ قالت : يا بنية هوني عليك ، فوالله لقلما كانت إمرأة وضيئة عند رجل يحبها ولا ضرائر إلا كثرن عليها ، قالت : فقلت : سبحان الله ولقد تحدث الناس بهذا ؟ قالت : فبكيت تلك الليلة حتي اصبحت لا يرقأ لي دمع ولا أكتحل بنوم ، حتي أصبحت أبكي فدعا رسول الله صلي الله عليه وسلم علي ابن أبي طالب واسامة بن زيد رضي الله عنهما حين استلبث الوحي يستأمرهما في فراق أهله . قالت : فأما اسامة بن زيد فأشار علي رسول الله صلي الله عليه وسلم بالذي يعلم من برائة أهله وبالذي يعلم لهم في نفسه من الود ، فقال : يا رسول الله أهلك وما نعلم إلا خيرا ، واما علي بن أبي طالب ، فقال : يا رسول الله ، لم يضيق الله عليك والنساء سواها كثير وإن تسأل الجارية تصدقك ، قالت : فدعا رسول الله صلي الله عليه وسلم بريرة ، فقال : اي بريرة هل رأيت من شئ يريبك ؟ قالت بريرة : لا ، . . . قالت : فمكثت يومي ذلك لا يرقأ لي دمع ولا اكتحل بنوم ، قالت : فأصبح ابواي عندي وقد بكيت ليلتين ويوما لا اكتحل بنوم ولا يرقأ لي دمع يظنان أن البكاء فالق كبدي قالت : فبينما هما جالسان عندي ، . . . فبينا نحن علي ذلك دخل علينا رسول الله صلي الله عليه وسلم فسلم ثم جلس . قالت : ولم يجلس عندي منذ قيل ما قيل قبلها وقد لبث شهرا لا يوحي إليه في شأني ، قالت فشهد رسول الله صلي الله عليه وسلم حين جلس ، ثم قال : أما بعد يا عايشة فأنه قد بلغني عنك كذا وكذا ، فإن كنت بريئة فسيبرئك الله ، وإن كنت الممت بذنب فاستغفري الله وتوبي إليه ، فإن العبد إذا اعترف بذنبه ثم تاب إلي الله تاب الله عليه . قالت : فلما قضي رسول الله صلي الله عليه وسلم مقالته قلص دمعي حتي ماأحس منه قطرة فقلت : لأبي أجب رسول الله صلي الله عليه وسلم فيما قال ، قال : والله ما أدري ما أقول لرسول الله صلي الله عليه وسلم ، فقلت لامي : أجيبي رسول الله صلي الله عليه وسلم قالت : ما أدري ما أقول لرسول الله صلي الله عليه وسلم ، قالت : فقلت : وأنا جارية حديثة السن لا أقرأ كثيرا من القرآن ، إني والله لقد علمت لقد سمعتم هذا الحديث حتي استقر في أنفسكم ، وصدقتم به ، فلئن قلت : لكم إني بريئة والله يعلم أني بريئة لا تصدقوني بذلك ولئن اعترفت لكم بأمر والله يعلم إني منه برئية لتصدقني ، والله ما أجد لكم مثلا إلا قول أبي يوسف قال « فصبر جميل والله المستعان علي ما تصفون . . . » وأنزل الله « إن الذين جاؤا بالإفك عصبة منكم ».

صحيح بخاري ، كتاب التفسير تفسير سوره نور ، ج 6 ص 5 تا 9 ، حديث 1175. و ج 3 ص 154 تا 157 كتاب الشهادات ، حديث الافك. و ج 5 ص 56 تا 60 ، كتاب المغغازي باب غزوة بني المصطلق من خزاعة وهي غزوة المريسيع ، باب حديث الافك. و ، ج 8 ، ص 163 ، كتاب الاعتصام بالكتاب و السنة ، باب قول الله تعالي وأمرهم شوري بينهم وشاورهم في الامر... ؛ صحيح مسلم ، ج 8 ، ص 116، كتاب التوبة ، باب في حديث الافك.

عايشه مي گويد : در يكي از جنگها كه همراه پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله و سلم بودم ، در بازگشت از كاروان عقب ماندم ،... سپس به همراهي صفوان به كاروان ملحق شدم ، ... و اين موجب شد تا عبد الله بن ابي سلول ما را به تهمتي بزرگ متهم كرد. وارد مدينه شديم مردم در پيرامون آن تهمت سخن مي گفتند، اما من غافل بودم . چون وارد مدينه شديم يك ماه در بستر بيماري افتادم . پيامبر صلي الله عليه وآله و سلم در اين يك ماه به من بي اعتناء بود ، اين بي اعتنائي مرا رنج مي داد . تنها گاه مي آمد ، سلام مي كرد ، و مي گفت : ( كيف تيكم ) جريانت چگونه است ؟ و بر مي گشت اين سخن پيامبر صلي الله عليه وآله و سلم مرا بيشتر نگران مي كرد . اما نمي دانستم چه نسبت زشتي به من داده اند . شبي در مسير ، مادر مسطح گفت : هلاك باد مسطح ، گفتم : چه سخن بدي گفتي ، آيا مردي را كه در جنگ بدر شركت داشته دشنام مي دهي ؟ مادر مسطح گفت : آيا ساده و بي اهميت مي انگاري يا نشنيده اي ؟ گفتم : مگر چه گفته اند ؟ گفت : تهمت نارواي به تو را ، او براي من بازگو كرد ، با شنيدن اين خبر مرضم شدت يافت ، به خانه بازگشتم ، پيامبر صلي الله عليه (وآله) و سلم آمد ، آن كنايه هميشگي را تكرار كرد ( كيف تيكم ) چگونه است جريان تو ؟ اجازه گرفتم به خانه پدر و مادرم بروم ، اجازه داد ، رفتم و به مادرم گفتم : مردم چه مي گويند ؟ مادرم گفت : نگران مباش ، زني را كه شوهرش او را دوست دارد ، هووهايش به او زياد تهمت مي زنند . شب تا صبح گريه كردم ، اشكم خشك نمي شد ، لحظه اي خواب نرفتم . صبح شد ، پيامبر صلي الله عليه (وآله) و سلم علي بن ابي طالب و اسامة بن زيد را طلبيد ، تا در مورد طلاق من ، با آنان مشورت كند ، اسامة بن زيد ، بر اساس شناخت نسبت به خاندان پيامبر صلي الله عليه وآله و سلم به منزه بودنشان و محبت به آنها ، گفت : يا رسول الله ! خانواده توست ، ما جز خوبي چيزي نمي دانيم ، اما علي بن ابي طالب (عليه السلام) گفت : خدا بر تو تنگ نگرفته ، زن زياد است ،اگر از خادمه بپرسي راستش را مي گويد ، پيغمبر صلي الله عليه وآله و سلم بريره را طلب كرد و فرمود : آيا چيز مشكوكي ديده اي ؟ بريره گفت : نه آن روز تا شب ، و شب بعد تا به صبح گريه كردم و نخوابيدم و پدر و مادرم نزد من بودند ، دو شب و يك روز متصلا گريسته و نخوابيدم چنان كه نزديك بود جگرم از گريه منفجر گردد ، ما به اين حال بوديم كه پيامبر صلي الله عليه وآله و سلم وارد شد . سلام كرد و نشست ، او از وقتي كه اين سخن درباره ء من گفته شده بود ، كنار من ننشسته بود ، و اين مطلب يك ماه به طول انجاميده بود . چون نشست فرمود : اي عايشه ! درباره ء تو چنين و چنان به من رسيده است ، اگر تو از آن منزهي ، خدا بر پاكي تو گواهي خواهد داد ، و اگر اين گناه را مرتكب شدي ، استغفار و توبه كن . چون بنده اگر به گناهش اعتراف كند ، سپس توبه نمايد ، خدا توبه اش را مي پذيرد . چون پيامبر صلي الله عليه وآله و سلم چنين گفت : اشكم سيل وار جاري شد ، به پدرم گفتم : جواب پيامبر صلي الله عليه وآله و سلم را بده ، گفت نمي دانم چه بگويم ، به مادرم گفتم : جواب بده ، گفت : نمي دانم چه بگويم ، من گفتم : دختري كم سن و سالم ، چندان قرآن نمي دانم ، همين قدر مي دانم كه اين تهمت را شنيده ايد ، در نفس شما جاي گرفته ، آن را تصديق كرده ايد ، اگر بگويم : من مرتكب اين گناه نشده ام ( سودي ندارد ) شما باور نمي كنيد و مرا تصديق نخواهيد كرد ، اما اگر بگويم : من اين گناه را مرتكب شده ام ، و حال آنكه منزهم ، مرا تصديق مي كنيد . هيچ مثلي را براي شما نمي يابم جز كلام پدر يوسف كه گفت : (فصبر جميل والله المستعان علي ما تصفون) .آنگاه آيات سوره ء نور : ( إن الذين جاؤا بالإفك عصبة منكم ) تا ده آيه نازل شد .

