روايتي كه به جاي «اهل بيتي» لفظ «سنتي» را آورده حديثي است مجعول كه علاوه بر ضعف سند، عوامل وابسته به امويها آن را ساخته و پرداخته اند:



1 ـ حاكم نيشابوري در مستدرك، متن ياد شده را با اسناد زير نقل كرده است:



«اسماعيل بن أبي اُويس»، عن «ابي اويس» عن «ثور بن زيد الديلمي»، عن «عكرمه»، عن «ابن عباس» قال رسول الله:



«يا ايها الناس اني قد تركت فيكم، ان اعتصمتم به فلن تضلّوا ابدا كتاب الله و سنة نبيه!»(حاكم، مستدرك، ج 1، ص 93 )



ـ اي مردم من در ميان شما دو چيز را ترك كردم، مادامي كه به آن دو، چنگ زنيد هرگز گمراه نمي شويد كتاب خدا و سنت پيامبر!



در ميان راويان اين متن، پدر و پسري است كه آفت سندند و آن دو اسماعيل بن ابي اويس و ابو اويس هستند، پدر و پسري كه نه تنها توثيق نشده اند، بلكه متهم به كذب و وضع و جعل هستند.





سخن علماي رجال در مورد آن دو



حافظ مزِّي در كتاب تهذيب الكمال، از محققان فنّ رجال درباره اسماعيل و پدرش نقل مي كند:

يحيي بن معين (كه از علماي بزرگ علم رجال است) مي گويد: ابو اويس و فرزند او ضعيف اند، و نيز از يحيي بن معين نقل شده كه مي گفته: اين دو نفر حديث را مي دزدند. ابن معين همچنين درباره فرزند ابواويس گفته است: نمي توان به او اعتماد كرد.



نسائي درباره فرزند گفته: او ضعيف است وثقه نيست.



ابوالقاسم لالكائي گفته است: «نسائي» عليه او زياد سخن گفته، تا آنجا كه گفته است، بايد حديث او را ترك كرد.



ابن عدي (كه از علماي رجال است) مي گويد: ابن ابي اويس از دايي خود مالك، احاديث غريبي را روايت مي كند كه هيچ كس آن را نمي پذيرد.(حافظ مزي، تهذيب الكمال، ج 3، ص 127 - 129 )



ابن حجر در مقدمه فتح الباري آورده است: هرگز با حديث ابن ابي اويس نمي توان احتجاج نمود، به خاطر قدحي كه نسايي درباره او انجام داده است.( ابن حجر عسقلاني، مقدمه فتح الباري، ص 391، چاپ دارالمعرفه ) و ( ص 388 - چاپ دار احياء التراث العربيه - بيروت 1408 )



حافظ سيد احمد بن صديق در كتاب فتح الملك العلي از سلمة بن شيب نقل مي كند: از اسماعيل بن ابي اويس شنيده كه مي گفت: آنگاه كه اهل مدينه درباره موضوعي، دو گروه مي شوند، من حديث جعل مي كنم.(حافظ سيد احمد، فتح الملك العلي، ص 36 )



بنابر اين، پسر (اسماعيل بن ابي اويس) متهم به جعل حديث است و ابن معين به او نسبت دروغگويي داده است. گذشته از اين، حديث او در هيچ يك از دو صحيح مسلم و ترمذي و ديگر كتب صحاح نقل نشده است.



درباره ابو اويس همين بس كه ابوحاتم رازي در كتاب «جرح و تعديل» مي گويد: حديث او نوشته مي شود ولي با آن احتجاج نمي شود،و حديث او قوي و محكم نيست.( ابوحاتم رازي، الجرح والتعديل، ج 5، ص 92 )

و نيز ابوحاتم از ابن معين نقل كرده كه ابو اويس، مورد اعتماد نيست.



روايتي كه در سندهاي اين دو نفر باشد، هرگز صحيح نيست. گذشته از اين، با روايت صحيح و ثابت مخالف مي باشد.



نكته قابل توجه اين است كه ناقل حديث يعني حاكم نيشابوري بر ضعف حديث اعتراف كرده و لذا به تصحيح سند آن نپرداخته است، ليكن بر صحت مفاد آن، شاهدي آورده كه آن نيز از نظر سند سست و از درجه اعتبار ساقط است. از اين جهت به جاي تقويت حديث، بر ضعف آن مي افزايد. اينك شاهد واهي او:





سند دوم روايت «وسنتي»



حاكم نيشابوري با سندي كه خواهد آمد، از ابوهريره بطور مرفوع(حديثي كه رواي، آن را به معصوم نسبت ندهد، مرفوع مي نامند ) نقل مي كند:



«اني قد تركت فيكم شيئين لن تضلّوا بعدهما: كتاب الله و سنتي ولن يفترقا حتي يردا عليَّ الحوض»( حاكم، مستدرك، ج 1، ص 93 )



اين متن را حاكم با چنين سندي نقل كرده است:



«الضبي»، عن: «صالح بن موسي الطلحي» عن «عبدالعزيز بن رفيع»، عن «أبي صالح» عن «أبي هريره».



اين حديث بسان حديث پيشين مجعول است و در ميان رجال سند، صالح بن موسي الطلحي آمده است.