در بعض از روايات صحاح آمده است كه رسول خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم ) بر اينان حد قذف جاري كرد .

صحيح البخاري ج 8 ، ص 163 ، كتاب الاعتصام بالكتاب و السنة ، باب قول الله تعالي وأمرهم شوري بينهم وشاورهم في الامر...

درباره صفوان نيز گفته اند كه او ازدواج نكرده بود و سرانجام به شهادت رسيد .

ماجرا در كدام جنگ و چه سالي اتفاق افتاده است؟

كان حديث الإفك في غزوة المريسيع

صحيح البخاري ج 5 ص 56، كتاب المغازي باب غزوة بني المصطلق من خزاعة وهي غزوة المريسيع ، باب حديث الافك.

حديث افك در غزوه مريسيع اتفاق افتاده است.

اما نكته اي كه بسيار قابل توجه است اين است كه بخاري نقل مي كند :

فقال رسول الله صلي الله عليه وسلم من يعذرني من رجل بلغني اذاه في أهلي فوالله ما علمت علي أهلي الا خيرا وقد ذكروا رجلا ما علمت عليه الا خيرا وما كان يدخل علي أهلي الا معي فقام سعد بن معاذ فقال يا رسول الله انا والله أعذرك منه إن كان من الأوس ضربنا عنقه وإن كان من إخواننا من الخزرج امرتنا ففعلنا فيه امرك فقام سعد بن عبادة وهو سيد الخزرج وكان قبل ذلك رجلا صالحا ولكن احتملته الحمية فقال كذبت لعمر الله لا تقتله ولا تقدر علي ذلك ...

صحيح البخاري ج 3 ، ص 156، كتاب الشهادات ، باب حديث الافك.

وقتي رسول خدا فرمودند مردي به همسر من اهانت كرده و تهمتي زده سعد بن معاذ بلند شد و عرضه داشت يا رسول الله اگر اين فرد از قبيله اوس باشد گردن او را مي زنيم اگر از برادران ما در قبيله خزرج باشد هر چه در مورد او بفرمائيد انجام مي دهيم بعد سعد بن عباده كه بزرگ خزرجيان بود برخاست و گفت تو دروغ مي گويي و نمي تواني او را بكشي ...

و اين مطالب در حالي است كه سعد بن معاذ در جنگ قريظه يعني قبل از جنگ مريسيع و واقعه افك از دنيا رفته است . و اين خود تناقضي آشكار است .

نظر ابن حجر عسقلاني از استوانه هاي علمي اهل سنت در اين باره خواندني است:

قاتل رسول الله صلي الله عليه وسلم بني المصطلق وبني لحيان في شعبان سنة خمس ويؤيده ما أخرجه البخاري في الجهاد عن ابن عمر أنه غزا مع النبي صلي الله عليه وسلم بني المصطلق في شعبان سنة أربع ولم يؤذن له في القتال لأنه إنما أذن له فيه في الخندق كما تقدم وهي بعد شعبان سواء قلنا إنها كانت سنة خمس أو سنة أربع وقال الحاكم في الإكليل قول عروة وغيره إنها كانت في سنة خمس أشبه من قول بن إسحاق ( قلت) ويؤيده ما ثبت في حديث الإفك أن سعد بن معاذ تنازع هو وسعد بن عبادة في أصحاب الإفك كما سيأتي فلو كان المريسيع في شعبان سنة ست مع كون الإفك كان فيها لكان ما وقع في الصحيح من ذكر سعد بن معاذ غلطا لان سعد بن معاذ مات أيام قريظة وكانت سنة خمس علي الصحيح كما تقدم تقريره وإن كانت كما قيل سنة أربع فهي أشد فيظهر أن المريسيع كانت سنة خمس في شعبان لتكون قد وقعت قبل الخندق لان الخندق كانت في شوال من سنة خمس أيضا فتكون بعدها فيكون سعد بن معاذ موجودا في المريسيع ورمي بعد ذلك بسهم في الخندق ومات من جراحته في قريظة.

فتح الباري ابن حجر ج 7 ص 332.

رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم با بني المصطلق و بني لحيان در شعبان سال پنج هجري جنگيد ، مويد اين مطلب روايتي است كه بخاري در كتاب الجهاد از ابن عمر نقل مي كند : كه او در جنگ بني مصطلق درشعبان سال چهارم هجري همراه پيامبر بود ولي پيامبراكرم به او اجازه جنگيدن نداد به خاطر اينكه به او در جنگ خندق اجازه جنگ داده بودند . همانگونه كه گذشت . و غزوه خندق بعد از شعبان بود چه بگوييم سال چهارم بوده يا سال پنجم بوده است . حاكم در اكليل ، كلام عروه و غير او را مي آورد كه غزوه مريسيع در سال پنج بوده است كه اين نقل بسيار به نقل ابن اسحاق ( مورخ مشهور ) شبيه است .

ابن حجر در ادامه مي گويد :

و مؤيد نقل حاكم نيشابوري در كتاب اكليل عبارتي است كه در حديث افك آمده است كه سعد بن معاذ با سعد بن عباده درباره اصحاب افك به نزاع پرداختند ، كه بعدا به آن اشاره مي كنيم . حال اگر غزوه مريسيع در شعبان سال ششم واقع شده باشد با توجه به اينكه قضيه افك در آن غزوه بوده پس آنچه در صحيح بخاري درباره دعواي سعد بن معاذ آمده است غلط است به اين خاطر كه سعد بن معاذ در ايام غزوه قريظه از دنيا رفته است و از طرفي طبق نظر صحيح همانگونه كه در قبل بيان كرديم غزوه قريظه در سال پنج بوده است . و اگر همانگونه كه برخي گفته اند غزوه مريسيع در سال چهارم واقع شده باشد پس قضيه بدتر است . پس روشن مي شود كه مريسيع در شعبان سال پنجم بوده است تا اينكه قبل از خندق واقع شود به خاطر اينكه خندق در شوال سال پنجم و بعد از غزوه مريسيع بوده است بنابراين سعد بن معاذ در مريسيع حضور داشته است و بعد از آن در جنگ خندق تيري به او اصابت نمود و مجروح شد و بر اثر آن جراحت در قريظه از دنيا رفت.

چنانكه مشاهده مي كنيد تلاش بسياري در جهت درست كردن تناقض ماجراي افك در غزوه مريسيع با دعواي سعد بن معاذ و زنده بودن او دارد كه در آخر هم نمي تواند نتيجه گيري درستي داشته باشد.

آيا شيعه به عايشه تهمت مي زند؟

دشمنان اسلام و حاميان تفرقه همانطوري كه هميشه نيت شان به هم زدن وحدت مسلمين و در نتيجه از بين بردن اسلام بوده است ، در اين داستان نيز سعي نموده اند كه با ساخته و پرداخته نمودن تهمتي اجتماع مسلمين را بر هم زنند و شيعيان را متهم كنند به اينكه العياذ بالله به عايشه همسر پيامبر نسبت زنا ميدهند . در حالي كه در هيچ كتابي از كتب معتبر شيعه چنين چيزي به چشم نمي خورد و اين حرف دروغي بيش نيست چنانچه آلوسي از مفسرين معروف اهل سنت از اين حقيقت پرده برمي دارد :

ونسب للشيعة قذف عائشة رضي الله تعالي عنها بما براها الله تعالي منه وهم ينكرون ذلك اشد الانكار وليس في كتبهم المعول عليها عندهم عين منه ولا اثر اصلا.

تفسير الروح و المعاني ـ آلوسي ـ ج 18 ص 122 ذيل تفسير آيه 16 سوره نور.

به شيعه نسبت مي دهند كه به عايشه تهمت فحشا مي زنند در حالي كه شيعيان اين امر را شديدا انكارمي كنند و چنين نسبتي را قبول ندارند و كوچكترين اثري از چنين تهمتهايي ( نسبت به عايشه و... ) در كتب معتبر و مورد قبول شيعه يافت نمي شود .

و اما نظر شيعه :

نظر شيعه اين است كه اين آيات در مورد پاكدامني ماريه قبطية يكي از همسران بزرگوار رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم نازل شده است كه مورد تهمت واقع شده بود كه روايت آن را خدمت شما عرض مي كنيم :

افك از ديدگاه شيعه

... عن الباقر عليه السلام قال لما مات إبراهيم ابن رسول الله صلي الله عليه وآله حزن عليه رسول الله صلي الله عليه وآله حزنا شديدا فقالت له عايشة ما الذي يحزنك عليه فما هو إلا ابن جريح فبعث رسول الله صلي الله عليه وآله عليا عليه السلام وأمره بقتله فذهب علي عليه السلام إليه ومعه السيف وكان جريح القبطي في حايط فضرب علي باب البستان فأقبل إليه جريح ليفتح له الباب فلما رأي عليا عرف في وجهه الغضب فأدبر راجعا ولم يفتح باب البستان فوثب علي علي الحائط ونزل إلي البستان واتبعه وولي جريح مدبرا فلما خشي أن يرهقه صعد في نخلة وصعد علي في أثره فلما دنا منه رمي بنفسه من فوق النخلة فبدت عورته فإذا ليس له ما للرجال ولا له ما للنساء فانصرف علي إلي النبي صلي الله عليه وآله فقال له يا رسول الله إذا بعثتني في الأمر أكون فيه كالمسمار المحمي في الوبر أمضي علي ذلك أم أثبت قال لا بل تثبت قال والذي بعثك بالحق ماله ما للرجال ولا له ما للنساء فقال الحمد لله الذي صرف عنا السوء أهل البيت .

تفسير الصافي ج 3 ، ص 424 ، ذيل آيه 11 سوره نور ، بحارالانوار ج 22 ص 153، تفسر قمي ج 2 ص 99، تفسير الميزان ج 15 ص 104.

از آقا امام باقر عليه السلام روايت داريم كه فرمودند : زماني كه ابراهيم فرزند رسول خدا از دنيا رفت رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم بسيار محزون شدند ، عايشه گفت : چرا براي فوت ابراهيم غمگيني ؟ ابراهيم فرزند جريج بود ( و فرزند تو نبود ) . رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) حضرت علي عليه السلام را به دنبال جريج فرستادند و امر نمودند كه حضرت امير او را به قتل برساند . حضرت علي عليه السلام در حالي كه شمشيري به دست داشتند حركت نمودند ، جريج قبطي هم روي ديوار باغي نشسته بود ، در اين هنگام حضرت علي عليه السلام به باغ رسيدند و در زدند جريج از بالا به حضرت نگاه كرد تا در را براي ايشان باز كند ، زماني كه غضب را در چهره حضرت علي عليه السلام ديد فرار نمود و درب را باز نكرد ، حضرت علي عليه السلام روي ديوار باغ رفتند و داخل باغ شدند و با سرعت دنبال جريج رفتند ، جريج هم فرار مي كرد ، جريج بر از قتل ايمن نبود ، بر جانش ترسيدلذا از درخت نخلي بالا رفت و حضرت هم به دنبال او از درخت بالا رفتند وقتي حضرت نزديك او رسيدند ، جريج خودش را از بالاي درخت پائين انداخت ، ناگهان لباسش كنار رفت و عورتش مشخص شد ، نه عورت مردانگي داشت و نه عورت زن . وقتي اين صحنه اتفاق افتاد حضرت علي عليه السلام او را رها نمودند و به محضر پيامبراكرم شرفياب شدند و عرضه داشتند : اي پيامبر خدا زماني كه مرا دنبال اين امر فرستاديد من همچون ( كنايه از اينكه به شدت دنبال عمل كردن به دستور شما بودم ) قسم به آنكه شما را به پيامبري مبعوث نموده است جريج نه عورت مردانگي داشت و نه عورت زن . رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) فرمودند : سپاس خدايي را كه اين نسبت ناروا را از اهل بيت من ( ماريه ) دور نمود و حقيقت داستان را مشخص نمود .

در مقابل توجه بفرماييد كه علماي اهل سنت كه داعيه دفاع از ام المومنين را دارند در ضمن همين قصه و در روايات ديگر چگونه انگشت اتهام را به سوي ام المومنين نشانه ميروند كه جاي بسي تاسف است. آيا بهتر نيست براي دفاع حقيقي تامل بيشتري در نقل احاديث درباره ايشان داشته باشيم تا شخصيت آنها زير سوال نرود؟! آنهم نقل روايات در كتب معتبري چون صحيح بخاري و مسلم و..

مشكوك بودن پيامبر

در روايت بخاري از همين ماجرا اينگونه آمده است:

مي گويد : رسول خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم ) بر منبر از مردم عليه عبدالله ابن أبيّ كمك خواست و در آن همسرش ، و نيز صفوان را تبرئه كرد كه به جدال لفظي بين عده اي انجاميد ولي وقتي نزد عايشه آمد به او گفت :

يا عايشه بلغني عنك كذا و كذا فان كنت بريئة فسيبرئك الله وان كنت الممت فاستغفري الله وتوبي اليه فان العبد اذا اعترف بذنبه ثم تاب تاب الله عليه...

صحيح البخاري ج 5 ص 58، كتاب المغازي باب غزوة بني المصطلق من خزاعة وهي غزوة المريسيع ، باب حديث الافك ؛ مسند احمد ج 6 ص 196 ، المستدرك ج 4 ص 243، مجمع الزوائد ج 10 ص 198، المصنف عبدالرزاق ج 5 ص 417، سنن كبري نسائي ج 5 ص 298.

اي عايشه ! از تو به من چنين و چنان رسيده (خبر رسيده كه مرتكب چنين گناهي شدي) پس اگر بي گناه باشي خدا تو را تبرئه خواهد كرد و اگر گناه كردي استغفار كن و به درگاه او توبه كن پس اگر عبد به درگاه خدا توبه كند خدا او را مي بخشد . . .

ما كدام را باور كنيم : اعتماد آن حضرت به همسرش و يا ترديد درباره او را؟ آيا اين حديث نشانه مشكوك بودن پيامبر به همسر خود نيست ؟! آيا نقل اين حديث در معتبر ترين كتب اهل سنت يعني صحيح بخاري توهين به رسول خدا و تهمت زدن به همسر او نيست!؟

قهر يك ماهه رسول خدا صلي الله عليه و آله وسلم

صحيح بخاري در ادامه تهمتها و اهانتها نقل مي كند: رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم يك ماه پيش عايشه ننشست!

قالت ولم يجلس عندي منذ قيل ما قيل قبلها وقد لبث شهرا لا يوحي إليه في شأني بشئ.

صحيح بخاري ج 5 ص 59.

عايشه مي گويد : از زماني كه شايعات درباره من مطرح شده بود پيامبر نزد من نشستند و يك ماه گذشت و آيه اي در شان من نازل نشد.

آيا مي توان پذيرفت كه پيامبري كه خداوند او را مايه رحمت براي جهانيان معرفي مي كند به خاطر شايعاتي بي اساس كه منافقي آن را ساخته و چند نفر نيز آن را تقويت كردند ، قبل از هرگونه تحقيقي رعايت حق همسر را نكرده و يكماه از او جدا باشد؟!

وما أرسلناك إلا رحمة للعالمين .

الأ نبياء / 107 .

آري اينگونه نسبت هاي ناروا به پيامبر خدا در حالي است كه خداوند در مورد آن حضرت مي فرمايد :

« و ما ينطق عن الهوي/ إن هو إلا وحي يوحي » .

النجم / 3و4 .

عدم نقل قصه توسط اصحاب

چه شد كه از اصحاب ،اعم از مهاجر و انصار، در مورد واقعه اي به اين مهمي كه يكماه نقل همه مجالس بود حتي يك كلمه چيزي نقل نشد؟ آيا بر دهان همه آنها مهر زده شد؟ آيا نبايد غير از عايشه كسي ديگر ، ولو يك نفر، آن را نقل كند؟ آيا نمي توان از همين امر به ساختگي بودن اين داستان پي برد و آن را از بافته هاي عايشه دانست؟

كدام فضيلت؟!!

بر فرض اين كه داستان فوق صحيح باشد آيا جز اين است كه آيات فوق مي گويد كه صفوان و عايشه زنا نكردند؟ آيا اين امتيازي براي آن دو به حساب مي آيد؟

مگر ساير همسران پيامبر ، بلكه جميع پيامبران ، و نيز ساير مؤمنين ، بجز عده بسيار اندكي، به اين گناه آلوده بودند كه آلوده نبودن عايشه براي او امتيازي محسوب شود؟

شأن نزول آيات افك

حاكم نيشابوري در مستدرك از عايشه روايتي نقل مي كند كه به خوبي مي رساند اهل افك تهمت را بر چه كسي وارد كردند . البته او اسامي كساني راكه عنوان «عصبة» بر آنان صادق باشد نمي آورد ولي معلوم است كه آنان بايد كساني باشند كه اهل سنت نخواستند با معرفي آنها آبروي كساني كه بايد حفظ شود ريخته گردد .

«عن عايشة قالت : اهديت مارية إلي رسول اللّه ومعها ابن عم لها . قالت : فوقع عليها وقعة فاستمرت حاملا . قالت : فعز لها عند ابن عمها . قالت : فقال اهل الافك والزور : «من حاجته إلي الولد ادعي ولد غيره» وكانت امّه قليلة اللبن فابتاعت له ضائنة لبون فكان يغذي بلبنها فحسن عليه لحمه . قالت عايشة : فدخل به عليّ النبي صلي الله عليه وآله وسلم ذات يوم فقال : «كيف ترين»؟ فقلت : من غذي بلحم الضأن يحسن لحمه . قال : «ولا الشبه» قالت : فحملني ما يحمل النساء من الغيرة أن قلت : ما أري شبها . قالت : وبلغ رسول اللّه ما يقول الناس فقال لعلي ... ».

المستدرك ج 4 ص 39 انفاق ابي بكر و عمر علي ماريه ، إمتاع الأسماع ، المقريزي ج 5 ص 336

عايشه مي گويد : «مارية» به همراه پسر عمويش به رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم اهداء گرديده بود . او (بعد از مدتي كه به عنوان همسر پيامبر نزد رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم بود ) حامله شد . حضرت او را نزد پسر عموي او ( و در مشربه أمّ ابراهيم ) نهاد . اهل افك گفتند كه چون او ( يعني پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم ) به فرزند نياز داشت ، فرزند غير را به خود نسبت داد . چون شير مادر ابراهيم فرزند زسول خدا ( يعني ماريه ) كم بود ، ابراهيم را با شير گوسفند تغذيه مي كردند لذا فربه شد . روزي پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم او را نزد من آورد و گفت : او را چگونه مي بيني؟ گفتم : هر كس از شير گوسفند استفاده كند فربه مي شود . پيامبر فرمود : آيا ابراهيم شبيه من نيست ؟ عايشه مي گويد : من از روي حسادت گفتم : شباهتي ندارد . و بعد تهمت هاي نارواي مردم ( نسبت به ماريه ) به گوش پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم رسيد ، حضرت نيز علي (عليه السلام) را فرستاد ... ( دنباله آن را از حديث مسلم نقل مي كنيم ) .

در نقل حاكم نيشابوري عايشه به چند نكته اشاره مي نمايد :

1 ، اهل افك تهمت زنا به ماريه زدند .

2 ، عايشه از روي حسادت حاضر نشد بگويد كه او( يعني ابراهيم ) شبيه رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم مي باشد .

3 ، به علي عليه السلام مأموريت تحقيق داده شد ... .

مسلم نيشابوري كه در ضمن 10 صفحه حديث افك را از عايشه نقل كرده است در آخر آن حديثي در ضمن سه سطر از انس اينگونه مي آورد :

«عن انس أنّ رجلا كان يتهم بأم ولد رسول اللّه صلي الله عليه وآله وسلم فقال رسول اللّه صلي الله عليه وآله وسلم لعلي : اذهب فاضرب عنقه فأتاه علي فاذا هو في ركيّ يتبرد فيها فقال له علي أخرج فناوله يده فأخرجه فاذا هو مجبوب ليس له ذكر فكف عليّ عنه ثمّ أتي النبي صلي الله عليه وآله وسلم فقال يا رسول اللّه انّه لمجبوب ما له ذكر» .

صحيح مسلم ج 8 ص 119 كتاب صفات المنافقين و احكامه، الاستيعاب ابن عبدالبر ج 4 ص 1912.

انس بن مالك مي گويد : (در ميان مردم شايعه هاي پخش شده بود و) به مردي تهمت مي زدند كه فرزند رسول خدا از آن اوست وقتي تهمت مذكور به گوش پيامبر رسيد علي را فرستاد كه گردن متهم را بزند . حضرتش رفت و چون او را مجبوب كسي كه آلت مردان نداشته باشد يافت دست از او برداشت .

شما را به خدا آيا اين داستان ها با مقام پيامبري كه خداوند در مورد او مي فرمايد :

و ما ينطق عن الهوي/ إن هو إلا وحي يوحي .

النجم / 3و4 .

سازگاري دارد ؟!!!

آري ، اگر قرار باشد آياتي در تبرئه كسي نازل شود حق اين است كه درباره ماريه نازل گردد كه برگشت آن به رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم مي باشد كه ابراهيم را پسر غير و در حقيقت زنا زاده دانسته اند .

حسادت عايشه به ماريه

اگر واقعا اين روايات از جناب عايشه رسيده باشد علت نسبت آيه افك به خود چيزي جز حسادت عايشه به ماريه نيست چرا كه كنيزي مورد توجه رسول خدا قرار مي گيرد و فرزندي از او متولد مي شود و اين درحالي است كه عايشه پس از سالها زندگي با پيامبر همچنان بي فرزند است ! در روايات زير خود عايشه به حسادت خود تصريح مي كند :

أخبرنا محمد بن عمر حدثني موسي بن محمد بن عبد الرحمن بن حارثة بن النعمان عن أبيه عن عمرة عن عائشة قالت ما غرت علي امرأة إلا دون ما غرت علي مارية وذلك أنها كانت جميلة من النساء جعدة وأعجب بها رسول الله صلي الله عليه وسلم وكان أنزلها أول ما قدم بها في بيت لحارثة بن النعمان فكانت جارتنا فكان رسول الله عامة النهار والليل عندها ...ثم رزق الله منها الولد وحرمنا منه

الطبقات الكبري ، محمد بن سعد ، ج 8 ، ص 212 - 213

عايشه مي گويد : حسادتم به ماريه بيش از حسادتم به تمامي زنان بود به خاطر اينكه او زن زيبايي بود از قبيله جعده و رسول خدا از او خيلي خوشش مي آمد و پيامبر ماريه را در ابتداي اسير شدنش در منزل حارثه بن نعمان جاي داد و ماريه كنيز ما بود رسول خدا نيز اكثر روزها و شبها نزد او بود ... سپس خدا به او فرزند روزي كرد و ما را از فرزند محروم كرد.

در اينجا بد نيست جمله اي را كه ابو داود در سنن از رسول خدا نقل كرده است متذكر شويم كه خود يكي از دلايل حسادت عايشه است :

جاء رجل إلي النبي صلي الله عليه وسلم فقال : إني أصبت امرأة ذات حسب وجمال ، وإنها لا تلد ، أفأتزوجها ؟ قال : لا . ثم أتاه الثانية فنهاه ، ثم أتاه الثالثة فقال : تزوجوا الودود الولود فإني مكاثر بكم الأمم .

سنن ابي داوود ج 1 ص 455 كتاب النكاح.

مردي نزد رسول خدا آمد و گفت : من با زني كه داراي اصل و نسب و زيبايي است آشنا شده ام اما او بچه دار نمي شود (عقيم است) آيا با او ازدواج كنم حضرت فرمودند : نه ، آن مرد براي دوم آمد حضرت او را نهي كرد ، براي بار سوم آمد بازحضرت او را نهي كرد پس حضرت فرمود : با زن با محبت كه فرزنددار مي شود ازدواج كنيد كه من به زيادي شما به امتهاي ديگر افتخار مي كنم.

همچنين نقل مي كند كه عمر گفت :

حصير في البيت خير من امرأة لا تلد .

سنن ابي داوود ج 2 ص 232 كتاب الطب باب في الطيرة.

حصيري كه در منزل است بهتر است از زني كه نازا باشد .

خبر رسول خدا از برائت ماريه

إن جبريل أتاني فأخبرني أن الله قد برأ مارية وقريبها مما وقع في نفسي ، وبشرني أن في بطنها مني غلاما وأنه أشبه الخلق بي ، وأمرني أن أسميه إبراهيم وكناني بأبي إبراهيم ...

تاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر ، ج 3 ، ص 46 ؛ كنز العمال ، المتقي الهندي ، ج 11 ، ص 471 .

جبرئيل بر من نازل شد و به من خبر داد كه خدا ماريه و خويشاوند (پسر عموي) او را تبرئه كرد و به من بشارت داد كه از من در شكم او فرزندي است كه شبيه ترين مردم به من است و مرا امر كرد كه نام او را ابراهيم بگذارم و كنيه مرا ابو ابراهيم گذارد ...

ادامه شايعات تا هنگام مرگ ابراهيم

فلما توفي إبراهيم قال رسول الله صلي الله عليه وسلم ان إبراهيم ابني وانه مات في الثدي وان له لظئرين تكملان رضاعه في الجنة

صحيح مسلم ، مسلم النيسابوري ، ج 7 ، ص 76 ، 77، مسند أبي يعلي ، أبو يعلي الموصلي ، ج 7 ، ص 205 ، صحيح ابن حبان ، ابن حبان ، ج 15 ، ص 401 ، البداية والنهاية ، ابن كثير ، ج 5 ، ص 331

پس زماني كه ابراهيم از دنيا رفت رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: همانا ابراهيم فرزند من است و او در شيرخوارگي از دنيا رفته است

شخصيت تهمت زنندگان

يكي از مطالبي كه در روايت بدان تصريح شده اين است كه افرادي جزء تهمت زنندگان بودند كه باور كردن آن بسيار سخت است .

قال عروة أيضا لم يسم من أهل الإفك أيضا الا حسان بن ثابت ومسطح بن أثاثة وحمنة بنت جحش في ناس آخرين لا علم لي بهم غير أنهم عصبة كما قال الله تعالي وان كبر ذلك يقال عبد الله بن أبي ابن سلول.

صحيح بخاري ج 5 ص 56 كتاب المغازي باب حديث الافك.

همچنين عروه نقل مي كند كه كسي از اهل افك نام برده نشد جز حسان بن ثابت و مسطح بن اثاثه و حمنة دختر جحش و در مردم كساني ديگري بودند كه من چيزي نمي دانم جز آنكه گروه (عصبه) بودند همانگونه كه خدا عزوجل فرموده است اگر چه آن را كسي بزرگ كرده است كه گفته مي شود عبدالله بن ابي ابن سلول.

چگونه مي توان پذيرفت كه مسطح بن اثاثة ، ربيب نعمت ابوبكر، به دختر ولي نعمتش آن هم به پيروي از يك منافق ، نسبتي ناروا بدهد؟ يا چگونه مي توان پذيرفت كه حسان بن ثابت ،شاعر مخصوص پيامبر ( صلي الله عليه وآله وسلم )، به همسر ممدوحش چنان تهمتي بزند؟ مگر مي توان قبول كرد كه حمنة ،همسر طلحة بن عبيد اللّه، درباره دختر عموي شوهرش مطلب ناروائي بگويد و شوهرش نيز ساكت باشد؟

تاملي در معناي عصبة

در قرآن از گروه تهمت زنندگان با كلمه «عصبة» ياد كرده است . «راغب» در «مفردات» معناي آن را جماعتي مي داند كه همكاري دارند . عبد اللّه بن ابيّ و مسطح و حمنة نه با هم نسبتي داشتند و نه از يك قبيله بودند و نه همه جزء منافقين به حساب مي آمدند و نه همه از انصار بودند و نه همه از قريش؛ بنابراين بعيد است كه بتوان آنها را در تحت يك مجموعه جمع نمود تا عنوان «عصبة» بر آنها صادق باشد و مناسب اصطلاح عرب مخصوصا كلام فصيح خداوند نيست كه اين چنين لغت «عصبة» را استعمال كرده باشد . اما طبق نظر شيعه كه اين كار را نقشه طراحي شده منافقين مي دانند اين استعمال صحيح و مطابق لغت عرب بوده ، و بنابراين اين اشكال وارد نيست .

اجراي حد قذف توسط پيامبر

ترمذي مي گويد كه بعد از نزول آيات افك ، رسول خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم ) بر 3 نفر يعني حسان و حمنة و مسطح ، حد قذف جاري كرد .

حدثنا بندار أخبرنا ابن أبي عدي عن محمد بن إسحاق عن عبد الله بن أبي بكر عن عمرة عن عائشة قالت : لما نزل عذري قام رسول الله صلي الله عليه وسلم علي المنبر فذكر ذلك وتلا القرآن فلما نزل امر برجلين وامرأة فضربوا حدهم

الف ـ سنن ترمذي ، ج 5 ، ص 17، سوره فرقان ، سنن ابي داوود ج 2 ص 358 باب حد القذف ، سنن ابن ما جه ج 2 ص 857

عايشه مي گويد زماني كه آيه در برائت من نازل شد رسول خدا منبر رفت و ماجرا را ياد كرد و آيه را خواند پس زماني كه از منبر پايين آمد امر كرد آن دو مرد و يك زن را آوردند و بر آنها حد جاري كرد.

ابو داود در حديثِ بعد ، اسامي آن سه نفر را مطابق آنچه كه در متن گذشت مي نويسد . سؤال ما اين است كه در كدام حديث ، غير از همين حديث عايشه ، آمده است كه رسول خدا ( صلي الله عليه وآله ) بر افراد مذكور حد خدا را جاري كرده باشد؟ از اين گذشته مگر نه اين است كه حد هنگامي جاري مي شود كه در حضور حاكم شرع گواهي دهند؟ پس چطور بر حسان و مسطح و حمنة حد جاري شد با اينكه به اقرار اهل سنت در اين زمينه دو شاهد عادل وجود نداشته است به عنوان مثال ايشان مي گويند كه مسطح تنها در حضور مادرش اين قضيه را مطرح كرده بود .

تعارضي آشكار

عايشه در ماجراي افك نقل كرد كه من چون لاغر و سبك بودم وقتي هودج رابرداشتند متوجه نشدند كه من در آن نيستم و جامانده ام و در نقلهاي ديگر معارض با آن وجود دارد كه حاكي از چاق بودن وي هنگام ازداوج با رسول خدا است.

عن عائشة رضي الله تعالي عنها قالت لما أرادوا أن يدخلوني علي النبي صلي الله عليه وسلم سمنوني بالقثاء والرطب فتسمنت حتي جعل الناس يتعجبون من سمني.

الاحاد و المثاني ضحاك ج 5 ص 397.

از عايشه نقل شده است كه گفت : زماني كه تصميم گرفتند كه من با پيامبر ازدواج كنم مرا با خيار و رطب چاق كردند پس آنقدر چاق شدم كه مردم از چاقي من تعجب كردند.

اين دو چگونه با هم سازگار است ابتداي ازدواج با رسول خدا اينقدر چاق باشد و بعد از مدتي اينگونه لاغر كه نبودن او در هودج احساس نشود ؛ مگر اينكه العياذ بالله بگوييد رسول خدا او را آنقدر سختي داده كه اينقدر لاغر شده است!.

قضاوت با شما دوست گرامي روايات و استدلال شيعه را بپذيريد يا خير.

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

موسسه تحقيقاتي حضرت وليعصر (عج)



Share
41 | سحر | | ٢٤:٢٥ - ٢٨ تير ١٣٩٢ |
26
 
2
پاسخ نظر
سلام اخه چرا به همسر پيامبر(عايشه)توهين(حسادت) ميکنين .دور از عقل هست که پيامبر بگويد چون زني داراي فرزند نميشود با او ازدواج نکنيد(يعني پيامبرجلوي کار خير رو بگيره؟؟؟؟؟؟؟......
امکان نداره همسر پيامبر ان هم عايشه حسود باشه....
1 |رضایی رافضی||٢٢:٢٠ - ١٠ مهر ١٤٠٢ |
0
 
1
استدلال علمای لین سایت مقدسه چنان محکم است که جای هیچ حرفی ندارد.واقعا مگر چشمتان ندید؟؟
فبشر عبادالذین یستمعون القول و یتبعون احسنه .طبق این آیه به شما نباید بشارت داده شود. ان شاء الله با عایشه محشور شوید و ما هم با خدیجه و ام سلمه و میمونه و ماریه صلوات الله علیهن محشور شویم.الهی آمین
42 | سحر | Iran - Tehran | ٢٤:٢٧ - ٢٨ تير ١٣٩٢ |
18
 
1
پاسخ نظر
سلام اخه چرا به همسر پيامبر(عايشه)توهين(حسادت) ميکنين .دور از عقل هست که پيامبر بگويد چون زني داراي فرزند نميشود با او ازدواج نکنيد(يعني پيامبرجلوي کار خير رو بگيره؟؟؟؟؟؟؟...... امکان نداره همسر پيامبر ان هم عايشه حسود باشه....

پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
در خصوص حسادت عايشه نسبت به زنان ديگر پيامبر صلي الله عليه و آله به اين آدرس رجوع کنيد
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
43 | حميرا | | ١٢:٢١ - ٣٠ مرداد ١٣٩٢ |
29
 
3
پاسخ نظر
شما هم مي خواهيد بين مسلمانان تفرقه بياندازيد و تمام مطالبي که عنوان کرديد باهم در تناقضند .عايشه به حدي زيبا بوده است که نياز به حسادت نداشته. زيباترين و جوان ترين زن پيامبر.
44 | سيد وحدت هاشمي | Iran - Tehran | ١٢:٣٥ - ٠١ شهریور ١٣٩٢ |
13
 
7
پاسخ نظر
مگر زنان پيامبراني مثل نوح و لوط نبودند که بد بودند
ما مي گوييم عايشه کافر بوده و رسالت پيغمبر را قبول نداشته و خدايي نکرده نگفتيم که عمل نا مشروع انجام داده است
و معتقديم که بر عليه خليفه زمان خود خروج کرده و باعث خون صدها هزار مسلمان است
البته اين واقعيات که اصلا مهم نيست همين که زيبا و سن پاييني داشته بر حقانيت عايشه کافي است
واقعا شيعيان بي انصافند
45 | عاشق ام المومنين حضرت خديجه_س_ | Iran - Marvdasht | ١٦:١٥ - ٠٥ شهریور ١٣٩٢ |
0
 
20
پاسخ نظر
خداوند براي كساني كه كافر شدند زن نوح و زن لوط رو مثال آورد.....سوره تحريم....
قطعا قصد بنده توهين به اهل سنت نيست....اما چرا واقعيات رو قبول نميكنين؟در صحيح بخاري(معتبرترين كتاب اهل سنت)از عائشه نقل شده كه گفت=برهيچ يك از زنان رسول خدا همانند خديجه حسادت نكردم زيرا او بوده است كه محبوبه پيامبر بود.
ام المومنين خديجه طاهره_سلام الله عليها_محبوبه رسوب خدا_صلي الله عليه و آله_و بهترين همسر ايشان بودن.....
چرا خواهر محترم شماره 43!قبول نميكني؟و دلايل ضعيف و غير قابل قبول مياري؟
46 | سيد مسعود | | ١٧:٣٢ - ٠٦ شهریور ١٣٩٢ |
با سلام خدمت شما
تو رو خدا يه مقالعه راجب ام المومنين واقعي يعني حضرت خديجه (س) بذاريد رويه سايت
بانويي كه با تمام ثروت از حضرت محمدحمايت كرد و در اوج فقر و غربت از اين دنيا رفت نذاريد اينقدر مظلوم باشه ام المومنين حضرت بيبي خديجه كبري است نه عايشه خائن و منافق
ام المومنين بيبي خديجه كبري است كه پيامبر تا آخر عمر هر وقت يادش ميفتاد برايش گريه مي كرد و همواره از او با عزت و احترام ياد مي كرد نه عايشه اي كه به روايت اهل تسنن بسيار خون به دل پيامبر كرد و پيامبر در مقابل ديگران از رفتار او شكايت مي كرد
جانم به فداي مظلوميتت بيبي وام المومنين حضرت خديجه كبري
مي گن خونش رو تبديل به دستشوي عمومي كردند اينم پاسخ برادران اهل تسنن به تمام خدمات حضرت خديجه كبري است
اميدوارم كه اهل تسنن فرداي قيامت با ام المومنين خودشون عايشه و ما هم با ام المومنين خودمون حضرت خديجه كبري محشور گرديم
امين رب العالمين
47 | سيد مسعود | | ٢٤:١١ - ٠٨ شهریور ١٣٩٢ |
ممنون بابت معرفي منابع
خسته نباشيد اميدوارم حضرت زهرا پشت و پناهتون باشه
لبخن از رويه لبانتوت دور نشه
ديدار امام زمان نسيبتون بشه
شهادت در راه ايشان نسيبتون بشه
و شفاعت حضرت مادر در قيامت شامل حال شما بگرده
براي ما دعا كنيد كه شهادت در راه جدمون نسيب ما بشه و در راه ايشان چيزي از بدن ما نماند و با تكه تكه شدن بدنمان در راه مولايمان در روز قيامت سرمون جلوي حضرت زهرا پايين نباشه چون خيلي براي ما خاندان سادات زشت است كه وارد صحراي محشر بشيم با بدني سالم و اون موقع مادر ما وارد بشه با پهلويي شكسته جدما علي وارد بشه با فرقي شكافته امام حسين وارد بشه با بدني بدون سر
واقعا انسان مي تونه خودش رو در اين حال سيد بنامه وقتي اجدادش حتي جسم خود رو فداي اسلام كرده اند اون موقع اون با بدني سالم وارد صحراي قيامت بشه
ببخشيد بابت پر حرفيم و ممنون از تمام الطافتان اميدوارم هميشه دماغتون چاق باشه
48 | اززمين به آسمان | | ٢٤:١٢ - ١٩ شهریور ١٣٩٢ |
خانم سحرعزيز:
اينکه عايشه حسودبوده است رانه تنهامابلکه خودش نقل کرده است وگفته بيشتربه حضرت خديجه وحضرت زهراحسادت ميکردم..تاجايي که پيامبرخواستندکه به ديداردخترشان فاطمه بروندامااين زن(عايشه)مانع شدند.
49 | فرخ تبار | Iran - Bandar-e Khamīr | ١٥:١٤ - ٢١ دي ١٣٩٢ |
سلام خسته نباشيد شما عايشه رو مادر مومنين ميدانيد پس حضرت خديجه چي بود اگه فقط زيباي مهمه پس عقل عفت چي؟ حتما سوره تطهير بخونيد ؟ يه خورده سوادتون بره بالا؟عايشه كي بود چي بود ؟ ول كنيد اين عايشه رو كه مياد باحضرت علي تو جنگ جمل مي جنگه؟ كه حضرت محمد دستشون به عنوان دوسه ولي خودش بالا برد ولي شماها چي حضرت علي قبول نداريد حضرت خديجه رو با حضرت فاطمه زهرا {س}كمتر از عايشه ميدونيد دركجاي قرآن از بزرگي عايشه صحبت شده؟ ولي شما بريد سوره دهر حتما بخونيد يه سري بيسواد متعصب عايشه ميان زياد وراجي مي كنند
50 | قيس حسن زاده | Afghanistan - Kabul | ١٥:٣٨ - ٢٩ بهمن ١٣٩٢ |
سلام ادمين عزيز!
من سوال دارم در باره اين حديث که از امام باقر عليه اسلام نقل کرديد (تفسير الصافي ج 3 ، ص 424 ، ذيل آيه 11 سوره نور ، بحارالانوار ج 22 ص 153، تفسر قمي ج 2 ص 99، تفسير الميزان ج 15 ص 104.) چگونه ممکن است که رسول خدا صلي الله عليه و آله بدون تحقيق به اميرالمؤمنين عليه السلام دستور قتل جريج را بدهد؟ در حاليکه قرآن ميگويد: يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ جاءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصيبُوا قَوْماً بِجَهالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلى‏ ما فَعَلْتُمْ نادِمينَ( اي کساني که ايمان آورده ايد ، اگر فاسقي براي شما خبري آورد بررسي و تحقيق کنيد تا مبادا گروهي را به ناداني آسيب رسانيد ، آن گاه از کرده خود پشيمان گرديد؟

پاسخ:
با سلام

دوست گرامي

نقل اين روايات درباره ماريه بخاطر اين بود که دروغ وهابيان و دشمنان شيعه آشکار شود؛ چون آنها به دروغ به شيعه نسبت مي دهند که آنها به عايشه تهمت مي زنند در حالي که در هيچ کتابي از کتب معتبر شيعه چنين چيزي به چشم نمي خورد و اگر هم چيزي در کتب شيعه نقل شده است آنهم مربوط به ماريه است البته همين نقل را نيز برخي از علماي شيعه قبول نداشته و معتقدند خود روايت حکايت از ساختگي بودن آن دارد و مطالبي در آن بيان شده است که به کمترين توجه مي‌توان به ساختگي بودن آن پي برد. همچنانکه علامه طباطبايي در تفسير شريف الميزان مي‌فرمايند: «اين آيات به داستان افک اشاره مي‌کند، که اهل سنت آن را مربوط به عايشه‌ام المؤمنين دانسته‌اند، ولي شيعه آن را درباره ماريه قبطيه مادر ابراهيم معتقد است، همان ماريه که» مقوقس «پادشاه مصر او را به عنوان هديه براي رسول خدا (ص) فرستاد، و هر دو حديث- چه آن حديثي که از سني‌ها است و چه آن حديثي که از شيعه‌ها رسيده- خالي از اشکال نيست..رجمه الميزان، ج 15، ص 127). استاد جعفر سبحاني نيز فرموده اند: «اين شأن نزول (ماريه) که» محدث بحريني و «حويزي» نقل کرده‌اند؛ از نظر مضمون ضعيف و نااستوار بوده و نيازي به بازگويي آن نيست. از اين رو، نمي‌توان اين شأن نزول را پذيرفت و مهم اصل جريان است، حالا شخص متهم هر که مي‌خواهد باشد.فروغ ابديت، سبحاني، ص 667

از جمله اين ضعف‌ها مي‌توان به حکم کردن پيامبر نسبت به قتل شخصي بي گناه، اشاره کرد که با جايگاه عصمت والاي نبوي به هيچ وجه سازگاري ندارد؛ و البته در صورت قبول اين داستان، واقعه اتفاق افتاده با سياق آيات سازگاري ندارد

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات
51 | مختار | | ١٧:٣٦ - ٠٥ فروردين ١٣٩٣ |
سلام عليکم در باره موضوع مقاله يک متن کوتاه از فتح القدير شوکاني ديدم اگر ممکنه به طور دقيق ترجمه کنيد
وهكذا قوله : والطيبات للطيبين والطيبون للطيبات قال مجاهد وسعيد بن جبير وعطاء وأكثر المفسرين : المعنى الكلمات الخبيثات من القول للخبيثين من الرجال والخبيثون من الرجال للخبيثات من الكلمات ، والكلمات الطيبات من القول للطيبين من الناس ، والطيبون من الناس للطيبات من الكلمات . قال النحاس : وهذا أحسن ما قيل
فتح القدير شوکاني جلد 4 صفحه 25

پاسخ:
با سلام

دوست گرامي

شوکاني مي گويد : مجاهد و سعيد بن جبير و اکثر مفسرين چنين تفسيري دارند که : نسبت هاي خبيث {مثلا مثل زناکاري،فحشاء و ...} شايسته ي انسان هاي خبيث و نسبت هاي طيب { مثل عفاف و پاکي و ...} شايسته ي انسان هاي طيب هست.

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات
52 | جگوار | | ١٨:٤٥ - ١٦ دي ١٣٩٣ |
جوابتون در مورد روايتي که شيخ مفيد نقل مي کنه و ميگه سندش صحيحه چيه؟
عن عبد الله بن عباس قال لما رمى اهل الافك عائشة استشار رسول الله صلى الله عليه وآله عليا فيها فقال يا رسول الله النساء كثيرة سل الخادمة فسألوا بريرة فقالت ما علمت إلا خيرا فبلغ ذلك عائشة فقالت لا احب عليا بعد هذا ابدا وكانت تقول لا احب عليا ابدا أليس هو الذي خلا وصاحبه بجاريتي يسألانه عني وهذا حديث صحيح الاسناد
الجمل(شيخ المفيد) (جلد-1) (صفحه-226)

پاسخ:
با سلام

دوست گرامي

اين روايت را شيخ مفيد براي اثبات بغض عايشه بر حضرت علي عليه السلام براي احتجاج آورده است و طبق نظر اهل سنت روايت را صحيح دانسته است

وي در توضيح اين روايت گويد:

و هو يتضمن التصريح منها ببغض أمير المؤمنين ع بنصيحته لرسول الله ص و اجتهاده في طاعته و مشورته من غير أن يكون ظلمها بذلك و اعتدى عليها فيه إذ لو كان ذلك كذلك و حاشاه ع لما سمع رسول الله ص مقالته و لا قبل مشورته و لا انتهى فيها إلى رأيه و لما صار بعد ذلك إلى الإصغاء إليه و الاعتماد في ذلك عليه فدل على صوابه ع و ضلال من مقته لأجله و عاداه فيه.

حكايت از دشمنى عايشه با على (ع) دارد. آن هم با توجه به خيرخواهى على براى پيامبر (ص) و كوشش او در راه اطاعت از رسول خدا و امانت در مشورت. و معلوم است كه على (ع) در اين مورد هرگز ستمى به عايشه روا نداشته است و اگر چنان مى ‏بود. پيامبر (ص) گفتار و رايزنى او را نمى ‏پذيرفت و چون به نتيجه كار على (ع) توجه كرده و آن را شنيده و پذيرفته است دليل بر آن است كه در آن باره به على (ع) اعتماد داشته است و اين دليل بر صحت عمل و حسن اعتقاد على (ع) و گمراهى كسى است كه براى اين موضوع بر او خشم گرفته است. الجمل، ص: 426

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات
53 | کرار | United States - Clifton | ٢٣:١٣ - ٠٩ تير ١٣٩٤ |
سلام
تو بخاری اومده
عن الزهري، قال: قال لي الوليد بن عبد الملك: أبلغك أن عليا، كان فيمن قذف عائشة؟ قلت: لا، ولكن قد أخبرني رجلان من قومك، أبو سلمة بن عبد الرحمن، وأبو بكر بن عبد الرحمن بن الحارث، أن عائشة رضي الله عنها قالت لهما: " كان علي مسلما في شأنها فراجعوه، فلم يرجع وقال: مسلما، بلا شك فيه وعليه، كان في أصل العتيق كذلك "
از اون قسمت به بعد که میگه: كان علي مسلما... رو خوب نمی فههم یعنی چی یعنی عایشه اعتقاد داشت امیرالمومنین شانیت داشت برای حد قذف یعنی امیرالمنین هم باورکرده یا از تهمت زنندگان بوده اگه ممکنه ترجمه دقیق همه روایت رو بگید
با تشکر

پاسخ:
باسلام
دوست گرامي
معني روايت اين است زهري گويد وليد به من گفت آيا به تو چيزي رسيد ( خبر رسيده ) که علي (ع) از جمله کساني بود که به عايشه تهمت زد؟؟ گفت نه ولکن دو نفر از قوم تو يعني ابوسلمه و ابوبکر بن عبد الرحمان به من خبر دادند که عايشه به آن دو گفت علي درباره او در خصوص ( جريان افک) سکوت کرد
مراد از « فراجعوه » را شارحين گفته اند يعني : اينکه آنها دوباره به زهري در اين خصوص رجوع کردند و پرسيدند ولي او از همان جواب اولي برنگشت و نظر خود را تغيير نداد و طبق همان نطر قبلي جواب داد و همان لفظ « مسلما» با «تشديد لام» ( که معني تسليم و سکوت است) را گفت و به وليد گفت در نسخ قديمي کتاب نيز چنين بوده است
مراد از «فراجعوه» را شارحين گفته‌اند: آنها فراجعوا الزهري في هذه المسألة فلم يرجع ، أي : فلم يجب بغير ذلك . وقال معمر : قال الزهري : مسلماً بلا شك في هذا اللفظ ، وزاد أيضاً لفظ : عليه ، أي : على الوليد .
عمدة القاري ج 17 ص 210
اين اختلاف و آمدن دوباره پيش زهري احتمالا بخاطر اين بوده است در برخي از نسخه ها بجاي «مسلما»، «مسيئا» بوده است
در حاشيه برخي از چاپهاي بخاري نيز مسلما را به سکوت معني کرده اند
[ ش ( مسلما ) من التسليم في الأمر أي ساكتا وفي رواية ( مسلما ) أي سالما من الخوض فيه وروى ( مسيئا ) . قال في الفتح هو الأقوى من حيث نقل الرواية . وقواه بما في رواية ابن مردوية بلفظ إن عليا أساء في شأني
صحيح البخاري 4/ 1522
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
1 |کرار|United States - Clifton |٢٢:١١ - ١٠ تير ١٣٩٤ |
0
 
0
سلام
پیرو جوابتون دو تا سوال جدید پیش میاد
1-اون قسمت فراجعوه... روی گفته؟ معلقه؟
2-تو زمان زهری که نقل حدیث شفاهی بوده کجا نوشتند که اختلاف تو نقل اون کلمه پیش اومده؟
3- اگه نقل ابن مردویه درست باشه یعنی زهری میخواسته «مسيئا» رو به «مسلما» تبدیل تا از تبعات بد احتمالی اون جلوگیری کنه؟
با تشکر
پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
ما طبق شرحي و نقل هاي که در خصوص اين روايت داشتند معنا کرديم
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
54 | ابوالفضل | The Netherlands - Voorburg | ١٦:٤٩ - ٢٠ مرداد ١٣٩٥ |
با عرض سلام.
در قسمت «عدم نقل قصه توسط اصحاب» مقاله نوشته اید که روایت افک فقط توسط عائشه نقل شده و هیچ کس دیگری آن را نقل نکرده.
اما علامه طباطبایی(قدس سره) در تفسیر المیزان میفرمایند:
أقول: و الروایة مرویة بطرق أخری عن عائشة أیضا و عن عمر و ابن عباس و أبی هریرة و أبی الیسر الأنصاری و أم رومان أم عائشة و غیرهم و فیها بعض الاختلاف:
(مجلد ۱۵، صفحه ۱۰۱-المیزان فی تفسیر القران)

پاسخ:
با سلام
دوست گرامی
افرادی که شما ذکر کردید از جمله راویان این روایت هستند والا افرادی مانند ابن عباس که در زمره راویان حدیث افک قرار دارند، در سال وقوع ماجرا ـ سال غزوه بنی المصطلق ـ خردسال بوده اند، زیرا ابن عباس سه سال پیش از هجرت متولد شد و ابن عباس در سال هشتم هجری همراه پدرش وارد مدینه شد و در سال افک در مدینه نبود. بنابراین امثال ابن عباس ماجرا را از عایشه شنیده باشند، نه اینکه شاهد و حاضر در ماجرا باشند.
همچنین ابوهریره ـ دیگر راوی حدیث افک نیز در جنگ خیبر مسلمان شد که پس از غزوه بنی المصطلق بود. او هم یا از عایشه و یا از «کعب الاحبار» جریان را نقل کرده است. دیگر راویان حدیث افک هم سرنوشتی بهتر از افراد پیش گفته ندارند.
بنابراین روایت افک اصلش به خود عایشه بر می گردد راویان بعد از او شنیده اند نه اینکه در زمان حادثه بوده باشند و خودشان حادثه را نقل بکنند!! لذا نظر علامه نیز بیان راوایان روایت است
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
55 | ابوالفضل | | ١١:٤٦ - ١٣ شهریور ١٣٩٥ |
آیا أَبُو مُعَاذٍ سُلَيْمَانُ بْنُ الأَرْقَمِ الأَنْصَارِيُّ که در سند حدیثی که از مستدرک حاکم نقل کردید قرار دارد، توثیقی از کسی از علمای اهل سنت دارد؟

ممنون.

پاسخ:
باسلام
دوست گرامی
در منابع اهل سنت این راوی متروک الحدیث معرفی شده است البته نسبت اتهام به ماریه در کتاب صحیح مسلم نیز بود همچنانکه در مقاله نقل شده است
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
56 | بنده | Iran - Arak | ٠٧:٤٥ - ٠٩ مهر ١٣٩٥ |
سلام علیکم وقت بخیر
؟؟؟؟؟
ایشون در بخش الف به آنچه اهل سنت در این باره ذکر شده می گویند، سپس ایرادات وارد بر آن را ذکر می کنند.
در بخش ب که منطقی تر هم هست سخن از این ماجرا می کند.
بخش ج هم همانی هست که شما در این نوشته درج کردید و ایرادات به آن هم نوشته شده.
57 | نا شناس | Iran - Tehran | ٢٣:٢٣ - ٢١ دي ١٣٩٦ |
ذهن شیعیان به کجا پر کشیده است ؟ نا کجا اباد اهدنا الصراط المستقیم

پاسخ:
با سلام
دوست گرامی
این منابع خودتان هست نه ساخته ذهن ما
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
58 | samiGam | The Netherlands - Amsterdam | ١٦:٣٦ - ٣٠ آبان ١٣٩٧ |
باسلام خدمت دوستان بدون هیچ تعصبی میگم برادران شیعه من گفته های شما رادر اینترنت زیاد خواندم و یگ سوال دارم آیا در دین شما آمده زمانی بمیرید ازشما درمورد عایشه ابوبکر....سوال میکندیااز اعتقادات و اعمال خودتان .درمورد حدیث بگم تو مقاله های شما حق به سود شما تموم میشه ودر احادیث اهلسنت به نفع انها.لطفا گذشته را رها کنید حال را بنگرید وعقاید شرکین شما مقاله های شما را مطالعه کردم متاسفانه اصلا قانع کننده نیست لطفا واقع بین باشید یدون تعصب ...
59 | گلباخی | | ١٧:٣٧ - ٢٨ بهمن ١٣٩٩ |
با سلام.
عمر دارد به پایان میرسد و عده ای هنوز درگیر بغض و کینه ای هستند که نسبت به اصحاب و یاران پیامبر و همسران و اهل بیت آن حضرت در دل دارند. هرچه باشد آنها کسانی بودند که در زمان سختی در کنار پیامبر بودند و توشه آخرت خود را بسته اند. گمان میکنم عقل سلیم حکم می کند به فکر توشه آخرت خود باشیم نه داستان سرایی درمورد گذشتگانی که درمیانمان نیستند تا از خود دفاع کنند که حتی اگر یک درصد احتمال اشتباه داشته باشیم روسیاهی در محضر خدا برایمان می ماند و بس.

پاسخ:
با سلام
بله در کنار پیامبر بودند؛ اما بعضی از آن ها کار را به جایی رساندند که خداوند در قرآن آن ها را تهدید کرد:

وَإِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلَى بَعْضِ أَزْوَاجِهِ حَدِيثًا فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ وَأَظْهَرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ عَرَّفَ بَعْضَهُ وَأَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ فَلَمَّا نَبَّأَهَا بِهِ قَالَتْ مَنْ أَنْبَأَكَ هَذَا قَالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ

إِنْ تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا وَإِنْ تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَلِكَ ظَهِيرٌ

عَسَى رَبُّهُ إِنْ طَلَّقَكُنَّ أَنْ يُبْدِلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِنْكُنَّ مُسْلِمَاتٍ مُؤْمِنَاتٍ قَانِتَاتٍ تَائِبَاتٍ عَابِدَاتٍ سَائِحَاتٍ ثَيِّبَاتٍ وَأَبْكَارًا

سوره تحریم آیه 3 _ 5

در آیه پنجم خداوند تهدید به طلاق همسران می کند و می فرماید: زنانی در اختیار پیامبر خواهد داد که چنین ویژگی های حسنه ای داشته باشند.

داستان سرایی این است که شما افرادی را که به پیامبر صلی الله علیه و آله ظلم کردند و ایشان را آزار و اذیت کردند را افراد خوب و دلسوز و مهربان در کنار پیامبر صلی الله علیه و آله معرفی کنید.

موفق و موید باشید
گروه پاسخ به شبهات
موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
60 | رضایی رافضی | Germany - Bad Muenstereifel | ٢٢:٢٩ - ١٠ مهر ١٤٠٢ |
درود خداوند بر علمای بزرگوار پاسخ به شبهات سایت حضرت ولی عصر صلوات الله علیه.دست شما را میبوسم
61 | مهری | Germany - Bad Muenstereifel | ١٣:٢٣ - ١٠ دي ١٤٠٢ |
با سلام و خداقوت. و تشکر از ارشاد و هدایتگریها. دو سوال: 1) در قسمتی ازباسخ گفته اید که بیامبر فرموده با زن نازا ازدواج نکنید. این روایت بسیار نامعقول و غیر منطقی است و خواهشا اینگونه روایات را در باسخهایتان نیاورید که سبب وهن و از اعتبار افتادن تلاش مقدستان می شود. مگر نازابودن یک زن به اختیار خودش است و ثانیا مگر قبل از ازدواج نازا بودن مشخص می شود و ثالثا مگر هدف از ازدواج تنها فرزنداوری است و .... 2) اگر هم روایت عایشه هم ماریه مورد نقد و اشکال است بالاخره جریان افک مربوط به چیست و جه افکی اتفاق افتاده و چه تهمتی به بیامبر زده شده؟ متشکرم

پاسخ:
 با سلام
آنچه در اسلام در مسئله ازدواج به آن اهمیت فراوانی داده است، مسئله فرزند آوری است و لذا روایات زیادی هم در تشویق فرزند آوری و هم در داشتن نسل نیک و صالح آمده است.
این که نازا بودن یک زن در اختیار خودش است یا خیر ارتباطی به بحث ما ندارد، بالاخره زن نازا نسبت به زنی که قابلیت فرزند آوری دارد، دارای نقص است و در این روایات توصیه شده است که زنی بگیرید که فرزند آور باشد.
اگر امروزه در دادگاه های خانواده حضور داشته باشید، بسیاری از اختلافاتی که منجر به طلاق می شود، ریشه در بحث فرزند آوری است.
زن و مرد در ابتدای ازدواج به خاطر عشق و علاقه ای که بهم دارند، حاضر هستند که هر طور شده است به یکدیگر برسند و اساسا به مباحثی که ممکن است در آینده برای شان رخ دهد فکر نمی کنند که یکی از آن ها فرزند آوری است و یکی از طرفین به هر دلیلی با فرزند آوری مخالف است و این باعث ایجاد اختلاف در خانواده می شود که گاها به طلاق می انجامد.
این که می گویید مگر قبل از ازدواج نازا بودن مشخص می شود، در روایات ویژگی هایی برای انتخاب همسر بیان شده است که اگر زنی آن ویژگی ها را داشته باشد، احتمال نازا بودن او به شدت پایین می آید.
جریان افک را اگر در منابع درست مطالعه شود می توان فهمید که ارتباطی به عایشه ندارد؛ بلکه مربوط به زنی از همسران پیامبر صلی الله علیه و آله است که فرزند دار شده است که همان ماریه است و ماجرای افک از این قرار بوده است که عده ای به این همسر پیامبر صلی الله علیه و آله اتهام می زنند که این فرزندی که به دنیا آورده ای برای پیامبر صلی الله علیه و آله نیست و برای فلان شخص است و بعد از بررسی مشخص می گردد که آن شخص اساسا خواجه بوده است و توانایی نزدیکی را نداشته است؛ چه رسد به این که بتواند کسی را حامله کند.
موفق و موید باشید
گروه پاسخ به شبهات
موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
62 | رضایی رافضی | Germany - Bad Muenstereifel | ١٧:٥٦ - ١٨ بهمن ١٤٠٢ |
به ولله العلی العظیم متنفرم از عایشه
 [1] [2]   قبلی
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
  

آخرین مطالب
پربحث ترین ها
پربازدیدترین ها